Thay thế Trung Quốc đang mất đà
"Ngày nay, thanh toán trực tuyến đã trở thành một phần tất yếu của cuộc sống, thậm chí ngay cả tại các giao dịch trên đường phố. Bạn có thể mua con cá từ người phụ nữ ngồi bên lề đường và thanh toán bằng tiền điện tử" - Pushkar Misra, nhà quản lý cấp cao của Tập đoàn Hinduja, chia sẻ về sự đổi mới số hóa của chính phủ Narendra Modi. Chiến dịch đã giúp hơn nửa tỷ người dân Ấn Độ tham gia nền kinh tế chính thống trong vòng 10 năm qua.
Một cuộc cách mạng cơ sở hạ tầng tại Ấn Độ đang diễn ra với vốn đầu tư khổng lồ hơn 1.000 tỷ USD, để mở rộng hệ thống đường cao tốc và đường sắt, kể cả các tuyến tàu siêu tốc do Nhật Bản hỗ trợ xây dựng. Cuộc cách mạng số hóa, dù ít nổi bật hơn, cũng đã giúp hàng triệu người dân bị cô lập tại Ấn Độ giành lại quyền kiểm soát cuộc sống của họ.
Trong bối cảnh thế giới đang chứng kiến sự suy yếu của nền kinh tế Trung Quốc sau những cố gắng phục hồi, câu chuyện kinh tế mới đang được viết ở quốc gia đông dân nhất thế giới. 30 năm trước, nền kinh tế Australia vượt trội hơn 9% so với Ấn Độ. Nhưng ngày nay, Ấn Độ đã bứt phá, nền kinh tế của họ lớn gấp đôi Australia.
Thậm chí, nền kinh tế Ấn Độ đã vượt qua Anh để trở thành nền kinh tế lớn thứ 5 trên thế giới. Dự kiến, trong vòng 5 năm tới, Ấn Độ - nền kinh tế lớn đang phát triển nhanh nhất thế giới - sẽ vượt qua cả Nhật Bản và Đức để chiếm vị trí thứ 3.
Mặc dù chênh lệch thu nhập vẫn là thách thức lớn, sự tăng trưởng đầy sức sống trên đã giúp hàng triệu người dân Ấn Độ thoát khỏi nghèo đói. Năm 2005, hơn 55% dân số Ấn Độ sống dưới mức ngưỡng nghèo theo tiêu chí của Dự án Phát triển Liên hiệp quốc. Tuy nhiên, đến năm 2021 con số này chỉ còn 16%. Điều này biểu thị sự thay đổi đáng kể trong cuộc sống của 415 triệu người, theo số liệu từ LHQ.
Sự phát triển của Ấn Độ đã và đang tạo nên kỳ tích đầy hấp dẫn, hứa hẹn có tiềm năng để thay đổi cả bức tranh kinh tế toàn cầu.
Trong khi Ấn Độ đang tăng tốc, Trung Quốc đang giảm dần. Mặc dù nền kinh tế Trung Quốc có thể phục hồi một phần, giai đoạn tăng trưởng 8-10% như nhiều năm qua đã chấm dứt.
Điều này phần nào xuất phát từ yếu tố cấu trúc. Sự tăng trưởng của Trung Quốc trong hàng chục năm qua chủ yếu dựa vào việc cung cấp lao động và vốn mới. Nhưng cả 2 yếu tố này đều đang suy giảm.
Thứ nhất, về lao động, lực lượng lao động Trung Quốc đang giảm với tốc độ khoảng 0,8% mỗi năm, do tỷ lệ sinh thấp dẫn đến sự gia tăng đáng kể dân số già. Thứ hai, về vốn đầu tư, đầu tư vốn mới đã đóng góp tới 3/4 tăng trưởng kinh tế Trung Quốc trước khi đại dịch bùng phát. Tuy nhiên, tỷ lệ này dự kiến giảm khoảng một nửa trong những thập niên tới.
Để đạt được sự mở rộng, không đơn thuần chỉ cần gia tăng lao động và vốn mới. Nâng cao năng suất là con đường để nâng cao thu nhập và cải thiện chất lượng cuộc sống. Điều này đòi hỏi sự hỗ trợ từ chính sách để khai thác hiệu quả hơn tiềm năng tăng trưởng từ lao động và vốn có sẵn.
Ở khía cạnh này, Trung Quốc đã có màn trình diễn không thực sự ấn tượng trong thập niên qua, và triển vọng cải thiện cũng không lớn. Hậu quả của những biến đổi này là đáng kể. Nếu Trung Quốc có thể duy trì mức tăng trưởng kinh tế hàng năm 4-5% như dự đoán của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) trong 30 năm tới, nó có khả năng trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới, thậm chí là siêu cường kinh tế, sự thống trị toàn cầu của Trung Quốc có thể trở thành hiện thực.
Tuy nhiên, 2 nhà nghiên cứu Roland Rajah và Alyssa Leng của Viện Lowy, dự đoán Trung Quốc chỉ có thể tiếp tục tăng trưởng ổn định ở mức trung bình 2-3% trong những thập niên tiếp theo. Sự chênh lệch này sẽ tạo ra sự khác biệt lớn theo thời gian. Ở tốc độ tăng trưởng chậm như vậy, ưu thế của Trung Quốc so với Mỹ sẽ giới hạn. Hơn nữa, Trung Quốc sẽ thiếu sức mạnh kinh tế cần thiết để cạnh tranh với các nền kinh tế lớn phương Tây như một thế lực lớn.
Thế lực cân bằng mới
Ngược lại, Ấn Độ đang bước vào giai đoạn tăng trưởng bền vững, dự kiến duy trì tăng trưởng hàng năm ở mức 6%, theo dự báo của IMF. Sự bùng nổ kinh tế của Ấn Độ đang gây ra những tác động toàn cầu. Nó sẽ là lực đẩy quan trọng trong chiến lược toàn cầu và cũng đóng góp lớn trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu toàn cầu.
Sự tham gia tích cực của Thủ tướng Narendra Modi trong nhóm Quad - gồm Mỹ, Nhật Bản và Australia - đã đưa Ấn Độ trở thành yếu tố quyết định trong cộng đồng dân chủ châu Á - Thái Bình Dương. Nói cách khác, Ấn Độ đang góp phần vào việc cân bằng sức mạnh trước thách thức từ Trung Quốc.
Về vấn đề biến đổi khí hậu toàn cầu, Ketan Patel, người đứng đầu Ban Quản lý Global Pacific Capital tại London, nhấn mạnh: "Chỉ khi tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ được xây dựng trên cơ sở bền vững, tuân thủ mục tiêu phát triển bền vững của LHQ, chúng ta mới có thể chứng kiến sự chuyển đổi bền vững trên toàn cầu".
Hiện nay, Ấn Độ đã đặt mục tiêu mạnh mẽ vào năng lượng tái tạo và giảm khí nhà kính để đáp ứng nhu cầu năng lượng của đất nước. Dựa trên tình hình hiện tại, Ấn Độ dưới sự lãnh đạo của Thủ tướng Modi, được kỳ vọng sẽ tiếp tục duy trì lối sống dân chủ, và ngày càng trở nên giàu có và mạnh mẽ.
Trong thế giới đang thay đổi nhanh chóng và không ngừng biến đổi, sự phát triển kinh tế của Ấn Độ đã và đang tạo nên kỳ tích đầy hấp dẫn. Từ việc trở thành một trong những nền kinh tế sôi động nhất thế giới, cho đến việc đóng góp quan trọng vào sự cân bằng quyền lực toàn cầu và cuộc chiến chống biến đổi khí hậu, Ấn Độ đang khẳng định vị thế của mình trên trường quốc tế.
Mặc dù còn nhiều thách thức cần vượt qua và công việc cần làm, tương lai của Ấn Độ trông đầy hứa hẹn và có tiềm năng để thay đổi cả bức tranh kinh tế và chính trị toàn cầu.
