Chủ động kết nối cho DN
Phân tích tình hình đầu tư trên địa bàn thành phố, Sở KH-ĐT TPHCM cho biết, dẫn đầu là khu vực thương mại, dịch vụ với số vốn đăng ký đạt 584.000 tỷ đồng, tăng 53,7% so với cùng kỳ. Kế đến là khu vực công nghiệp, xây dựng với số vốn đăng ký đạt 81.000 tỷ đồng, nhưng so với cùng kỳ năm 2019 lại giảm 29,2%. Ngược lại, ở nhóm ngành công nghiệp chế biến, chế tạo, tuy số vốn đăng ký chỉ ở mức gần 19.000 tỷ đồng nhưng so với cùng kỳ năm 2019 thì tăng 38,2%. Cùng với đó còn có khu vực nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản với vốn đăng ký đạt 2.900 tỷ đồng, tăng gấp 2 lần so với cùng kỳ năm trước.
Tính riêng tình hình cấp giấy phép đầu tư nước ngoài, tổng vốn đầu tư nước ngoài vào thành phố vẫn rất khả quan, đạt 3,25 tỷ USD, bao gồm vốn đăng ký cấp mới, vốn đăng ký điều chỉnh và giá trị góp vốn, mua cổ phần của nhà đầu tư nước ngoài. Singapore dẫn đầu với tổng vốn đầu tư 813 triệu USD, chiếm 25%. Kế đến là Hàn Quốc đạt 515 triệu USD, chiếm 15,9%.
Các quốc gia và vùng lãnh thổ còn lại tập trung chủ yếu là British Virgin Islands, Nhật Bản, Cayman Islands, Hà Lan, Hoa Kỳ… Cũng theo Sở KH-ĐT TPHCM, so với cùng kỳ năm 2019, tổng vốn đầu tư nước ngoài giảm 28%, nhưng trong bối cảnh dịch bệnh diễn phức tạp, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động giao thương, đầu tư quốc tế thì đây vẫn được xem tín hiệu khả quan.
Ở lĩnh vực xuất khẩu, ông Nguyễn Phương Đông, Phó Giám đốc Sở Công thương TPHCM, cho biết, tuy không duy trì đà tăng trưởng cao như năm 2019 nhưng tính chung 9 tháng đầu năm 2020, kim ngạch xuất khẩu hàng hóa của DN thành phố tại các cửa khẩu trên cả nước đạt 32,6 tỷ USD, tăng 4,9% so cùng kỳ năm trước. Một số nhóm ngành hàng vẫn duy trì đà tăng trưởng dương. Cụ thể, nhóm hàng nông sản, gạo, cà phê, lâm sản và nhóm hàng công nghiệp có mức tăng trưởng 3%-6%. Cá biệt, hai nhóm hàng hóa kim ngạch xuất khẩu tăng mạnh là nhóm máy tính, sản phẩm điện tử và linh kiện có giá trị xuất khẩu đạt 13 tỷ USD, tăng 22% và nhóm hàng thủy hải sản có giá trị xuất khẩu đạt 846 triệu USD, tăng 12,1%.
Khu Y tế kỹ thuật cao tại quận Bình Tân, TPHCM. Ảnh: CAO THĂNG
Để giữ vững vị thế tăng trưởng trên, trước đó, UBND TPHCM đã chỉ đạo các KCX-KCN rà soát hạ tầng KCX-KCN. Đồng thời, triển khai xây dựng thêm nhà xưởng cao tầng nhằm đáp ứng đa dạng nhu cầu thuê đất đầu tư của DN. Về hoạt động xuất nhập khẩu, Hải quan TPHCM cũng đã đưa vào ứng dụng 2 đề án: Thủ tục hải quan trong hoạt động logistics, chống ùn tắc tại Cát Lái và Đề án hệ thống quản trị Hải quan TPHCM, cho phép ứng dụng công nghệ số trong giải quyết nhanh thủ tục thông quan cho DN. Đặc biệt, thành phố đã triển khai khảo sát 300 DN thuộc 4 lĩnh vực công nghiệp trọng yếu và công nghiệp hỗ trợ xác định nhu cầu vốn vay; từ đó làm cơ sở kết nối với hệ thống ngân hàng thương mại để được hỗ trợ.
Giữ vững môi trường đầu tư
Ông Trần Việt Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TPHCM, nhận định, với những DN đang còn trụ lại thị trường thì dịch bệnh đã tạo ra sức nén trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Sức nén này sẽ được bật tung trở lại ngay khi tình hình dịch bệnh được khống chế. Thực tế cho thấy, ngay khi dịch bệnh được kiểm soát cơ bản, đã có hơn 6.000 DN hoạt động trở lại. Cùng với đó, có hơn 30.000 DN thành lập mới với số vốn đăng ký là 696.000 tỷ đồng. Trong đó, có 579 DN thành lập mới có số vốn đăng ký trên 100 tỷ đồng. Điều này cho thấy, nội lực và khả năng phục hồi rất lớn của DN thành phố. Vấn đề là thành phố cần đẩy nhanh giải pháp hỗ trợ để tạo điều kiện thuận lợi cho DN phát triển.
Theo ý kiến của nhiều DN, ngay từ bây giờ, thành phố cần gấp rút triển khai đồng bộ nhiều giải pháp hỗ trợ DN duy trì nội lực sản xuất, cải cách hành chính tạo thông thoáng cho hoạt động xuất nhập khẩu; và quan trọng là củng cố hạ tầng KCX-KCN để đón làn sóng đầu tư ngoại đang đổ mạnh vào Việt Nam. Các chuyên gia kinh tế cho rằng, trước mắt, thành phố cần hoàn thiện nhanh hạ tầng KCX-KCN. Tập trung vào việc xác định đơn giá thuê đất, kết hợp đơn giản thủ tục cấp phép đầu tư xây dựng nhà xưởng cho DN.
Về hoạt động xuất nhập khẩu, cần thông thoáng hơn thủ tục hành chính ở các cửa khẩu hải quan; đồng thời kiến nghị Ngân hàng Nhà nước cần dự trữ lượng ngoại hối nhất định để chuẩn bị cho DN tăng nhập khẩu nguồn nguyên liệu sản xuất khi thị trường thế giới phục hồi. Thực tế đã chứng mình rằng, chỉ cần “không bị phá sản thì DN sẽ sớm phục hồi” và như “chiếc lò xo bị nén” sẽ bật lại mạnh mẽ trong điều kiện bình thường mới.
Tại buổi tọa đàm “Khôi phục và phát triển kinh tế TPHCM” mới đây, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong khẳng định, phục hồi kinh tế đối với thành phố hiện nay, trước mắt là phải phục hồi hoạt động của DN nói chung. DN là bộ phận quan trọng tạo ra của cải cho xã hội, tạo việc làm. Đồng thời, đây cũng là bộ phận góp phần kích cầu tiêu dùng, thúc đẩy giải ngân đầu tư công.