Trước đó, Đoàn công tác liên ngành của tỉnh Khánh Hòa đã phát hiện trường hợp thửa đất số 24, tờ bản đồ số 3 tại tổ dân phố Bãi Giếng 1, thị trấn Cam Đức, huyện Cam Lâm do bà Trần Thị Phương Hà đứng tên với diện tích hơn 5.801 m2 đất trồng cây lâu năm. Tháng 7-2019, bà Hà có văn bản hiến tặng một phần quyền sử dụng đất của mình cho nhà nước để xây dựng công trình công cộng và được UBND thị trấn Cam Đức xác nhận. Sau đó, bà Hà tiến hành các thủ tục chuyển đổi từ đất trồng cây lâu năm sang đất ở đô thị, để tách thành 55 thửa và sang nhượng cho chủ sử dụng khác.
Tương tự tại thôn Bãi Giếng 2, xã Cam Hải Tây, bà Hà đã tách 2 khu đất diện tích gần 10.000 m2 thành 67 thửa nhỏ và chuyển nhượng thành công 42 thửa cho các chủ sử dụng khác, 11/67 thửa còn lại Chi nhánh Văn phòng Đăng ký đất đai tại huyện Cam Lâm đang giải quyết.
Tại thửa đất 656, tờ bản đồ số 12 xã Cam Hải Tây của ông Lương Công Dân và Vũ Đình Chinh với diện tích hơn 6.977 m2 chủ yếu là đất nuôi trồng thủy sản đã chuyển đổi thành đất ở nông thôn. Sau đó, ông Dân và ông Chinh đã hiến một phần đất làm đường rồi tách phần còn lại thành 74 thửa nhỏ để chuyển nhượng cho các chủ sử dụng khác.
Theo đoàn công tác liên ngành, việc chuyển đổi đất khác sang đất ở đã thiếu văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất dẫn đến một số khu vực được chuyển mục đích sử dụng đất nông nghiệp sang đất ở có quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch xây dựng không thống nhất.
Đặc biệt, việc "hiến đất" không có trong quy định pháp luật và chủ yếu nhằm phục vụ lợi ích của cá nhân trong việc thực hiện phân lô, bán nền, không phải giao cho nhà nước thực hiện các công trình công cộng theo quy định pháp luật. Đồng thời, việc "hiến đất" làm đường cũng không phù hợp với quy định về trường hợp người sử dụng đất tự nguyện trả lại đất do không còn nhu cầu sử dụng theo Luật Đất đai. Việc xây dựng đường giao thông, hệ thống thoát nước, dựng các trụ điện trên phần diện tích hiến tặng cho nhà nước cũng không phù hợp với Luật Đầu tư.
Trước việc "phân lô bán nền" nói trên, UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu UBND huyên Cam Lâm tổ chức kiểm điểm, xử lý trách nhiệm của các cán bộ, công chức, thuộc phòng, ban và lãnh đạo UBND các xã có liên quan đến các tồn tại hạn chế nêu trên. Giao Sở Tài nguyên và Môi trường chỉ đạo Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh tổ chức kiểm tra, xử lý trách nhiệm của cán bộ, viên chức thuộc Văn phòng Đăng ký đất đai tại huyện Cam Lâm.
Giao Sở Xây dựng tỉnh kiểm tra hoạt động kinh doanh dịch vụ bất động sản như Cường Thịnh Land, Hưng Vượng Land... đã thực hiện môi giới, quảng cáo, đặt tên cho các khu đất phân lô nêu trên thành dự án "khu dân cư", "khu đô thị" mà chưa được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt dự án đầu tư.
UBND huyện Cam Lâm có trách nhiệm hủy các quyết định chuyển mục đích sử dụng đất và các văn bản chấp thuận cho phép hiến đất làm đường giao thông đối với các trường hợp nêu trên. Đồng thời, kiểm tra, xử lý về quản lý trật tự xây dựng đối với các khu vực đã xây dựng hạ tầng.
Xử lý trách nhiệm lãnh đạo huyện
UBND tỉnh Khánh Hòa yêu cầu kiểm điểm xử lý nghiêm trách nhiệm đối với lãnh đạo UBND huyện Cam Lâm qua các thời kỳ (theo lĩnh vực được giao phụ trách) trong công tác chỉ đạo, lãnh đạo, điều hành thực hiện công tác quản lý nhà nước về đất đai, đầu tư xây dựng tại các địa bàn đối với các vi phạm, tồn tại sau khi kiểm tra.