Trao đổi với báo chí về việc thay đổi kế hoạch thời gian năm học do học sinh phải nghỉ học vì dịch bệnh viêm đường hô hấp cấp do chủng mới của virus Corona (Covid-19), PGS-TS Nguyễn Xuân Thành, Phó Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ Giáo dục-Đào tạo (GD-ĐT) khẳng định: việc điều chỉnh sẽ trên tinh thần hướng tới lợi ích của người học.
Theo đó, Bộ GD-ĐT sẽ căn cứ vào tình hình thực tiễn diễn biến của dịch bệnh để điều chỉnh thời điểm kết thúc năm học, có thể từ 1 đến 2, thậm chí là 3 tuần nếu dịch bệnh diễn biến phức tạp và thời gian học sinh tạm nghỉ học tại địa phương kéo dài.
Để các địa phương xây dựng kế hoạch học bù bảo đảm khả thi và thực hiện chất lượng, hiệu quả, Bộ GD-ĐT sẽ có văn bản hướng dẫn cụ thể về vấn đề này để địa phương, cơ sở giáo dục điều chỉnh kế hoạch năm học, bố trí việc dạy học bù, bảo đảm yêu cầu kiến thức cho học sinh trước khi học sinh đi học trở lại.
Trả lời về việc nếu thời gian kết thúc năm học lùi lại, thời điểm thi THPT Quốc gia liệu có muộn hơn so với năm trước, ông Nguyễn Xuân Thành cho biết, hiện nay Bộ GD-ĐT vẫn chưa có hướng dẫn về tổ chức thi THPT Quốc gia. Tùy tình hình diễn biến dịch bệnh và thời gian học sinh tạm nghỉ học tại các địa phương, Bộ GD-ĐT sẽ xác định thời điểm tổ chức kỳ thi phù hợp với thời điểm kết thúc năm học đã được điều chỉnh.
Vẫn theo ông Nguyễn Xuân Thành, quyết định số 2071/QĐ-BGDĐT ban hành khung kế hoạch thời gian năm học đối với giáo dục mầm non, giáo dục phổ thông và giáo dục thường xuyên áp dụng từ năm học 2017 - 2018 trong toàn quốc có quy định một số mốc thời gian như: kết thúc năm học trước ngày 31-5 hàng năm; xét công nhận hoàn thành chương trình tiểu học và xét công nhận tốt nghiệp trung học cơ sở trước ngày 15-6 hàng năm; hoàn thành tuyển sinh vào lớp 10 trước ngày 31-7 hàng năm.
Vì vậy, năm nay, nếu lùi thời điểm kết thúc năm học thì những mốc thời gian trên cũng phải điều chỉnh, trên nguyên tắc làm sao để mốc cuối cùng không ảnh hưởng nhiều đến kế hoạch năm học tiếp theo.
“Khi điều chỉnh kế hoạch thời gian năm học, với tinh thần hướng tới lợi ích của người học, thời gian để chuẩn bị và tổ chức các kỳ thi chuyển cấp có thể ngắn hơn, các cơ quan quản lý giáo dục, thầy cô có thể vất vả hơn để dành thời gian cho học sinh ôn tập, có kiến thức vững chắc để đạt kết quả tốt hơn”, ông Nguyễn Xuân Thành nêu.
Hiện có nhiều ý kiến cho rằng, dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, nên chăng cho học sinh nghỉ dài và để các con học bù trong 3 tháng hè. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Xuân Thành, khi điều chỉnh thời gian năm học, Bộ GD-ĐT cũng phải tính đến thời điểm chuyển cấp với các học sinh cuối cấp, thời điểm chuyển cấp không thể chuyển sang năm học sau. Cụ thể, như thời điểm tổ chức thi THPT Quốc gia, Bộ GD-ĐT cũng phải tính toán lùi hơn các năm học trước tương ứng với việc lùi thời điểm kết thúc năm học, nhưng phải làm sao không ảnh hưởng lớn đến kế hoạch năm học tiếp theo.
Hiện tại, Bộ GD-ĐT cũng đã hướng dẫn các địa hương chuyện tổ chức học bù cho học sinh theo nguyên tắc phải bảo đảm thực hiện đầy đủ chương trình giáo dục theo quy định.
Trong khung kế hoạch thời gian năm học của Bộ GD-ĐT, mỗi học kỳ đều có một tuần đệm, như là tuần dự phòng để đảm bảo có thể linh hoạt trong xây dựng kế hoạch thời gian năm học tại địa phương (khung thời gian năm học của Bộ là 37 tuần, trong khi chương trình học thì được thiết kế chỉ 35 tuần).
Do đó, các địa phương, nhà trường có thể sử dụng quỹ thời gian này và thời gian kéo dài năm học để bố trí dạy học bù. Bên cạnh đó, chương trình 35 tuần được thiết kế học 1 buổi/ngày. Đối với các trường có đủ điều kiện dạy học 2 buổi/ngày thì việc bố trí dạy bù sẽ thuận lợi hơn vì nhà trường có đủ phòng học cho tất cả học sinh học cả ngày. Đối với các trường dạy 1 buổi/ngày, tùy điều kiện cơ sở vật chất của nhà trường, có thể bố trí lần lượt cho mỗi lớp học sinh được học bù một số buổi mỗi tuần để bảo đảm thực hiện đầy đủ chương trình học.
“Nhưng học bù cũng phải có thời gian hợp lý để học sinh nghỉ ngơi. Địa phương, nhà trường cần tính toán thời gian học bù phù hợp, hài hòa giữa việc học và nghỉ ngơi. Trong thời gian học bù, các em có thể phải học vất vả hơn bình thường nhưng cũng không nên quá sức; vì nếu ép quá cũng sẽ ảnh hưởng không tốt đến hiệu quả việc học”, ông Nguyễn Xuân Thành nêu.
Vẫn theo ông Thành, trường hợp tâm dịch Vĩnh Phúc, học sinh có thể phải nghỉ dài hơn thì địa phương phải nỗ lực hơn; đến thời điểm đi học, học sinh sẽ phải cố gắng hơn so với các địa phương khác để bù lại thời gian đã nghỉ. Trong trường hợp cá biệt, học sinh phải nghỉ quá dài, Bộ GD-ĐT sẽ có phương án đặc thù theo thẩm quyền; trường hợp vượt thẩm quyền, Bộ sẽ xin ý kiến cơ quan cấp trên để giải quyết.
Vừa qua, Chủ tịch UBBND TP Hà Nội cũng như nhiều ý kiến đề nghị dịch bệnh đang diễn biến phức tạp, đặc biệt, mùa xuân thường nhiều dịch bệnh, nên chăng, có thể cho học sinh xuân thay cho nghỉ hè như hiện nay?
Nhưng ông Nguyễn Xuân Thành nêu quan điểm, học sinh bậc phổ thông là từ lớp 1 đến 12, không phải tất cả đều giống nhau. Học sinh cuối cấp buộc phải có kỳ thi chuyển cấp, thi THPT Quốc gia, không thể lùi đến sang năm được. Vì vậy, phải tính đến các mốc thời gian này, cần tính toán lùi hơn năm học trước nhưng không ảnh hưởng lớn các năm tiếp theo.
“Căn cứ tình hình thực tiễn, các địa phương quyết định cho học sinh đi học trở lại theo lứa tuổi và địa bàn. Ví dụ, học sinh lớp 12 có kỹ năng tự bảo vệ mình và thể lực tốt, có thể tính toán, cân nhắc cho đến trường trở lại. Nếu tất cả học sinh đều nghỉ 3 tháng, sẽ ảnh hưởng năm học tiếp theo”, ông Thành nhấn mạnh.