Kết nối liên vùng, thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội
Bộ Xây dựng vừa có văn bản gửi Đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM, phản hồi các kiến nghị của cử tri TPHCM gửi tới sau kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV về các dự án cụm cảng Cái Mép - Thị Vải, dự án cầu vượt biển Cần Giờ - Vũng Tàu và tuyến đường sắt tốc độ cao kết nối TPHCM.
Theo đó, ý kiến cử tri cho rằng, để tiếp tục phát huy thế mạnh của khu vực Bà Rịa-Vũng Tàu cũ về tiềm năng du lịch và cảng biển, cử tri kiến nghị Chính phủ sớm đầu tư phát triển cảng Cái Mép - Thị Vải thành cảng trung chuyển quốc tế. Đồng thời xây dựng cầu nối Cần Giờ - Vũng Tàu, tuyến đường sắt tốc độ cao kết nối TPHCM - Bà Rịa - Bình Dương nhằm phát huy thế mạnh kết nối giao thông, phục vụ xuất nhập khẩu và logistics.
Theo Bộ Xây dựng, dự án xây dựng cầu nối Cần Giờ - Vũng Tàu thuộc phạm vi TPHCM sau sáp nhập, không thuộc hệ thống quốc lộ và đường cao tốc do bộ quản lý. Vì vậy, Bộ Xây dựng đề nghị Đoàn đại biểu Quốc hội TPHCM có ý kiến với UBND TPHCM nghiên cứu cập nhật cầu nối Cần Giờ - Vũng Tàu vào quy hoạch thành phố sau sáp nhập, và chủ trì tổ chức thực hiện đầu tư theo thẩm quyền.
Chủ tịch Hiệp Hội Bất động sản TPHCM (Horea) Lê Hoàng Châu cho biết, từ nhiều năm trước, Horea đã nêu ý tưởng làm cầu vượt biển nối Cần Giờ - Vũng Tàu, và nhiều lần gửi văn bản đề xuất UBND TPHCM bổ sung công trình này vào quy hoạch chung xây dựng TPHCM giai đoạn 2021 - 2040, tầm nhìn đến 2060. Theo ý tưởng của Horea, cây cầu sẽ dài khoảng 17 km với độ tĩnh không lên tới xấp xỉ 56 m để tàu biển quốc tế có thể ra vào thuận lợi. Ông Lê Hoàng Châu khẳng định thiếu cầu vượt biển từ Cần Giờ đến Vũng Tàu sẽ là sự lãng phí rất lớn.
Hiện nay, từ Cần Giờ nhìn qua vịnh Gành Rái có thể thấy Vũng Tàu, nhưng muốn sang tới đó phải vòng lên Nhà Bè qua Long Thành rồi vòng xuống Bà Rịa-Vũng Tàu. Nếu xây xong cầu vượt biển thì từ Cần Giờ sang Vũng Tàu chỉ còn 1/9 - 1/10 quãng đường.
Không chỉ tính chuyện kết nối trung tâm thành phố với Cần Giờ, TPHCM hiện đang ngồn ngộn các dự án nối liên thông tới Bà Rịa-Vũng Tàu qua cảng Cái Mép - Thị Vải, hình thành hành lang hướng biển mới để phát triển toàn diện hệ sinh thái kinh tế biển trong diện mạo mới…
Hình thành trung tâm hàng hải quốc tế…
Ngoài ra cử tri cũng kiến nghị sớm đầu tư phát triển cảng Cái Mép - Thị Vải thành cảng trung chuyển quốc tế. Theo Bộ Xây dựng, khu bến Cái Mép (gồm khu bến Cái Mép Hạ và Cái Mép Hạ hạ lưu) được quy hoạch là cảng cửa ngõ, trung chuyển quốc tế. Cảng có bến cho tàu container từ 6.000 - 24.000 TEU hoặc lớn hơn khi đủ điều kiện; tàu tổng hợp, hàng lỏng/khí đến 150.000 tấn hoặc lớn hơn, giảm tải phù hợp với điều kiện khai thác tuyến luồng hàng hải.
Để phát triển khu bến Cái Mép trở thành cảng trung chuyển quốc tế, Bộ Xây dựng ủng hộ sớm đầu tư, đưa vào khai thác khu bến Cái Mép Hạ và Cái Mép Hạ hạ lưu theo lộ trình quy hoạch chi tiết cảng biển được phê duyệt. Hiện nay, Bộ Tài chính và TPHCM đang thẩm định hồ sơ đề xuất chủ trương đầu tư dự án khu bến Cái Mép Hạ và Cái Mép Hạ hạ lưu, để phê duyệt và trình cấp thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư.
Sau sáp nhập, TPHCM đặt mục tiêu trở thành đô thị ngang tầm với các thành phố lớn trên thế giới. Để hiện thực hóa mục tiêu này, UBND TP xác định phải tập trung triển khai nhiều nhiệm vụ trọng tâm, nổi bật là xây dựng Đề án "TPHCM trở thành trung tâm dịch vụ lớn với các ngành dịch vụ cao cấp, hiện đại, có giá trị gia tăng cao". Trong đó, phát triển logistics thành ngành kinh tế mũi nhọn gắn với cảng biển Cái Mép - Thị Vải và cảng trung chuyển Cần Giờ.
Ông Đinh Xuân Khánh, Giám đốc Trung tâm dịch vụ logistics, Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn, ước tính khu vực cảng biển của TPHCM (cũ) có sản lượng thông quan khoảng 7 triệu TEU/năm. Khu vực cụm cảng Cái Mép - Thị Vải cũng có sản lượng tương đương. Như vậy, sau sáp nhập, sản lượng thông quan của TPHCM mới là khoảng 14 triệu TEU/năm. Với tốc độ tăng trưởng hàng hóa như hiện nay, sản lượng thông quan tại TPHCM sẽ đạt 26,57 triệu TEU/năm vào năm 2030 và có khả năng còn cao hơn. Chưa kể, ngành dịch vụ logistics cảng biển thành phố vẫn còn dư địa phát triển nếu thu hút được hàng quá cảnh trên biển về các cảng hiện tại, thay vì chỉ có lượng hàng xuất nhập khẩu tới cảng…
Từ đó, TPHCM cần nhanh chóng hoàn thiện quy hoạch cảng Cái Mép - Thị Vải thành cảng trung chuyển quốc tế, đồng thời cần cấp bách giải quyết vấn đề kết nối với cảng Cần Giờ trong tương lai cũng như kết nối giữa cảng biển, khu hậu cần sau cảng với giao thông đường bộ, đường thủy và đường hàng không để không bỏ lỡ cơ hội khai thác được những "mỏ vàng" này. Cụm cảng Cái Mép - Cần Giờ gắn với định hướng xây dựng Khu thương mại tự do sẽ là động lực tăng trưởng cực mạnh của TPHCM trong giai đoạn tới.
Sở Xây dựng TPHCM vừa có tờ trình gửi UBND TP về việc phê duyệt chủ trương đầu tư dự án xây dựng nút giao thông kết nối cao tốc Bến Lức - Long Thành với đường Rừng Sác (xã Bình Khánh, H.Cần Giờ cũ). Theo đề xuất, dự án sẽ hình thành nút giao khác mức liên thông giữa tuyến cao tốc và đường Rừng Sác, với các nhánh kết nối được thiết kế tốc độ 40 km/giờ.
Riêng trên tuyến cao tốc Bến Lức - Long Thành sẽ xây thêm một đơn nguyên để hoàn chỉnh quy mô 8 làn xe, cho phép xe chạy với tốc độ thiết kế 100 km/giờ. Trong khi đó, đường Rừng Sác sẽ được xây dựng 2 ống hầm chui 2 chiều, ưu tiên hướng lưu thông từ Rừng Sác về cầu Cần Giờ và ngược lại. Mỗi hầm dài khoảng 610 m, trong đó phần hầm kín dài 150 m, phần hầm hở và tường chắn hai đầu hầm dài 230 m; bề rộng mặt đường trong hầm đạt 10 m. Tổng vốn đầu tư dự án dự kiến gần 3.000 tỉ đồng. Theo kế hoạch, chủ trương đầu tư sẽ được trình phê duyệt trong năm nay, phấn đấu khởi công vào quý 2/2026 và hoàn thành trong quý 1/2028.
TPHCM cũng đang dự kiến thu hồi hơn 325 ha đất, chuẩn bị chi phí đền bù gần 7.500 tỉ đồng để làm tuyến metro dài 48,5 km, nối khu vực Q.7 cũ sang Cần Giờ. Dự án do VinSpeed, công ty thuộc Tập đoàn Vingroup nghiên cứu đầu tư. Ngoài tuyến metro, Cần Giờ còn được quy hoạch một trục đường bộ rộng 40 m nối từ vòng xoay 30-4 đến trung tâm Khu đô thị lấn biển và dự án cầu Cần Giờ.
