Chiều 3-9, Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM phối hợp Hội đồng tư vấn thực hiện Nghị quyết 98 tổ chức tọa đàm khoa học góp ý dự thảo “Đề án xây dựng trình Quốc hội ban hành Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị quyết 98/2023/QH15”. Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Mạnh Cường đã tham dự và phát biểu.
TS Trương Minh Huy Vũ phát biểu khai mạc tọa đàm
Gỡ vướng để thu hút nhà đầu tư chiến lược
Sở Tài chính TPHCM cho biết, để kịp trình Quốc hội xem xét ban hành vào kỳ họp tháng 10 tới đây, việc sửa đổi, bổ sung lần này tập trung vào Điều 7 Nghị quyết 98 liên quan đến cơ chế nhà đầu tư chiến lược, đồng thời bổ sung quy định về khu thương mại tự do (FTZ) gắn với cảng biển Cái Mép Hạ. Các nội dung khác sẽ tiếp tục được nghiên cứu, trình vào thời điểm phù hợp.
TPHCM đề xuất bổ sung các ngành nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược, như: dự án công nghệ chiến lược có vốn từ 1.000 tỷ đồng; đường sắt đô thị ven sông Sài Gòn từ 6.000 tỷ đồng; khu đô thị hỗn hợp từ 50.000 tỷ đồng; khu liên hợp thể thao, công viên văn hóa từ 15.000 tỷ đồng; dự án khách sạn, khu du lịch, nghỉ dưỡng cao cấp và khu vui chơi giải trí có sân gôn, casino từ 35.000 tỷ đồng; và các dự án xây dựng hạ tầng khu thương mại tự do, khu công nghiệp, khu công nghệ cao từ 30.000 tỷ đồng trở lên.
Các dự án thuộc nhóm ngành nghề ưu tiên sẽ được phép áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư nhằm đẩy nhanh tiến độ, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội và bảo đảm lợi ích quốc gia. Nhà đầu tư chiến lược phải giải ngân vốn tối thiểu trong vòng 10 năm kể từ ngày bàn giao đất, đồng thời không được chuyển nhượng dự án trong thời gian này.
TS Trần Du Lịch cho rằng, điểm vướng lớn nhất hiện nay là phải đấu thầu chọn nhà đầu tư chiến lược, trong khi TPHCM cần được trao quyền chỉ định để chủ động lựa chọn đối tác, tương tự cơ chế đặc thù đang áp dụng cho các dự án đường sắt đô thị theo Nghị quyết 188. Ông nhấn mạnh, đến nay, chưa có nhà đầu tư chiến lược nào được lựa chọn, nguyên nhân không nằm ở danh mục hay điều kiện mà ở cơ chế đấu thầu hiện hành.
TS Trần Du Lịch phát biểu tại tọa đàm
Bổ sung quy định về khu thương mại tự do Cái Mép Hạ
Một nội dung quan trọng khác là bổ sung quy định về FTZ Cái Mép Hạ, với diện tích hơn 3.700ha, gồm 8 phân khu chức năng như cảng biển, logistics, sản xuất công nghệ cao, thương mại dịch vụ và nhà ở. FTZ sẽ áp dụng chính sách khu phi thuế quan, trong đó giao dịch với bên ngoài được xem là xuất nhập khẩu.
Các dự án đầu tư trong FTZ được miễn toàn bộ tiền thuê đất, thuê mặt nước (trừ dự án nhà ở và thương mại dịch vụ) và hưởng nhiều ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân. Thời hạn thuê đất và dự án hạ tầng tối đa là 70 năm.
Theo Sở Công Thương TPHCM, đề án FTZ đề xuất tới 36 cơ chế, chính sách vượt trội so với quy định hiện hành, nhằm tạo môi trường thông thoáng cho nhà đầu tư, đặc biệt trong lĩnh vực thủ tục hải quan, cấp phép dự án, thị thực, đồng thời yêu cầu nhà đầu tư cam kết phát triển xanh và bảo đảm việc làm cho lao động địa phương.
Nhu cầu phân cấp, phân quyền mạnh mẽ hơn
PGS-TS Trần Hoàng Ngân nhấn mạnh, TPHCM là đầu tàu kinh tế, đóng góp 1/4 GDP cả nước và 1/3 ngân sách quốc gia. Với quy mô dân số hơn 14 triệu người, GDP năm nay ước đạt 123 tỷ USD, thành phố cần có cơ chế đặc thù tương xứng để giải quyết bài toán hạ tầng kết nối, quản lý siêu đô thị và thu hút nguồn lực.
TS Trần Đình Thiên cho rằng, so với thời điểm ban hành Nghị quyết 98, bối cảnh hiện nay đã thay đổi mạnh mẽ. Việc sửa đổi phải hướng tới trao quyền để TPHCM tự quyết, tự làm và tự chịu trách nhiệm, đặc biệt là quyền tiếp cận nguồn lực và quyền đối với tổ chức bộ máy.
TS Trần Du Lịch đề xuất sửa Điều 10 Nghị quyết 98 theo hướng phân quyền không chỉ cho TP Thủ Đức mà cho toàn bộ 168 xã, phường hiện nay, đồng thời giao HĐND TPHCM quyền quyết định sắp xếp doanh nghiệp nhà nước để phục vụ phát triển thành phố.
Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Mạnh Cường cho biết mục đích sửa đổi bổ sung Nghị quyết 98 nhằm đưa TPHCM phát triển nhanh, mạnh, bền vững hơn
Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Mạnh Cường khẳng định, ngoài Nghị quyết 98 TPHCM hiện còn có hai cơ chế đặc thù quan trọng là Nghị quyết 188 về đường sắt đô thị và Nghị quyết 222 về Trung tâm tài chính quốc tế. Việc sửa đổi, bổ sung Nghị quyết 98 lần này nhằm tận dụng cơ hội và nguồn lực, đưa TPHCM phát triển nhanh, mạnh và bền vững trong thời gian tới.
