Để đạt mục tiêu đưa vào vận hành thị trường phát điện cạnh tranh chính thức từ ngày 1-1-2012, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã yêu cầu Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) trình Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định thành lập các Tổng công ty phát điện (Genco) trong quý III-2011.
Đồng thời, EVN phải thực hiện đầu tư xây dựng, lắp đặt các trang thiết bị đầu cuối và vận hành thử nghiệm hệ thống công nghệ thông tin đáp ứng yêu cầu vận hành Thị trường phát điện cạnh tranh chính thức theo sơ đồ tối thiểu trước tháng 11-2011 và hoàn thành toàn bộ trước tháng 6-2012.
Cùng với đó, Bộ Công Thương phải chủ trì, phối hợp cùng với EVN xây dựng phương án đầu tư tối thiểu cho xây dựng hạ tầng công nghệ thông tin (phần cứng và phần mềm), các quy định về vận hành, thanh toán trong thị trường điện và đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng tiến độ hoạt động của thị trường phát điện cạnh tranh chính thức; đồng thời, xem xét cho phép EVN thực hiện cơ chế đặc thù để đẩy nhanh tiến độ các dự án chuẩn bị cho hoạt động của thị trường phát điện cạnh tranh chính thức; xem xét, cho phép thanh toán theo giá thị trường ngay từ giai đoạn 2 của thị trường phát điện cạnh tranh thí điểm.
Ngoài ra, Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Công Thương phải nghiên cứu, ban hành quy định trong trường hợp dừng hoạt động của thị trường điện; xây dựng phương án điều tiết khí, bảo đảm sử dụng có hiệu quả nguồn khí, công bằng, minh bạch giữa các khách hàng sử dụng khí; xây dựng đề án thành lập Hội đồng Điều tiết điện lực quốc gia, gồm đại diện các cơ quan quản lý nhà nước, Cục Điều tiết điện lực và các đơn vị điện lực lớn tham gia thị trường, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt trong quý IV-2011.
Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và các cơ quan liên quan nghiên cứu xây dựng và ban hành quy định về thu và sử dụng phí điều tiết điện lực cho cơ quan Điều tiết điện lực.
Được biết, thị trường phát điện cạnh tranh thí điểm đã vận hành từ ngày 1-7. Qua hơn 20 ngày vận hành thử, hầu hết các đơn vị đủ điều kiện, đều tích cực tham gia chào giá và tuân thủ theo các quy định của thị trường điện; giá bán điện đã phản ánh đúng tính chất của thị trường: giá điện vào giờ cao điểm lớn hơn giá vào giờ thấp điểm và giờ bình thường.
Tuy nhiên, thị trường thí điểm cũng đã bộc lộ một số bất cập, liên quan đến các quy định trong các văn bản quy phạm pháp luật, đến các phần mềm phục vụ hoạt động thị trường, việc huy động các nhà máy điện trong trường hợp lượng khí cấp không đủ cho nhu cầu chạy tối đa các tổ máy...
Mục tiêu cuối cùng của thị trường phát điện cạnh tranh là góp phần đảm bảo cho khách hàng được sử dụng điện với chất lượng cao nhất và giá cả phù hợp nhất.
Hiện nay, trong giai đoạn thí điểm, do giá điện vẫn do Nhà nước quản lý nên dù giá cả giao dịch giữa các cơ sở phát điện với công ty mua bán điện như thế nào đi nữa thì người tiêu dùng vẫn chỉ phải trả tiền điện theo biểu giá Nhà nước quy định.
