 |
Gần đây một số NHTM trên địa bàn TPHCM đã phát hiện một số đối tượng người nước ngoài đã sử dụng thẻ giả để rút tiền tại các máy ATM, trước đó các đối tượng này đã thực hiện thành công nhiều phi vụ ở nước ta với số tiền gian lận lên đến hàng trăm triệu đồng.
Điều này cho thấy các tổ chức tội phạm công nghệ cao làm thẻ ATM giả ngày càng tinh vi và chuyên nghiệp. Hầu hết các tổ chức thẻ quốc tế đều cảnh báo tới các NH thành viên toàn thế giới về loại tội phạm này, đặc biệt khuyến cáo Việt Nam đang trở thành một thị trường hấp dẫn cho các tổ chức tội phạm thẻ quốc tế.
Bởi lẽ là một trong những nước đang phát triển, đông dân số, nhiều NHTM nội địa chạy đua phát hành số lượng thẻ NH nhưng lại rất ít chú trọng đến đầu tư công nghệ thẻ để bảo mật cho khách hàng lẫn an toàn cho NH.
Trong khi đó, không ít người dân Việt Nam trở thành chủ thẻ bất đắc dĩ từ các cuộc chạy đua phát hành thẻ của NH, dẫn đến việc nhiều người dân chưa trang bị kiến thức trong việc tự bảo vệ mình khi sử dụng thẻ.
Theo ước tính mới đây của Hiệp hội Thẻ Việt Nam, tội phạm công nghệ trong lĩnh vực thẻ NH ngày càng tăng nhanh. Trong năm 2011, con số này cao gấp 3-5 lần so với cùng kỳ năm trước, tỷ lệ gian lận doanh số thanh toán cũng tăng gấp 2-3 lần so với trước đây.
Có thể thấy, việc phát hành thẻ chip vốn được đánh giá là giải pháp tối ưu trong phòng chống giả mạo và đa năng hóa dịch vụ. Tuy nhiên, theo một giám đốc trung tâm thẻ của NH, dù NHNN đã có chủ trương chuyển đổi thẻ từ qua thẻ chip, các tổ chức thẻ quốc tế cũng khuyến khích, nhưng vấn đề là chi phí đầu tư để chuyển đổi từ công nghệ từ sang công nghệ chip khá đắt, nên hiện nay vẫn chưa có nhiều NHTM thực hiện, chỉ có một số ít NHTM chuyển đổi cho thẻ tín dụng quốc tế.
Theo TS. Cao Sỹ Kiêm, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tiền tệ quốc gia, trình độ tiếp nhận công nghệ bảo mật của các NHTM nước ta rất nhanh.
Tuy nhiên, trong điều kiện chịu sức ép chi phí đầu tư vào mảng kinh doanh thẻ chưa mang lại lợi nhuận cao, khiến nhiều NHTM chỉ chú trọng đến việc phát triển số lượng thẻ nhằm tăng phí và số dư duy trì của thẻ, thay vì chú trọng đến đầu tư công nghệ để bảo vệ khách hàng. Đây là lý do thị trường Việt Nam trở thành điểm hấp dẫn cho các tổ chức tội phạm thẻ quốc tế.
Có thể thấy rủi ro phát sinh không chỉ đến từ phía NHTM mà còn từ khách hàng. Do đó để phòng chống tội phạm trong lĩnh vực thẻ các khách hàng cần chủ động phòng tránh để lộ thông tin về thẻ như che tay khi thực hiện nhập mã Pin, không dùng thẻ giao dịch tại các trang web lạ thiếu uy tín, không sử dụng mật khẩu ATM đơn giản, nên quan sát kỹ khu tiếp xúc giữa thẻ với khe cắm khi giao dịch…
Đặc biệt, khách hàng cần thận trọng giám sát kỹ khi thanh toán thẻ để mua hàng hóa, tránh tình trạng điểm chấp nhận thẻ lợi dụng sơ hở để trục lợi.
Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia NH, rủi ro trong gian lận thẻ chiếm tỷ lệ không lớn trong giao dịch của NH nhưng có tác động tâm lý tiêu cực cho người dân khi sử dụng thẻ trong giao dịch hàng ngày. Vì vậy, bên cạnh tính toán về mức thu phí, trong thời gian tới NHNN nên quy hoạch lại việc phát triển số lượng thẻ, số lượng ATM cũng như máy POS của hệ thống NHTM.
Trong đó nên có yêu cầu phòng chống gian lận theo chuẩn quốc tế, tránh tình trạng thiệt hại cho người tiêu dùng khi sử dụng thẻ NH.
