Có nơi tăng 37 lần
Tại dự thảo giá đất ở đô thị tại các tuyến đường thuộc trung tâm TP dự kiến điều chỉnh tăng lên tới 300-800 triệu đồng/m2. Trong đó giá đất tại các tuyến đường Nguyễn Huệ, Lê Lợi, Đồng Khởi được đề xuất tăng lên 810 triệu đồng/m2, trong khi bảng giá đất hiện hành là 648 triệu đồng/m2.
Tương tự, giá đất tại một vài tuyến đường tại quận 1 như đường Tôn Đức Thắng, đoạn từ Công trường Mê Linh đến cầu Nguyễn Tất Thành dự kiến lên 528 triệu đồng/m2 (bảng giá đất hiện hành là 422,4 triệu đồng/m2), đường Phạm Hồng Thái giá đất có thể tăng lên 418 triệu đồng/m2 (hiện tại giá đất đang là 334,4 triệu đồng/m2).
Sau khu vực quận 1, TP Thủ Đức bảng giá đất giai đoạn 2020-2024 cũng được đề xuất tăng vọt, tăng từ 10-15 lần so với bảng giá đất hiện hành như một đoạn cuối đường Nguyễn Văn Hưởng (phường Thảo Điền) có giá từ 9,2 triệu đồng/m2 nay tăng 149 triệu đồng/m2. Tương tự, nhiều tuyến đường tại quận 4, 7, 12 dự kiến sẽ được điều chỉnh tăng giá gấp 10-15 lần so với bảng giá đất hiện hành.
Tại các huyện Nhà Bè, Bình Chánh, Cần Giờ, Củ Chi, giá đất theo dự kiến điều chỉnh tại nhiều nơi tăng gấp 10-20 lần so bảng giá đất hiện hành. Huyện Hóc Môn là địa phương có giá đất dự kiến điều chỉnh tăng cao nhất so với bảng giá đất cũ với những tuyến đường tăng từ 15-30 lần, có nơi tăng lên gấp gần 31 lần như đường Đỗ Văn Dậy, đoạn từ cầu Xáng đến Ngã ba Láng Chà từ 780.000 đồng/m2 lên đến 24,1 triệu đồng/m2 hay như đường Nguyễn Thị Thảnh, đoạn từ đường Đặng Thúc Vịnh đến kênh Trần Quang Cơ có giá dự kiến tăng hơn 37 lần, từ 610.000 đồng/m2 lên tới 22,4 triệu đồng/m2.
Quận 12, đường Nguyễn Văn Quá giá đất hiện hữu 5,75 triệu đồng/m2 giá đất dự kiến 79 triệu đồng/m2, hay đường Phan Văn Hớn giá hiện hữu là 7,4 triệu đồng/m2 giá dự kiến 103,9 triệu đồng/m2.
Tiền sử dụng đất sẽ tăng
Theo ông Nguyễn Toàn Thắng, Giám đốc Sở TNMT, ngày 18-1, Quốc hội thông qua Luật Đất đai 2024 quy định bảng giá đất do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai 2013 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31-12-2025. Trường hợp cần thiết UBND cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương.
Tuy nhiên, bảng giá đất theo Quyết định số 02/2020 bị khống chế bởi quy định tại điểm 6 Phụ lục IX, Nghị định số 96 ngày 19-12-2019 của Chính phủ quy định về khung giá đất (tối đa 162 triệu đồng/m2) nên phải thực hiện điều chỉnh giảm so với thông tin thị trường đã thu thập được, dẫn đến giá đất chưa tiệm cận giá đất thị trường.
Phạm vi áp dụng hẹp, chỉ sử dụng cho 8 trường hợp để thực hiện các thủ tục hành chính về đất đai. Chu kỳ xây dựng bảng giá đất kéo dài 5 năm nên khó cập nhật biến động thị trường. Do vậy cần thiết phải điều chỉnh cho phù hợp với quy định của Luật Đất đai 2024.
Bên cạnh đó, Luật Đất đai năm 2024 quy định bảng giá đất được áp dụng cho 12 trường hợp để thực hiện các thủ tục hành chính nên có tầm quan trọng đối với đời sống xã hội. Do đó, nếu không triển khai bảng giá đất điều chỉnh để áp dụng trên địa bàn thành phố sẽ dẫn đến ách tắc trong giải ngân đầu tư công và thực hiện các thủ tục hành chính cho người dân và các tổ chức.
Được biết, việc điều chỉnh bảng giá đất được thực hiện theo nguyên tắc thị trường, khi áp dụng sẽ tác động đến một số nhóm đối tượng, nhất là việc tính tiền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân có đất ngoài hạn mức. Đối với diện tích đất trong hạn mức sẽ có xét đến các mốc thời điểm sử dụng đất để quy định tỷ lệ thu trên cơ sở bảng giá đất. Đối với việc tính thuế sử dụng đất, trước đây mức thuế sử dụng đất áp dụng mức 0,03% của giá đất tại bảng giá. Đến nay, bảng giá đất được điều chỉnh tiệm cận giá thị trường nên mức thuế sử dụng đất sẽ tăng lên.
Bảng giá đất mới dự kiến áp dụng từ ngày 1-8 đến hết ngày 31-12, tức khoảng 5 tháng. Bước sang năm 2025, Sở TNMT sẽ tiếp tục điều chỉnh bảng giá đất áp dụng từ ngày 1-1-2024 đến ngày 31-12-2025 để phù hợp với tình hình kinh tế của địa phương. Trong khi đó, đối với bảng giá đất năm 2026 sẽ áp dụng theo Luật Đất đai 2024 nên Sở TNMT sẽ thuê đơn vị tư vấn để thực hiện.
Theo số liệu thống kê giá đất trên thị trường bất động sản năm 2024 và các năm trước cho thấy giá đất đã dần ổn định, từng bước phản ánh đúng giá trị thật của bất động sản trên thị trường. Trong thời gian tới sẽ không có biến động về giá đất do tồn kho bất động sản còn lớn.
Ngoài ra, một số phân khúc thị trường như nhu cầu thuê đất, thuê văn phòng tuy có giảm nhưng giá vẫn giữ ở mức cao. Vì vậy, việc xây dựng quyết định điều chỉnh bảng giá các loại đất có tính đến xu hướng và mức độ biến động của thị trường, đảm bảo bảng giá các loại đất tương đồng giá đất thị trường.
Với các chính sách vĩ mô, kích cầu cho sản xuất, tiêu dùng như chậm, giãn, giảm thu thuế, thu tiền sử dụng đất, tái cơ cấu kinh tế trong đó có các chính sách tiền tệ, tín dụng hỗ trợ giải phóng hàng tồn kho sẽ là những tác động tích cực đến thị trường bất động sản trong thời gian tới.
Những đối tượng nào sẽ áp dụng bảng giá đất mới?
Theo Sở TNMT, việc xây dựng quyết định điều chỉnh Quyết định số 02/2020 quy định về bảng giá đất trên địa bàn TPHCM được xác định làm căn cứ để áp dụng trong 12 trường hợp sau. Cụ thể, tính tiền sử dụng đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất ở của hộ gia đình, cá nhân; chuyển mục đích sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân; tính tiền thuê đất khi Nhà nước cho thuê đất thu tiền thuê đất hằng năm;
Tính thuế sử dụng đất; tính thuế thu nhập từ chuyển quyền sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân; tính lệ phí trong quản lý, sử dụng đất đai; tính tiền xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai; tính tiền bồi thường cho Nhà nước khi gây thiệt hại trong quản lý, sử dụng đất đai;
Tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất khi Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất theo hình thức giao đất có thu tiền sử dụng đất, cho thuê đất thu tiền thuê đất một lần cho cả thời gian thuê đối với hộ gia đình, cá nhân; tính giá khởi điểm để đấu giá quyền sử dụng đất khi Nhà nước giao đất, cho thuê đất đối với trường hợp thửa đất, khu đất đã được đầu tư hạ tầng kỹ thuật theo quy hoạch chi tiết xây dựng; tính tiền sử dụng đất đối với trường hợp giao đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất cho hộ gia đình, cá nhân; tính tiền sử dụng đất đối với trường hợp bán nhà ở thuộc sở hữu nhà nước cho người đang thuê.