Tuy đóng góp hơn 40% GDP và được xem là một trong những trụ cột của nền kinh tế Việt Nam nhưng do thiếu tài sản thế chấp nên các doanh nghiệp nhỏ và vừa đang gặp nhiều khó khăn khi vay vốn ngân hàng. Bảo lãnh tín dụng của Nhà nước có thể giúp doanh nghiệp tiếp cận nguồn vốn, nhưng thời điểm này chính sách bảo lãnh tín dụng cũng cần có những điểm phải điều chỉnh để nâng cao hiệu quả hỗ trợ cho doanh nghiệp
Cần vốn để mở rộng sản xuất kinh doanh nhưng doanh nghiệp nhỏ này chưa thể vay được vốn ngân hàng vì không có tài sản thế chấp. Hiện có đến 67% doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp khó khăn trong tiếp cận vốn ngân hàng, do thiếu tài sản bảo đảm, hồ sơ tài chính chưa minh bạch hoặc bị xếp hạng tín nhiệm thấp. Nếu được vay theo phương thức bảo lãnh tín dụng, doanh nghiệp sẽ không cần phải có tài sản thế chấp vẫn tiếp cận được nguồn lực để phát triển bền vững và tạo thêm nhiều việc làm cho người lao động.
Bà Chế Thị Hằng - Giám đốc Công ty dược phẩm VERA SUNSHINE cho biết: "Rất mong và kỳ vọng phương pháp này sẽ có thể phát triển và mở rộng, hỗ trợ về mặt pháp lý và thủ tục dễ dàng hơn để chúng tôi có thể tiếp cận được với khoản vay".
Từ năm 2018, toàn quốc đã thành lập 25 quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ với số vốn điều lệ cũng chỉ gần 1.500 tỷ đồng. Nhiều năm qua, các quỹ này cũng chỉ mới cho vay bảo lãnh khoảng 2.000 tỷ đồng. Nguồn lực của các quỹ vừa yếu, vừa thiếu, khó đáp ứng nhu cầu vay vốn của các doanh nghiệp.
Ông Tô Hoài Nam - Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam chia sẻ: "Thủ tục điều kiện để được bảo lãnh rất khắt khe. Quy trình rất lạc hậu, chủ yếu thủ công. Mối liên hệ, khả năng liên kết giữa các quỹ bảo lãnh của Trung ương và địa phương với doanh nghiệp và với các tổ chức đại diện rất yếu và hạn chế".
Mở rộng diện bảo lãnh, đơn giản thủ tục bảo lãnh, muốn vậy trên thực tế cần xây dựng cơ chế phối hợp hiệu quả giữa quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, ngân hàng thương mại, hiệp hội, chính quyền địa phương… trong việc thẩm định, hỗ trợ tài chính cho các doanh nghiệp.
Ông Trương Đình Hoàn - Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty KUNGFU Việt Nam nêu ý kiến: "Sức khỏe doanh nghiệp, hàng hoá ra vào kho lưu thông ra sao, công ty có hoạt động tốt hay không, các Hiệp hội và chính quyền địa phương tại nơi cư trú của doanh nghiệp sẽ nắm rõ nhất".
TS Nguyễn Quốc Việt - Chuyên gia hành chính công, Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội đưa ra nhận định: "Về phía ngân hàng cũng gặp những khó khăn để đáp ứng các tiêu chuẩn cho vay và đảm bảo an toàn tín dụng của mình. Chính vì vậy, cần có cơ chế trung gian hiệu quả và cải tiến cơ chế quỹ bảo lãnh tín dụng. Đó là một giải pháp căn cơ".
Nghị quyết số 68 về phát triển kinh tế tư nhân yêu cầu hoàn thiện mô hình Quỹ bảo lãnh tín dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ ở cả Trung ương và địa phương. Đây là một giải pháp căn cơ nhằm giảm thiểu rủi ro cho ngân hàng và tạo cơ hội tiếp cận vốn cho doanh nghiệp tư nhân có tiềm năng nhưng thiếu tài sản thế chấp. Giờ rất cần một cơ chế thông thoáng hơn để mở rộng chương trình bảo lãnh tín dụng nhằm khơi thông nguồn lực cho kinh tế tư nhân phát triển và đóng góp vào tăng trưởng kinh tế của đất nước.
