Để nhanh chóng đẩy lùi đại dịch, hai vấn đề được đặt ra cấp bách là tăng cường chia sẻ thông tin dịch tễ và triển khai cách ly F1 tại nhà.
Sau hơn một năm không hề có virus corona trên địa bàn, tỉnh Phú Yên đã phải hứng chịu hệ lụy khôn lường do sự chậm trễ quá trình chia sẻ thông tin dịch tễ. F0 đầu tiên của tỉnh Phú Yên là bà chủ quán cơm Yến Nam nằm trên Quốc lộ 1A thuộc xã Hòa Kiến, thành phố Tuy Hòa. Mốc lây nhiễm là từ tài xế xe tải đường dài tuyến TPHCM - Đà Nẵng đã ghé vào quán cơm Yến Nam vào trưa 10-6 và tối 11-6. Đến ngày 15-6 thì tài xế này được xác định mắc Covid-19, với mã số bệnh nhân 12190.
Nếu ở thời điểm ấy, bà chủ quán cơm Yến Nam và những người liên quan được đưa vào tầm giám sát thì có lẽ đã hạn chế thấp nhất nguy cơ lây nhiễm. Đáng tiếc thay, đến 0 giờ ngày 23-6 Sở Y tế Phú Yên mới có thông tin về bệnh nhân 12190. Gần một tuần lễ, từ ngày 15-6 đến ngày 22-6, bà chủ quán cơm Yến Nam đã đi nhiều nơi, tiếp xúc với nhiều người, và chỉ bị phát hiện dương tính khi vào khám bệnh tại thành phố Nha Trang - Khánh Hòa.
Một góc độ khác của thông tin dịch tễ cần phải quan tâm, đó là tờ khai y tế. Một khi đã yêu cầu công dân khai báo y tế thì những thông tin phải được cập nhật và quản lý một cách khoa học, nhằm phục vụ cho quá trình truy vết nhanh chóng. Không thể tiếp tục duy trì phương pháp đơn giản, khi phát hiện ca nhiễm mới lại thông báo tìm kiếm những người từng đến địa điểm nọ hoặc địa điểm kia một cách thụ động
Với con số ca nhiễm mới vẫn đang tăng lên mỗi ngày, thì làm sao để tránh lây nhiễm chéo trong khu cách ly cũng là một vấn đề đang được đặt ra cấp bách. Chủ tịch UBND TPHCM ông Nguyễn Thành Phong yêu cầu không tiếp tục sử dụng trường học làm khu cách ly tập trung, vì chủng vi rút Delta lây lan đáng lo, mà khu cách ly trường học sử dụng khu vệ sinh chung nên việc ngăn chặn lây nhiễm chéo gặp nhiều khó khăn. Để tránh lây nhiễm chéo và giảm bớt gánh nặng cho ngành y tế, một giải pháp được ủng hộ là cho F1 cách ly tại nhà. Việc cách ly F1 tại nhà sẽ hạn chế tập trung đông người tại khu cách ly tập trung, nhưng lại cần vai trò giám sát của chính quyền cơ sở.
Các chuyên gia y tế đều cho rằng, tự thân F1 và người nhà có thể chăm sóc và theo dõi sức khỏe cho F1, như lấy nhiệt độ, khi có triệu chứng liên quan thì làm xét nghiệm ngay mới cần đến nhân viên y tế. Có thể lập đường dây tư vấn sức khỏe cho F1 cách ly tại nhà. Ngay cả xét nghiệm định kỳ khi F1 không có triệu chứng thì nên giao cho F1 tự kiểm tra nhanh, cuối đợt nhân viên y tế sẽ quét lại bằng xét nghiệm RT-PCR. Thế nhưng, F1 có thể cách ly tại chung cư hay không, vẫn còn nhiều băn khoăn.
Việc F1 cách ly tại chung cư có thể dẫn đến một số rủi ro lớn hơn so với nhà riêng biệt. Khác với các khu dân cư dưới mặt đất, người dân ở trong chung cư thường xuyên gặp gỡ và đi lại trong hành lang, thang máy. Nếu việc quản lý xảy ra sai sót, các F1 ra ngoài có thể dẫn đến tình trạng lây nhiễm virus cho cả tòa nhà. Số lượng người đông đúc sống trong cùng tòa nhà sẽ dẫn đến nguy cơ lây lan virus nghiêm trọng. Tại chung cư, các căn hộ thường được thiết kế có cửa sổ, ban công thông với nhau.
Trong khi đó biến chủng Delta của SARS-CoV-2 lại có tính chất lây lan trong không khí. Sự kết hợp của 2 yếu tố này có thể là lý do khiến việc cách ly F1 tại chung cư thiếu an toàn. Khi virus tồn tại và lây lan qua đường không khí, việc sử dụng hệ thống điều hòa trung tâm có thể khiến người dân ở những khu vực xung quanh căn hộ có F1 cách ly cũng mắc bệnh.
