Điều đáng lưu ý là có nhiều sai phạm tại dự án đã được cơ quan thanh tra phát hiện chưa được khắc phục nhưng BVEC vẫn muốn xin điều chỉnh tổng mức đầu tư, và thời gian thu phí dự án.
Xin điều chỉnh không đúng quy định
Theo Bộ KH&ĐT, dự án ĐTXD mở rộng Quốc lộ 51 đoạn Km0+900-Km73+600 đi qua địa phận các tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa Vũng Tàu theo hình thức BOT đã triển khai trước các nội dung điều chỉnh, đã hoàn thành thi công, đang tiến hành thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ để hoàn vốn, đến nay mới làm thủ tục để nghị điều chỉnh giấy Chứng nhận Đăng ký đầu tư là chưa phù hợp với nghị định 108/2008/NĐ-CP về đầu tư theo hình thức BOT, BTO,BT trước đây; và Nghị định 15/2015/NĐ-CP về đầu tư theo hình thức đối tác công tư hiện nay.
Bộ KH&ĐT cũng nêu rõ, dự án ngoài việc triển khai trước các nội dung điều chỉnh, còn có thêm yếu tố là đã hoàn thành thi công, đang tiến hành thu phí để hoàn vốn. Việc xem xét điều chỉnh Giấy Chứng nhận đăng ký đầu tư dự án BOT Quốc lộ 51 đoạn qua hai tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa Vũng Tàu chỉ được thực hiện khi có ý kiến chỉ đạo của thủ tướng cho phép điều chỉnh.
Lộ nhiều sai phạm
Bên cạnh những bất hợp lý trên, Bộ KH&ĐT cũng yêu cầu BVEC làm rõ nhiều vấn đề liên quan đến dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51. Cụ thể, hồ sơ dự án chỉ có quyết định phế duyệt điều chỉnh dự án của BVEC (Quyết định 11/QĐ-HĐQT) và phụ lục ký ngày 28 - 5 - 2012 giữa Tổng cục Đường bộ Việt Nam và BVEC; chưa có quyết định phê duyệt của Bộ GTVT.
Vì vậy, Bộ này đề nghị Bộ GTVT và BVEC làm rõ căn cứ pháp lý và thẩm quyền phê duyệt điều chỉnh dự án đầu tư theo các quy định pháp luật.
Về nội dung đăng ký điều chỉnh dự án, theo kết luận của Thanh tra Bộ Xây dựng tại văn bản 379/KL-TTr ngày 27-9-2016 (KL379), Bộ GTVT đã chỉ định BVEC là nhà đầu tư đàm phám, ký kết hợp đồng dự án BOT đầu tư xây dựng mở rộng Quốc lộ 51 là không đúng quy định. Vì vậy, Bộ KH&ĐT đã đề nghị Bộ GTVT và BVEC làm rõ nội dung này. Mặt khác, khi triển khai xây dựng dự án, BVEC đã tự điều chỉnh quy mô mặt cắt ngang Quốc lộ 51 và giải pháp thiết kế như xây dựng mới cầu vượt bộ hành, bổ sung hệ thống thoát nước, trạm cân.
Liên quan đến tổng mức đầu tư dự án, Bộ KH&ĐT đề nghị nhà đầu tư giải trình các nội dung về số liệu tổng mức đầu tư đề nghị điều chỉnh. Số liệu về tổng mức đầu tư đề nghị điều chỉnh cũng không thống nhất, theo văn bản đề nghị điều chỉnh Giấy chứng nhận Đăng ký đầu tư dự án ký ngày 30-6-2017, và quyết định phê duyệt điều chỉnh dự án của BVEC 3.970,81 tỷ đồng. Nhưng báo cáo giám sát, đánh giá kết thúc đầu tư dự án ngày 17-4-2017 và phụ lục hợp đồng 03 lại có tổng mức đầu tư 3.779,8 tỷ đồng.
KL379 của Thanh tra Bộ Xây dựng cũng đã yêu cầu BVEC căn cứ quy định của Nghị định 112 để rà soát, điều chỉnh dự án, và tổng mức đầu tư dự án, làm căn cứ để tính lại phương án tài chính theo đúng quy định, trình cấp thẩm quyền phê duyệt. Cơ quan thanh tra cũng chỉ ra rằng việc tính toán khối lượng tại dự án BOT đầu tư mở rộng Quốc lộ 51 chưa chính xác, lập dự toán công trình chưa đúng quy định và một số sai sót khác làm tăng giá trị dự án hơn 40 tỷ đồng. Đồng thời, yêu cầu BVEC phải giảm vốn đầu tư dự án hơn 37 tỷ đồng, không được tính vào phương án tài chính số tiền hơn 48 tỷ đồng, thu hồi hơn 23 tỷ đồng.
Việc đề xuất điều chỉnh tổng mức đầu tư dự án cũng bị hớ khi Bộ KH&ĐT phát hiện, vốn điều lệ của BVEC khi thành lập 307 tỷ đồng theo giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh là chưa đảm bảo đủ 10% vốn chủ sở hữu tham gia thực hiện dự án theo quy định, khi tổng mức đầu tư dự án đề nghị điều chỉnh là 3.970,8 tỷ đồng.
Về điều chỉnh thời gian hoạt động dự án, do thời gian hoạt động dự án BOT phụ thuộc vào tổng mức đầu tư dự án. Tổng mức đầu tư là cơ sở chính xác định thời gian hoạt động dự án, nhưng tổng mức đầu tư dự án còn nhiều nội dung chưa rõ ràng nên Bộ KH&ĐT cho rằng chưa có cơ sở điều chỉnh thời gian hoạt động dự án.
