Quốc hội Việt Nam đang bàn việc giảm thuế để hỗ trợ doanh nghiệp trong bối cảnh khó khăn. Với mục đích tương tự, Thống đốc bang New York, Hoa Kỳ vừa đề xuất một kế hoạch táo bạo: miễn thuế hoàn toàn cho doanh nghiệp trong vòng 10 năm!
Thống đốc Andrew Cuomo đã đề xuất các khu miễn thuế tập trung xung quanh các trường đại học. Để được miễn các loại thuế doanh nghiệp, tài sản và doanh số, trong khi CB-CNV không phải trả thuế thu nhập, các doanh nghiệp chỉ cần làm một việc là chuyển cơ sở đến các khu miễn thuế.
“Thực tế là không có thuế” - ông Cuomo nói trong chuyến đi “tiếp thị” cho kế hoạch. Theo đó, chính quyền tiểu bang sẽ dùng khoảng 1.114,8ha đất xung quanh các trường đại học như State University of New York và nhiều trường đại học khác, tất cả nằm bên ngoài Manhattan, để thành lập các khu miễn thuế.
 |
Thống đốc New York đề xuất kế hoạch miễn thuế 10 năm cho doanh nghiệp. |
Đây là nỗ lực mới nhất của ông Cuomo để thúc đẩy nền kinh tế đang tăng trưởng chậm chạp và thay đổi tiếng xấu của New York trước nay là một nơi có thuế suất cao. Trong thập niên qua, tăng trưởng việc làm ở các khu ngoại ô ở mức 5%, làm giảm tăng trưởng ở thành phố New York xuống 16%.
“Kế hoạch sẽ giúp giảm tình trạng chảy máu chất xám đã ảnh hưởng đến chúng ta trong hàng năm trời” - theo Brian Sampson, Giám đốc Unshackle Upstate - một tổ chức tư vấn doanh nghiệp. Trước đó, New York đã cố gắng phát triển những trung tâm công nghệ quanh các trường đại học, bao gồm việc thành lập quỹ 50 triệu USD để đầu tư vào các công ty mới.
Nhưng ông Cuomo cho biết có tới 3/4 các công ty công nghệ mới thành lập rời bỏ tiểu bang trong vòng 1 năm. Vì vậy, ông hy vọng chương trình miễn thuế sẽ giúp giữ chân họ. New York chịu sức ép cạnh tranh từ các tiểu bang như Texas và Florida, nơi không có thuế thu nhập cá nhân và thuế doanh nghiệp ở mức thấp hơn.
Dù các khu miễn thuế của ông Cuomo bao gồm 5 vị trí ở Long Island và 4 ở quận ngoại ô thành phố New York, chúng tập trung ở các khu ngoại ô. Điều này có thể dẫn đến tranh đấu trong nghị viện tiểu bang, giữa những đại biểu đến từ thành phố New York và các khu ngoại ô.
Nhưng trong khi các nhà làm luật của tiểu bang vẫn chưa tỏ ý kiến gì về đề xuất, kế hoạch đã bị chỉ trích từ cả những người thuộc cánh hữu lẫn cánh tả. Những người chỉ trích nói chương trình này tiềm ẩn rủi ro khi khiến một số doanh nghiệp có được lợi thế quá lớn, cũng như làm suy yếu hệ thống thuế vốn đã rất yếu ở các vùng nông thôn New York. E.J. McMahon của nhóm tài chính bảo thủ Empire Center for New York State Policy viết trong một bình luận rằng sáng kiến này rất khó tạo ra thay đổi tích cực.
“Nếu thuế là rào cản tăng trưởng, tại sao không giảm cho tất cả mọi người? Thí dụ, một cách tiếp cận táo bạo hơn là loại bỏ dần thuế nhượng quyền thương mại của tiểu bang ở tất cả 50 quận ngoại ô, cho tất cả doanh nghiệp hoạt động ở đó, dù là cũ hay mới” - ông McMahon nói.
Ron Deutsch của tổ chức Công bằng Tài chính cảnh báo kế hoạch của ông Cuomo tương tự “khu đế chế” của tiểu bang trước đây, cho phép các doanh nghiệp chuyển đến những nơi dân cư có thu nhập thấp để hưởng ưu đãi thuế. Chương trình đã thành ổ cho gian lận và lạm dụng bởi những công ty được giảm thuế nhưng tạo ra ít việc làm. Ông Deutsch cũng đặt vấn đề nếu miễn thuế như vậy thì lấy đâu tiền để duy trì các dịch vụ công cho những khu dân cư quanh các khu miễn thuế.
Đáp lại, Thống đốc Cuomo khẳng định chương trình miễn thuế của ông khác với “khu đế chế” trước đây. Ông cũng cho rằng việc gia tăng dân cư từ gia tăng kinh tế có thể giúp gia tăng tiêu dùng và mang lại doanh thu cho các chính quyền địa phương.
