Đồng Nai đang bước vào giai đoạn nước rút trong công tác giải phóng mặt bằng phục vụ sân bay Long Thành. Tuy nhiên, vào giai đoạn cuối, việc đền bù, hỗ trợ, tái định cư cho người dân phát sinh hàng loạt khó khăn, vướng mắc.
Nguyên nhân của tình trạng này là do người dân sang nhượng, cho tặng đất đai nhưng chưa thực hiện đầy đủ thủ tục, hồ sơ theo quy định của pháp luật; phát sinh thêm hàng trăm trường hợp hộ phụ cần bố trí tái định cư.
Gia đình ông Phạm Công Đăng có hơn 2.000m2 đất, sinh sống ở xã Bình Sơn, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai từ năm 1985. Gần 20 năm trước, do cần tiền chữa bệnh, ông đã bán một phần đất của gia đình. Khi đó, vì đây là khu vực quy hoạch sân bay nên ngành chức năng không thể giải quyết hồ sơ sang nhượng đất đai, việc mua bán đất chỉ thực hiện bằng giấy viết tay.
Do vướng điều này nên quá trình bồi thường, hỗ trợ, xét tái định cư đối với gia đình ông gặp khó khăn. Đến nay, ông Đăng vẫn sinh sống trong vùng dự án.
Ông Phạm Công Đăng chia sẻ, hầu hết người dân ở khu vực này đã dời đến sinh sống tại khu tái định cư. Riêng nhà tôi vẫn chưa được nhận tiền đền bù, hỗ trợ. Tôi mong Nhà nước sớm có hướng giải quyết để gia đình tôi được di dời, đến nơi ở mới.
Hàng chục năm qua, do nhu cầu cuộc sống nên nhiều gia đình trong vùng quy hoạch sân bay Long Thành đã sang nhượng, cho tặng đất đai bằng giấy viết tay. Khi giải phóng mặt bằng, việc đền bù, tái định cư với những trường hợp này vướng nhiều quy định của pháp luật.
Anh Nguyễn Văn Tâm, xã Bình Sơn, huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai cho biết, năm 2001 anh về đây mua đất sinh sống, đây là đất ở và đã được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Sau đó, anh cắt hơn 100m2 đất, bán cho người khác bằng giấy viết tay, rồi gia đình họ cũng làm nhà ở. Vì dính líu đất mua bán bằng giấy viết tay nên đến nay gia đình anh Tâm vẫn chưa được bồi thường.
Để xây dựng sân bay Long Thành, Nhà nước phải thu hồi 5.000 ha đất, trong đó giai đoạn 1 cần hơn 2.500 ha. Đến thời điểm này, tỉnh Đồng Nai đã bàn giao trên 2.350 ha đất giai đoạn 1 cho chủ đầu tư, đạt khoảng 93%. Quá trình giải phóng mặt bằng phục vụ dự án phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc, đặc biệt đối với hơn 1.000 trường hợp người dân sang nhượng, cho tặng đất bằng giấy viết tay.
Ông Lê Văn Tiếp, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai cho biết, do vướng quy định của pháp luật nên trước đây, việc đền bù, hỗ trợ, tái định cư đối với những trường hợp sang nhượng đất bằng giấy viết tay bị ách tắc.
Tháng 3/2022, tỉnh Đồng Nai đã có hướng dẫn xử lý những trường hợp này. Căn cứ hướng dẫn của tỉnh, huyện Long Thành đang dồn lực xử lý hồ sơ, thực hiện đền bù cho người dân vùng dự án.
Theo ông Lê Văn Tiếp, dù đã có hướng dẫn, song việc bồi thường đối với đất sang nhượng bằng giấy viết tay vẫn rất phức tạp, mất nhiều thời gian để xác minh, dễ dẫn đến khiếu kiện. Huyện Long Thành đang phối hợp với tòa án, viện kiểm sát nhằm xử lý dứt điểm từng trường hợp cụ thể.
Dự kiến trong tháng 6 này, ngành chức năng sẽ xử lý xong hồ sơ đền bù, hỗ trợ của những hộ sang nhượng đất bằng giấy viết tay thuộc giai đoạn 1 sân bay Long Thành, ban giao toàn bộ mặt bằng cho chủ đầu tư.
"Thời gian qua, người dân vùng Dự án sân bay Long Thành đã đồng lòng, ủng hộ chính quyền trong công tác giải phóng mặt bằng. Đây là điều rất đáng trân trọng. Đến nay, vẫn còn một số hộ thuộc giai đoạn 1 sân bay Long Thành chưa được bồi thường, tái định cư. Huyện Long Thành thấu hiểu những nguyện vọng chính đáng, đồng thời tập trung giải quyết kiến nghị của người dân," ông Lê Văn Tiếp khẳng định.
Cũng theo ông Lê Văn Tiếp, ngoài vướng mắc về bồi thường đất sang nhượng bằng giấy viết tay, ngành chức năng cũng đang gặp khó khăn trong việc bố trí tái định cư cho các hộ phụ vùng Dự án sân bay Long Thành.
Theo quy hoạch được duyệt, sân bay Long Thành có khoảng 900 lô đất tái định cư hộ phụ (mỗi lô có diện tích 80 m2). Tuy nhiên, trong quá trình lập hồ sơ, số hộ phụ tăng lên trên 1.600 hộ cần bố trí tái định cư.
Huyện Long Thành đang phối hợp cùng các đơn vị liên quan rà soát, tìm phương án giải quyết vấn đề tái định cư cho các hộ phụ, đảm bảo chỗ ở cho người dân đã nhường đất để Nhà nước xây dựng sân bay Long Thành.
Sân bay Long Thành là siêu dự án giao thông của nước ta, được Đảng, Nhà nước đặc biệt quan tâm, cả nước đặt nhiều kỳ vọng. Ngành chức năng đang nỗ lực nhằm sớm bàn giao toàn bộ đất cho chủ đầu tư. Để đảm bảo tiến độ trong công tác giải phóng mặt bằng, ngoài sự vào cuộc của ngành chức năng thì người dân vùng dự án cũng cần chia sẻ, đồng lòng vì sự phát triển chung của đất nước.