Thông tin trên được đưa ra trong báo cáo tại hội thảo công bố chỉ số công khai ngân sách tỉnh (POBI) năm 2021 do Trung tâm Phát triển và hội nhập (CDI) và Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế và Chiến lược Việt Nam (VESS) tổ chức tại Hà Nội sáng nay (28-9).
Kết quả khảo sát POBI 2021 cho thấy mức độ công khai ngân sách của các tỉnh cải thiện không đáng kể so với POBI 2020.
Điểm xếp hạng trung bình về công khai ngân sách của các tỉnh đạt 69,53/100 điểm, tăng 0,44 điểm so với năm 2020.
Năm 2021, có 31 tỉnh công khai đầy đủ tài liệu và thông tin về ngân sách nhà nước, tăng 4 tỉnh so với năm 2020. Số tỉnh công khai tương đối đầy đủ là 24 tỉnh và số tỉnh công khai chưa đầy đủ và công khai ít lần lượt là 6 và 2 tỉnh.
Bà Rịa-Vũng Tàu là tỉnh đứng đầu bảng xếp hạng khảo sát POBI 2021, đạt 98,59 điểm, Khánh Hòa xếp thứ hai với 92,69 điểm và Lai Châu xếp thứ ba với 91,99 điểm.
Quảng Bình, Khánh Hòa, Quảng Ninh là ba tỉnh có sự tiến bộ vượt bậc trong kết quả xếp hạng POBI 2021 so với năm 2020.
Trong khi đó, Ninh Bình, Tây Ninh và Lâm Đồng lại là ba tỉnh có sự sụt giảm đáng kể về thứ bậc trên bảng xếp hạng lần lượt là 38 bậc, 35 bậc và 23 bậc.
Bảng xếp hạng chỉ số POBI 2021 của 63 tỉnh, thành trong cả nước Khảo sát POBI 2021 được thực hiện dựa trên ba tiêu chí là minh bạch ngân sách, sự tham gia của người dân trong chu trình ngân sách và trách nhiệm giải trình.
Đối với tiêu chí sự tham gia của người dân, POBI 2021 chỉ ra rằng, các tỉnh vẫn ít tạo điều kiện để người dân tham gia vào quy trình ngân sách. Số điểm quy đổi trung bình của 63 tỉnh, thành phố là 41,8/100 điểm, tăng 2,55 điểm so với năm 2020 và 3,78 điểm so với năm 2019. Như vậy, có thể thấy sự cải thiện về điểm số của trụ cột sự tham gia trong thời gian qua là rất hạn chế.
Trong trách nhiệm giải trình, kết quả khảo sát POBI 2021 cần cải thiện mức độ giám sát và trách nhiệm giải trình của HĐND các tỉnh. Điểm trung bình của 63 tỉnh, thành phố của trụ cột trách nhiệm giải trình là 48,2/100 điểm.
Đánh giá về kết quả báo cáo, PGS. TS Nguyễn Đức Thành, Giám đốc Trung tâm VESS nhận định, qua cuộc khảo sát năm nay có thể thấy, việc tuân thủ công khai ngân sách các tỉnh nhìn chung tiếp tục được cải thiện. Có 31 tỉnh đạt mức độ công khai “đầy đủ”, so với 27 tỉnh vào năm trước và 0 tỉnh nào vào năm khảo sát đầu tiên năm 2018. Đây là một bước tiến đáng khích lệ từ khi chỉ số POBI ra đời.
Trong khi đó, PGS. TS Vũ Sỹ Cường, đại diện nhóm nghiên cứu khuyến nghị, các tỉnh cần khắc phục việc công bố kịp thời các tài liệu theo đúng quy định của Luật Ngân sách Nhà nước 2015 và Luật Tiếp cận Thông tin năm 2016. Các tỉnh làm chưa tốt cần thực hiện đúng và đầy đủ công khai kịp thời các thông tin ngân sách, tránh tình trạng đi thụt lùi.
Tại hội thảo, có ý kiến đề xuất trong thời gian tới, đối với các tỉnh, thành chưa công khai đầy đủ hoặc công khai ít thì cần có chế tài xử lý đối với các cơ quan, cá nhân chưa hoàn thành trách nhiệm công khai ở các địa phương này.
