Người bệnh đột quỵ gia tăng
Theo thống kê của Bộ Y tế trong “Tháng hành động đẩy lùi tình trạng thừa cholesterol trong cơ thể” năm 2020, cứ 10 người Việt Nam trưởng thành thì có 3 người bị thừa cholesterol. Tiếp nối hồi chuông cảnh báo của Bộ Y tế, năm nay, Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM và Hội Đột quỵ TPHCM phối hợp đẩy mạnh tuyên truyền về thực trạng thừa cholesterol, tăng nguy cơ đột quỵ nhằm nâng cao nhận thức của cộng đồng đối với vấn đề này, đồng thời kêu gọi cộng đồng kiểm soát tình trạng thừa cholesterol để phòng ngừa đột quỵ.
Trên thế giới, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ 3 sau bệnh tim mạch và ung thư. Thậm chí tại Việt Nam, đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu. Các thống kê cũng cho thấy độ tuổi bệnh nhân đột quỵ dưới 45 tuổi đang ngày càng gia tăng. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến người bệnh mà còn gia tăng gánh nặng cho gia đình và xã hội, bởi 50% người bệnh đột quỵ không thể tự sinh hoạt mà phải sống lệ thuộc vào người khác, và 75% người bệnh đột quỵ không thể trở về cuộc sống sinh hoạt bình thường.
Điều đáng nói, hiện nay theo ghi nhận tại các bệnh viện lớn, số lượng người bệnh đột quỵ tăng gấp 3-4 lần so với 5-10 năm trước đây. Có khoảng 200.000 ca đột quỵ mới được ghi nhận mỗi năm. Trong đó có 75% trường hợp có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến tình trạng thừa cholesterol, nhưng chính người bệnh và người nhà không quan tâm và thậm chí vẫn rất thờ ơ với yếu tố nguy cơ này.
Cần lưu ý, cholesterol vốn là thành phần thiết yếu trong cơ thể, nhưng tình trạng thừa cholesterol sẽ gây ra hiện tượng tích tụ, tạo ra các mảng xơ vữa, khiến mạch máu hẹp lại và cuối cùng dẫn đến tắc nghẽn từ đó gây thiếu máu não, dẫn đến đột quỵ. Các nghiên cứu thực tiễn đã cho thấy, 25% các ca đột quỵ liên quan trực tiếp đến tình trạng thừa cholesterol theo cơ chế này.
Bên cạnh đó, thừa cholesterol cũng gián tiếp liên quan tới 50% các ca đột quỵ đối với các trường hợp tăng huyết áp, thoái hóa những mạch máu nhỏ. Tóm lại, có 75% các ca đột quỵ có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến thừa cholesterol. Tình trạng thừa cholesterol gia tăng, đồng nghĩa với việc nguy cơ đột quỵ theo đó cũng tăng.
Kiểm soát tốt cholesteraol ngừa đột quỵ
Theo Hội Đột quỵ TPHCM, nếu kiểm soát tốt tình trạng thừa cholesterol trong cơ thể sẽ giúp giảm 27% nguy cơ đột quỵ. Tình trạng thừa cholesterol diễn ra khá âm thầm, gần như không có triệu chứng rõ ràng. Nhiều người chỉ phát hiện khi thực hiện các xét nghiệm hoặc khi đã gặp các biến chứng nguy hiểm, chẳng hạn như đột quỵ… Do đó, cần biết nguyên nhân để chủ động phòng ngừa tình trạng này.
Có 2 nguyên nhân chính dẫn đến thừa cholesterol: yếu tố không thay đổi được (di truyền, tuổi tác, giới tính, bệnh lý nền) và yếu tố thay đổi được xuất phát từ thói quen hàng ngày như chế độ dinh dưỡng không lành mạnh, lối sống thiếu vận động, hút thuốc lá, dùng chất kích thích (rượu, bia…). Do đó, ngoài yếu tố nguyên nhân không thay đổi được thì mỗi người đều có thể kiểm soát tình trạng thừa cholesterol của bản thân bằng các biện pháp như tầm soát, kiểm tra sức khỏe định kỳ.
Ngoài ra cần tăng cường vận động, tập luyện thể dục thể thao và đặc biệt là áp dụng một chế độ dinh dưỡng khoa học. Mọi người cần hết sức chú ý, đột quỵ không có dấu hiệu nhận biết trước nên người bệnh không nên chủ quan mà phải chủ động trang bị kiến thức để tự bảo vệ chính mình và những người thân yêu khỏi nguy cơ bị đột quỵ với tinh thần “Đột quỵ - phòng để không phải trị”.
Mới đây, Bệnh viện Đại học Y dược TPHCM đã cứu sống một bệnh nhân đột quỵ. Cụ thể, anh T.K cho biết ban đầu, chỉ thấy buồn ngủ khi đang lái xe. Về đến nhà, ngủ li bì và khi thức dậy đã thấy mình nằm trong bệnh viện, lúc đó mới biết mình đã được bác sĩ cứu sống từ cơn đột quỵ. Dù thoát chết nhưng bây giờ bệnh nhân không thể nói chuyện, diễn đạt rõ ràng, tay chân run và yếu, nên có thể phải bỏ nghề lái xe.
Hiện tại, anh K đang tập vật lý trị liệu đồng thời sử dụng thuốc hạ cholesterol kết hợp cùng nhiều loại thuốc khác. Gia đình cho biết, do đặc thù công việc, trước đó, anh K thường xuyên ăn uống qua loa, giờ giấc thất thường và ưu tiên thức ăn nhanh… Trước đó, họ hàng cũng có 2 người mất vì đột quỵ, trong đó có một người chỉ mới hơn 30 tuổi, nhưng không ai biết và cũng không ngờ đột quỵ lại có liên quan đến tình trạng thừa cholesterol.
