Trước đó, Bộ Giao thông vận tải đã yêu cầu ACV phải lắp đặt hệ thống kiểm soát thời gian ôtô ra vào các cảng do đơn vị này quản lý, hoàn tất và đưa vào hoạt động chậm nhất là ngày 31-3-2020.
Đặc biệt, Bộ Giao thông vận tải đã thống nhất phương án không thu tiền đối với xe ra vào khu vực đón trả khách trong khoảng thời gian dự kiến là 10 phút.
Tuy nhiên, hơn 1 năm trôi qua, đến nay ACV vẫn chưa đưa hệ thống này vào khai thác, đồng thời khẳng định sẽ không miễn phí với thời hạn 10 phút như yêu cầu của Bộ.
Mòn mỏi chờ thu phí theo giờ
Thường xuyên chở khách vào sân bay, anh Nguyễn Cũng (Bình Thạnh, TP.HCM) cho biết mỗi khi trả khách ở sân bay, ngoài tiền cước xe, tài xế rất khó giải thích mỗi khi khách phản ứng về yêu cầu phải trả thêm 10.000 - 15.000 đồng phí ra cổng sân bay. Theo anh Cũng, giới tài xế rất trông đợi việc triển khai tính theo thời gian xe nào đỗ lâu thì tính tiền, còn dưới 10 phút thì miễn phí như yêu cầu trước đó của Bộ Giao thông vận tải.
"Nói đi nói lại cũng hơn 1 năm nay chẳng thấy sân bay triển khai gì" - anh Cũng nói. Nhiều khách thường xuyên di chuyến đến Tân Sơn Nhất cũng bày tỏ sự bức xúc khi đón xe công nghệ rất khó khăn mà còn đội thêm chi phí.
Chị Thùy Dương (TP Đà Nẵng) cho biết thay vì được xe đón khách ở trước sảnh nhà ga như trước, hành khách tới Tân Sơn Nhất hiện nay phải vượt qua 3 làn xe, chờ đợi thang máy hoặc leo lên lầu 3-5 nhà xe để đón xe công nghệ.
Nếu đi xe GrabCar, ngoài tiền cước và 10.000 đồng phí ra cổng sân bay, khách còn tốn thêm 15.000 đồng tiền xe đậu ở nhà xe TCP, tổng cộng thêm 25.000 đồng tiền phí.
"Đủ thứ phí mà sân bay thu đối với khách hàng nhưng sự thuận tiện vẫn không có. Vé máy bay đã bao gồm phí dịch vụ cảng mà hãng bay đã thu hộ, đồng nghĩa trong phạm vi sân bay khách đã trả tiền đầy đủ. Việc thu thêm phí ra vào sân bay chẳng khác nào phí chồng phí nhưng dịch vụ thì không tương xứng", chị Dương bức xúc.
Thực tế ghi nhận tại sân bay Tân Sơn Nhất cho thấy ACV vẫn triển khai việc thu phí thủ công, chưa áp dụng công nghệ tính thời gian xe ra vào như Bộ Giao thông vận tải yêu cầu.
Thậm chí, có thời điểm ôtô trong sân bay kẹt cứng hướng ra đường Trường Sơn vì trạm thu phí, nhưng nhân viên ACV vẫn phải đứng thu tiền "tươi" từng xe như hình ảnh thường thấy ở bến phà. Dù theo thông tin từ ACV, đến tháng 4-2021 hệ thống đã được hoàn thành và có thể đưa vào sử dụng.
ACV vẫn quyết thu phí dưới 10 phút!
Trả lời về khả năng miễn thu phí xe vào sân bay dưới 10 phút, một lãnh đạo ACV dẫn thông báo số 329/TB-VPCP ngày 15-9-2020 của Văn phòng Chính phủ thông báo ý kiến kết luận của Phó thủ tướng thường trực Trương Hòa Bình và cho rằng sẽ không phải là miễn thu phí xe ra vào sân bay trong 10 phút mà thu theo block thời gian, áp dụng giá hợp lý cho block đầu tiên - dự kiến 10 phút đầu tiên.
Đơn vị này đang xây dựng phương án thu phí 21 cảng theo block time, sẽ trình Bộ Giao thông vận tải phê duyệt trong tháng 5-2021 để triển khai áp dụng tại các cảng.
PGS.TS Nguyễn Thiện Tống, chuyên gia hàng không, cho rằng Bộ Giao thông vận tải yêu cầu ACV không thu phí với xe ra vào sân bay dưới 10 phút là hợp tình, hợp lý với thực tế hiện nay nhằm đảm bảo quyền lợi khách hàng và doanh nghiệp.
Với xe đậu quá thời gian 10 phút, sân bay thu tiền phí là hợp lý hơn so với tính tiền tất cả xe vào sân bay dù chỉ trả khách rồi đi ngay. Bởi sân bay cũng như bến cảng đường thủy, đường bộ phải có đường cho xe vào ra, cần kết nối giao thông với sân bay để tạo thuận tiện cho hành khách.
Đoạn đường nội bộ phía trong sân bay tạo điều kiện thuận tiện để hành khách vào nhà ga là thuộc đầu tư chung của cảng hàng không đó nên phải tính chung vào chi phí dịch vụ của sân bay, không thu riêng. Do đó, việc ACV quyết thu phí kể cả dưới 10 phút chẳng khác nào phí chồng phí cho khách hàng.
Cũng theo ông Tống, ACV đang cố tình chậm trễ trong lắp đặt hệ thống công nghệ tính thời gian tự động. Bởi công nghệ tính thời gian tự động là công nghệ phổ biến, không có lý do gì mà hơn 1 năm qua vẫn chưa triển khai xong và đưa vào áp dụng
Nhiều chuyên gia cho rằng việc chậm trễ trong việc triển khai theo tiến độ mà Bộ Giao thông vận tải đề ra là do đơn vị quản lý khai thác cảng là không thể chấp nhận. Cơ quan chức năng phải có "cột mốc" thời gian quyết định triển khai, không du di cho doanh nghiệp chậm trễ để tận thu phí gây bức xúc cho khách hàng.
"Thanh tra Chính phủ cũng đã có kết luận rằng việc thu phí này là trái luật, ACV cần trả lại ngân sách tiền đã lỡ thu sai và chấm dứt việc thu phí xe vào sân bay", một chuyên gia nói.
Chậm triển khai do... thủ tục?
Sau khi ACV xin gia hạn đến cuối quý 2-2020, thay vì tháng 3-2020, sẽ hoàn tất việc đầu tư hệ thống kiểm soát ôtô ra, vào nhà ga và áp dụng phương án thu phí dịch vụ đường dẫn vào nhà ga theo thời gian, Bộ Giao thông vận tải cũng đã "thúc" ACV đẩy nhanh tiến độ hoàn thành, đưa vào khai thác ngay trong quý 2-2020. Tuy nhiên đến nay, hệ thống này vẫn chưa được đưa vào hoạt động, dù đã trễ hơn 1 năm so với thời hạn mà ACV cam kết.
Một lãnh đạo ACV cho biết chi phí đầu tư xây dựng và lắp đặt các hệ thống kiểm soát ôtô ra vào tại 21 cảng hàng không vào khoảng 160 tỉ đồng. Tuy nhiên, do đây là doanh nghiệp mà Nhà nước đang nắm tới 95,4% vốn, việc đầu tư mua sắm tài sản phải tuân thủ các quy định, quy trình về quản lý đầu tư xây dựng cơ bản, phải được Cục Hàng không Việt Nam cấp phép thi công... nên thời gian kéo dài.
