Thông tin từ NHNN cho biết đến nay Công ty Vàng bạc Đá Quý Sài Gòn (SJC) đã dập được 128.000 lượng vàng từ việc chuyển đổi vàng phi SJC và vàng móp méo, trong đó vàng móp méo 62.000 lượng, vàng phi SJC 66.000 lượng. Tuy nhiên, nhiều đơn vị phản ánh tiến độ còn rất chậm và dư luận cũng nghi ngờ có lỗ hổng trong việc chuyển đổi vàng phi SJC. ĐTTC đã trao đổi với ông NGUYỄN HOÀNG MINH, Phó giám đốc NHNN chi nhánh TPHCM, xoay quanh việc này.
PHÓNG VIÊN: - Thưa ông, đến cuối tuần rồi SJC mua vào khoảng 600 tỷ đồng vàng móp méo. Nhưng vì sao việc dập vàng miếng vẫn chậm?
Hiện nay có 14 NHTM đang huy động vàng, tại TPHCM 12 và tại phía Bắc là 2. Trong 12 đơn vị NHNN chi nhánh TPHCM quản lý chiếm 97-98% tổng lượng huy động vàng toàn quốc. Trạng thái vàng của các NHTM tốt hơn nhiều so với cách đây 1-2 tháng, tức thông qua việc mua vàng trên thị trường để tăng cường thanh khoản. NHNN đã cho phép giãn thời gian huy động đến 30-6-2013 nhưng không phải đơn vị nào cũng như vậy. Với đơn vị có thể đóng trạng thái ngay, NHNN cho đóng ngay, ngừng huy động. Thực tế, các NHTM cũng muốn ngưng vì hoạt động này có nhiều rủi ro. Cụ thể, năm 2012 không đơn vị nào lời trong kinh doanh vàng. |
Ông NGUYỄN HOÀNG MINH: - Theo đề nghị của UBND TPHCM, có thể sắp tới NHNN cho cấp lại dạng giấy phép mở. Theo đó, doanh nghiệp, NHTM nào có vàng móp méo đưa vào gia công sẽ giải quyết hết. Điều này vừa tạo điều kiện lưu thông vàng trên thị trường, vừa giúp SJC quay nhanh vòng vốn, tránh bị thiệt thòi quyền lợi, bởi SJC cũng vay vốn NH mua vàng móp méo.
- NHNN cho dập lại vàng phi SJC thành vàng SJC với phí 50.000 đồng/lượng, nhưng chênh lệch giá giữa 2 loại vàng này lên đến vài triệu đồng/lượng. Vậy NHNN có phương án bảo vệ quyền lợi người giữ vàng phi SJC khi có nhu cầu bán?
- Như Thống đốc NHNN đã nói, các thương hiệu vàng miếng khác SJC vẫn lưu thông bình thường nên người dân đừng đi theo dòng chảy này mà đổ xô đổi, vừa tốn phí vừa bị thiệt do ảnh hưởng mức chênh lệch giá vàng SJC với vàng thương hiệu khác. Hiện nay chúng tôi đã báo cáo vấn đề này để Thống đốc có hướng xử lý. Hy vọng sắp tới sẽ có phương án giải quyết.
- Nhiều đơn vị phản ánh việc dập vàng miếng của SJC rất chậm và với tiến độ hiện nay chắc 1 năm mới hoàn thành việc chuyển đổi vàng phi SJC?
- Để đẩy nhanh tiến độ dập vàng hiện nay đã có phương án tăng cường các máy kiểm định, nhân sự. SJC đang chuẩn bị nhập thêm 1 máy nữa, bởi các máy kiểm định của các đơn vị khác không tương thích với máy của SJC nên không sử dụng được. Vấn đề nghẽn hiện nay là ở khâu kiểm định. Một miếng vàng 1 chỉ, 2 chỉ hay 1 lượng thời gian kiểm định giống nhau, mất khoảng trên dưới 2 phút, tức 1 ngày dập được khoảng 1.600 miếng. Nhưng do nhiều doanh nghiệp đưa dập chủ yếu là vàng1 chỉ, 5 chỉ nên số lượng nhiều, phải chờ lâu.
- Ngoài niêm phong và quản lý chặt máy dập vàng SJC, NHNN có quản lý và niêm phong máy của các đơn vị sản xuất vàng miếng trước đây?
- Các NHTM và doanh nghiệp trước đây được NHNN cho phép sản xuất vàng miếng đang có các khuôn và hiện nay họ đang đề nghị NHNN niêm phong lại để NHNN giữ. Chúng tôi đang chờ ý kiến của Vụ Quản lý ngoại hối về vấn đề này. Thực tế họ không sử dụng khuôn đó nữa, họ muốn minh bạch trong hoạt động của mình bởi gần đây nhiều thông tin như vàng giả, vàng nhái họ cũng sợ bị lợi dụng. NHNN không cho họ sản xuất vàng miếng thì họ gửi kho NHNN.
 |
Vàng miếng ACB. Ảnh: LÃ ANH |
- Ông nghĩ sao khi có thông tin cho rằng NHNN cấp “quota” chuyển đổi vàng phi SJC không đúng với lượng vàng thực có trong kho của các đơn vị?
- NHNN là nơi cấp cấp giấy phép cho các đơn vị chuyển đổi vàng miếng và hạn mức cấp căn cứ trên đề nghị của đơn vị và kế hoạch sản xuất của SJC. Trên cơ sở cấp giấy phép này, NHNN chi nhánh TPHCM sẽ tiến hành kiểm tra tồn quỹ. Đến thời điểm này, chuyện gom vàng hay kê khống vàng trong kho để hưởng lợi tôi khẳng định chưa có. NHNN đã đi kiểm tra và thấy thực tế tồn quỹ của họ so với giấy phép đều đảm bảo đúng quy định.
- Đối với các vàng miếng phi SJC không đủ tiêu chuẩn để được chuyển đổi, NHNN có phương án nào giải quyết?
- Các đơn vị đã bàn bạc với Công ty SJC nhiều giải pháp nhưng thấy rủi ro cao nên các bên không đồng ý thực hiện. Hiện chỉ còn 3 phương án đang trình Thống đốc để cân nhắc giải quyết. Thứ nhất, tạm xuất-tái nhập, tức xuất vàng phi SJC, nhập vàng khối từ kho ngoại quan về gia công lại thành vàng SJC. Thời gian mất tối đa khoảng 1 tuần.
Tuy nhiên, muốn xuất như thế các doanh nghiệp, NHTM phải ủy quyền cho NHNN nên rất phức tạp. Hơn nữa, chi phí nói là xuất nhưng thực sự bán chứ không phải xuất, bán ra ngoài rồi mua lại vàng khối, chi phí chênh lệch bao nhiêu các doanh nghiệp và NHTM phải lo. Thứ hai, xuất dự trữ ngoại hối bằng vàng ra ứng trước. Nhưng giải pháp này phải được sự đồng ý của Thủ tướng.
Hơn nữa, nếu có rủi ro về mặt giá thì ai chịu trách nhiệm? Chưa kể, nếu xuất vàng từ kho theo chuẩn quốc tế dập lại thành vàng miếng SJC cũng mất thời gian. Thứ ba, nấu chảy vàng không đủ chuẩn thành khối. Nhưng hiện nay có vẻ phương án khả thi nhất là cân nhắc tạm xuất-tái nhập.
- Theo ông, người dân sau 30-6-2013 sẽ làm gì khi các NHTM không được huy động vàng và NHNN cũng không có đề án huy động vàng trong dân?
- Về chính sách quản lý vàng, Thống đốc đã đưa ra định hướng: Không tham gia vào việc bình ổn vàng, chống hiện tượng vàng hóa nền kinh tế, nên chuyển từ quan hệ huy động và cho vay sang mua bán vàng; quản lý vàng hiện nay sử dụng thương hiệu vàng miếng SJC làm thương hiệu quốc gia. Đến thời điểm này chưa có đề án nào huy động vàng cả. Theo quy định hiện hành, không có chuyện các NHTM giữ vàng cho dân mà phải trả phí cho dân, chỉ giữ hộ khi nào thu phí. Vì vậy, người dân muốn giữ vàng sẽ phải chịu phí gửi hộ tại các NHTM.
- Xin cảm ơn ông.
