(ĐTTCO) - Theo Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP), việc Trung Quốc ngày càng siết chặt kiểm tra virus corona đối với hàng thuỷ sản đông lạnh NK từ các nước khiến cho XK thuỷ sản Việt Nam sang thị trường này giảm liên tiếp trong 2 tháng qua.
Cụ thể, XK thuỷ sản sang Trung Quốc 5 tháng đầu năm 2021 giảm 6%, đạt 405 triệu USD. Tính riêng trong tháng 4 XK thuỷ sản sang Trung Quốc giảm 11%, sang tháng 5 tiếp tục giảm sâu hơn, giảm 22%.
VASEP cho hay, tác động của đại dịch Covid-19 và động thái của Trung Quốc đã tạo ra 2 xu hướng rõ nét trong XK thuỷ sản Việt Nam sang thị trường này: kim ngạch các sản phẩm tươi/đông lạnh giảm mạnh, XK hàng khô, hàng chế biến tăng.
Theo đó, XK tôm sú tươi/sống/đông lạnh giảm sâu 25% trong tháng 5 và giảm 26% trong 5 tháng đầu năm đạt 46 triệu USD, trong khi tôm sú chế biến tăng 278% đạt 1,4 triệu USD. Đối với cá tra, XK sản phẩm phile đông lạnh giảm 12% trong 5 tháng đầu năm, đạt 118 triệu USD, cá tra nguyên con đông lạnh tăng mạnh 78% đạt gần 47 triệu USD.
Một số nhận định gần đây cho rằng, Trung Quốc tăng cường kiểm soát chặt hàng NK, ngoài lý do liên quan đến Covid còn có nguyên nhân nội tại: XK thuỷ sản của chính Trung Quốc cũng sụt giảm vì Covid và vì chiến tranh thương mại với Mỹ - thị trường NK lớn nhất của nước này.
Mới đây, cảng Trạm Giang, một cảng trung chuyển hàng hoá lớn của Trung Quốc thông báo ngừng thông quan thuỷ sản từ Việt Nam và 10 nước châu Á từ ngày 20-6 đến 15-7, đó thực sự là một "tiếng chuông cảnh báo" với Việt Nam khi mà diễn biến Covid-19 trong nước đang phức tạp.
Trong hơn 1 năm qua, Việt Nam được các nhà NK thế giới tìm đến như là một nguồn cung cấp thuỷ sản tin cậy, vì kiểm soát Covid-19 tốt, sản lượng sản xuất và chế biến ổn định, chất lượng đảm bảo, trong khi Ấn Độ, Thái Lan và một số nước sản xuất khác bị ảnh hưởng nặng nề.
Việt Nam sẽ phát huy tốt các cơ hội và lợi thế nếu nhanh chóng kiểm soát được dịch Covid-19, tránh để lây lan ở các khu công nghiệp nhất là tại các nhà máy chế biến thuỷ sản. Vì thông báo của cảng Trạm Giang cũng có thể là “khởi đầu” cho các cảng khác hoặc các nước khác có động thái tương tự với hàng xuất khẩu của Việt Nam, nếu chúng ta không nhanh chóng ngăn chặn Covid bùng phát.