"Phần Lan và Thụy Điển đã hoàn tất cuộc đàm phán đầu tiên để gia nhập NATO ở trụ sở Brussels ngày 4/7, diễn ra theo thỏa thuận tuần trước của các nhà lãnh đạo NATO tại Hội nghị thượng đỉnh Madrid từ 28-30/6. Cả hai nước chính thức xác nhận sẵn sàng gia nhập", thông cáo của NATO cho hay.
"Sau khi hoàn tất các cuộc đàm phán, Phần Lan và Thụy Điển sẽ ký nghị định thư gia nhập tại trụ sở NATO hôm 5/7. Nghị định thư gia nhập sau đó sẽ được gửi tới tất cả các nước NATO để phê chuẩn, theo thủ tục quốc gia", thông cáo NATO cho biết thêm.
Hôm 29/6, lãnh đạo các quốc gia thành viên NATO chính thức mời Thụy Điển, Phần Lan gia nhập liên minh tại Hội nghị Thượng đỉnh NATO ở Tây Ban Nha. Tuyên bố của NATO nhấn mạnh “an ninh của các nước Bắc Âu có tầm quan trọng trực tiếp đối với liên minh”.
Điều này có được sau khi sau khi Thổ Nhĩ Kỳ ký bản ghi nhớ với Phần Lan và Thụy Điển để ủng hộ hai nước trở thành thành viên NATO.
Theo quy định, đơn đăng ký của quốc gia ứng viên gia nhập NATO phải được tất cả các thành viên chấp thuận và quốc hội của từng nước phê chuẩn.
Động thái của Thổ Nhĩ Kỳ khi "bật đèn xanh" để Phần Lan - Thụy Điển gia nhập NATO được xem là bất ngờ, bởi vì trước đó nước này liên tục tuyên bố bác đơn xin gia nhập của Helsinki và Stockholm.
Phát biểu với báo giới sau khi kết thúc Hội nghị thượng đỉnh NATO, Tổng thống Recep Tayyip Erdogan tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ sẽ ngăn Thụy Điển, Phần Lan gia nhập NATO nếu hai nước này không thực hiện các điều khoản thỏa thuận với Ankara.
Ông Erdogan cho rằng, bản ghi nhớ ba bên đạt được hôm 28/6 không có nghĩa là Thổ Nhĩ Kỳ sẽ tự động chấp thuận tư cách thành viên của Thụy Điển, Phần Lan. Ông cảnh báo, hành vi trong tương lai của Thụy Điển và Phần Lan sẽ quyết định liệu ông có chuyển đơn xin gia nhập của 2 quốc gia Bắc Âu tới quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ hay không.
Phần Lan và Thụy Điển hôm 15/5 nộp đơn xin gia nhập NATO. Hồ sơ đăng ký trở thành thành viên của họ đã được Washington và các đồng minh NATO châu Âu hoan nghênh. Quyết định này cũng chấm dứt tình trạng trung lập của 2 quốc gia Bắc Âu, được đưa ra trong bối cảnh Nga mở chiến dịch quân sự tại Ukraine.