Bộ GTVT vừa có văn bản gửi các đơn vị liên quan yêu cầu triển khai thí điểm mô hình thiết kế hệ thống thu phí điện tử không dừng đối với các dự án thành phần Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm và Cam Lâm - Vĩnh Hảo. Đây là 3 dự án thuộc dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường cao tốc trên tuyến Bắc Nam giai đoạn 2017- 2020 được đầu tư theo phương thức PPP.
Trên cơ sở đề xuất của Cục Đường bộ Việt Nam, Bộ GTVT chấp thuận về nguyên tắc tiếp tục triển khai thí điểm mô hình trạm thu phí không dừng đối với các dự án thành phần Diễn Châu - Bãi Vọt, Nha Trang - Cam Lâm và Cam Lâm - Vĩnh Hảo theo mô hình đầu vào không có barrie, đầu ra có barrie, không có làn thu phí hỗ hợp đã được Bộ GTVT chấp thuận cho dự án thành phần Nha Trang - Cam Lâm.
Về tốc độ ở làn ra, Bộ GTVT yêu cầu nghiên cứu lựa chọn tốc độ phù hợp, hạn chế tối đa việc điều chỉnh thiết kế nhưng vẫn đảm bảo tốc độ xử lý của hệ thống, tối ưu khả năng thông hành và đảm bảo an toàn cho phương tiện.
Đối với các tuyến cao tốc liền kề nhau, Bộ GTVT yêu cầu có trạm thu phí trên tuyến chính giữa hai tuyến cao tốc, tổ chức thu phí kín liên thông và phân chia doanh thu. Trên các đoạn ngắn độc lập khi các tuyến cao tốc liền kề chưa liên kết với nhau, có thể xây dựng trạm thu phí tạm thời trên tuyến chính để đảm bảo hoạt động độc lập. Trạm thu phí, xây dựng nhà trạm phải theo phương án tinh gọn, tiết kiệm để sẵn sàng chuyển sang giai đoạn đơn làn, đa làn tự do.
Bộ GTVT giao Cục Đường bộ Việt Nam rà soát, thống nhất các nội dung kỹ thuật, phương án kết nối và các vấn để liên quan để thực hiện mô hình thí điểm. Bên cạnh đó, hướng dẫn và thống nhất hồ sơ thiết kế điều chỉnh trạm thu phí tại các dự án đang triển khai theo mô hình thí điểm.
"Cục Đường bộ Việt Nam theo dõi việc triển khai mô hình thí điểm tại các dự án; báo cáo đánh giá, tổng kết thực tiễn kết quả thựchiện mô hình thí điểm và đề xuất, kiến nghị Bộ GTVT xem xét tiến tới chuyển sang giai đoạn đơn làn, đa làn tự do thu phí không có barie", Bộ GTVT yêu cầu.
Thí điểm thu phí bỏ barie ở dự án đường cao tốc tuyến cao tốc Nha Trang - Cam Lâm
Ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ môi trường và hợp tác quốc tế (Cục Đường bộ Việt Nam) cho hay, trong thời gian chờ sửa Quyết định 19/2020 của Thủ tướng Chính phủ và các quy định pháp luật nhằm đảm bảo đủ cơ sở pháp lý và điều kiện triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng sang giai đoạn không có barrie sẽ thí điểm tại 3 dự án theo hướng đầu vào không có barie, đầu ra vẫn duy trì và không có làn thu phí hỗn hợp.
Về kỹ thuật hoàn toàn có thể đáp ứng bỏ barie, tuy vậy để thu phí không dừng chuyển sang giai đoạn 2 còn nhiều vướng mắc về pháp lý, nhất là chế tài cho việc trả tiền sau. Sau thời gian thí điểm sẽ tổng kết, đánh giá để đủ cơ sở kiến nghị cấp có thẩm quyền chuyển sang giai đoạn cao hơn.
Theo ông Hồ Trọng Vinh, Phó tổng giám đốc Công ty TNHH Thu phí tự động VETC, để chuyển đổi theo lộ trình, còn rất nhiều nội dung cần phải tiếp tục nghiên cứu như: xử lý các tình huống tài khoản không có hoặc không đủ tiền, biển số bị mờ, chủ phương tiện cố tình che biển số hay chạy quá tốc độ. Vấn đề phức tạp nhất khi thu phí liên tuyến là thu hồi nợ. Bởi lúc này, do không có barie nên phương tiện không có tiền trong tài khoản vẫn lưu thông được qua nhiều dự án.
"Để chuyển được sang giai đoạn 2, xe chạy đa làn tự do, bỏ barie cần có cơ chế thu hồi nợ đối với các trường hợp phương tiện không có hoặc không đủ tiền trong tài khoản giao thông. Chỉ cần có cơ chế thu hồi nợ sẽ bỏ được barie tại trạm thu phí", ông Vinh nói.
Trước đó, Bộ GTVT đã có quyết định phê duyệt mô hình trạm thu phí không dừng đối với tuyến cao tốc Nha Trang - Cam Lâm.
Theo đo, lối vào trạm của tuyến được bố trí 1 làn ETC và làn dừng khẩn cấp, không có barie và cabin thu phí. Thiết bị camera gắn trên giá long môn sẽ tự động quét và đọc thẻ ETC dán trên ô tô qua trạm để trừ tiền.
Ở lối ra được điều chỉnh 2 làn ETC và 1 cabin thu phí, 1 barie tự động. Xe đi qua khu vực barie với tốc độ 60km/h, thay vì 40km/h như trước.