Chưa có biện pháp xử lý quyết liệt
Hội nghị giao ban thảo luận 4 vấn đề quan trọng của TPHCM: thực hiện Chỉ thị số 19-CT/TU (gọi tắt là Chỉ thị 19) của Ban Thường vụ Thành ủy về cuộc vận động “Người dân TPHCM không xả rác ra đường và kênh rạch, vì TP sạch và giảm ngập nước”; thực hiện Chỉ thị số 23-CT/TU (Chỉ thị 23) của Ban Thường vụ Thành ủy về tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về trật tự xây dựng; thực hiện công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng phục vụ các dự án, công trình trọng điểm; thực hiện các dự án đầu tư công và kết quả giải ngân đầu tư công.
Tóm tắt kết quả thực hiện 4 nội dung trên, Phó Chủ tịch UBND TPHCM Võ Văn Hoan cho biết, tỷ lệ các điểm ô nhiễm được kéo giảm; tình hình quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn có chuyển biến tích cực; bồi thường giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trọng điểm, UBND TP đã phê duyệt 259/490 dự án; tổng số vốn đã giải ngân là 12.220 tỷ đồng (đạt 36%).
Bên cạnh kết quả đạt được, một bộ phận người dân còn chưa có ý thức bảo vệ môi trường, song chế tài xử phạt vi phạm hành chính còn bất cập, khó thực hiện. Vẫn còn một số địa phương để xảy ra tình trạng công trình vi phạm xây dựng tồn tại trong thời gian dài mà chưa có biện pháp xử lý quyết liệt.
Trong bồi thường giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trọng điểm, vấn đề tồn tại là khâu thu thập thông tin đối với hồ sơ chuyển nhượng nhà, đất chưa đầy đủ và không phản ánh đúng giá trị giữa hợp đồng và giá thực tế chuyển nhượng.
Còn xảy ra tình trạng chưa có văn bản chấp thuận và chủ trương của TP nhưng các đơn vị, địa phương đã đề xuất trình Hội đồng Thẩm định giá đất TP, dẫn đến việc rà soát pháp lý kéo dài làm chậm tiến độ dự án. Về tình hình giải ngân kế hoạch đầu tư công, nhiều cơ quan chủ quản, chủ đầu tư đăng ký kế hoạch vốn không sát tiến độ và tình hình thực tế dự án...
Dồn trách nhiệm cho cấp dưới là không minh bạch
Nhất trí với phân tích của đồng chí Võ Văn Hoan, Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thành Phong yêu cầu Sở TN-MT TPHCM cần đẩy nhanh tiến độ chuyển đổi công nghệ xử lý rác từ chôn lấp sang đốt phát điện. Chủ tịch UBND TPHCM cũng yêu cầu các quận huyện phải đồng bộ trong thu gom, vận chuyển rác và chuyển hóa dứt điểm các điểm ô nhiễm tại địa phương.
Để đảm bảo trật tự xây dựng, đồng chí Nguyễn Thành Phong chỉ đạo các quận, huyện phải nhanh chóng tiếp nhận, xử lý phản ánh của người dân với tinh thần “bảo mật sự phản ánh và công khai kết quả xử lý”. Huyện Bình Chánh để xảy ra vi phạm trong xây dựng nhưng xử lý chưa kiên quyết, chỉ xử lý cơ sở, còn trách nhiệm của lãnh đạo huyện lại chưa nói đến.
Chủ tịch UBND TPHCM khẳng định: Phải thẳng thắn với nhau, bao nhiêu trách nhiệm dồn hết cho cấp dưới là chưa được. Chủ tịch UBND quận, huyện phải chịu trách nhiệm về việc để xảy ra vi phạm trật tự xây dựng mà không xử lý nghiêm.
Riêng về giải ngân vốn đầu tư công, tránh tình trạng có dự án dư vốn trong khi có dự án lại khát vốn, Chủ tịch UBND TPHCM nêu rõ, từ năm 2020, TP giao vốn theo từng dự án, không “khoán một cục” dẫn tới nhiều hệ lụy.
Nếu cuối năm 2019, nơi nào giải ngân dưới 50% thì không bố trí vốn cho năm 2020; nơi nào giải ngân dưới 90% mà không có lý do chính đáng thì người đứng đầu đơn vị, sở ngành, quận huyện không được xét hoàn thành tốt nhiệm vụ, không được nhận thu nhập tăng thêm.
Tháng 11-2019 giải quyết xong các điểm đen về rác
Phát biểu chỉ đạo tại Hội nghị giao ban, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân nhận xét, Chỉ thị 19 là chỉ thị đúng lòng dân, người dân muốn TPHCM sạch sẽ và đây là điều có thể làm được. Sau khi có Chỉ thị 19, TPHCM đã có sự triển khai đồng bộ, đạt kết quả đáng trân trọng trong gần 1 năm qua: trên 1,3 triệu hộ dân đăng ký tham gia không xả rác bừa bãi; lắp đặt thêm 33.000 thùng rác; lắp đặt tổng cộng 8.300 camera; 100% quận huyện có hệ thống tiếp nhận và xử lý thông tin phản ánh về trật tự, vệ sinh môi trường.
Các quận huyện đã ghi nhận và giải quyết 99% phản ánh của người dân (khoảng 9.200 ý kiến). Đặc biệt, 517/600 điểm ô nhiễm, điểm đen về rác đã được xử lý. Nếu không có cuộc vận động chắc chắn không có số liệu này, và thậm chí có thể phát sinh nhiều điểm đen về rác.
Với 83 điểm ô nhiễm, điểm đen về rác còn lại, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân yêu cầu các quận huyện giải quyết cho xong vào tháng 11-2019. Về sắp xếp lại lực lượng thu gom rác dân lập, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân yêu cầu đến cuối năm 2019, 24 quận huyện phải vận động được 100% tổ, đường dây thu gom rác dân lập vào hợp tác xã hoặc doanh nghiệp có tư cách pháp nhân (hiện nay có 10 quận huyện đã thực hiện xong).
Thực hiện Chỉ thị 23, sau 2 tháng triển khai, đồng chí Nguyễn Thiện Nhân phấn khởi trước tín hiệu tổng thể số vụ việc vi phạm trật tự xây dựng giảm 40% mỗi ngày, từ bình quân 5,07 vụ vi phạm/ngày giảm còn 3,43 vụ/ngày.
Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân yêu cầu Sở Xây dựng TPHCM có hướng dẫn cụ thể về việc niêm yết giấy phép xây dựng các công trình để người dân giám sát. Các quận huyện phải phấn đấu xử lý triệt để các công trình xây dựng không phép, sai phép; đồng thời chú trọng chương trình phát triển nhà ở, đáp ứng nhu cầu của người dân có thu nhập thấp, của người dân gia tăng ở TPHCM hàng năm.
Đồng chí Nguyễn Thiện Nhân đề nghị UBND TPHCM cùng các sở ngành phải xác định rõ trạng thái pháp lý của công trình, xử lý dứt điểm, không kéo dài. Toàn TP phấn đấu đến cuối năm 2019 giảm tối đa xây dựng không phép, trái phép; đến tháng 3-2020, xử lý dứt điểm các sai phạm cũ.
Để đẩy mạnh tiến độ bồi thường giải phóng mặt bằng thực hiện các dự án trọng điểm, Bí thư Thành ủy TPHCM Nguyễn Thiện Nhân nêu bài toán đặt ra là khâu xử lý, chuẩn bị hồ sơ ở các quận huyện phải chuẩn xác thì khi trình UBND TPHCM mới giải quyết nhanh chóng.
Về sự khác biệt rất lớn hiện nay về thời gian giải quyết hồ sơ ở các địa phương, có quận chỉ mất 81 ngày (quận 4), nhưng có quận lại kéo dài đến 630 ngày (quận 6), đồng chí Nguyễn Thiện Nhân yêu cầu tập trung khắc phục tình trạng này.
Xóa quy hoạch “treo” để người dân không vi phạm
Phát biểu tại Hội nghị giao ban, đồng chí Trần Lưu Quang, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy TPHCM, nêu 2 dự án “treo”: Dự án Khu Tây Bắc Củ Chi đã triển khai từ năm 2003 với diện tích 5.000 ha; 16 năm qua, vẫn quy hoạch “treo”. Khu E Khu đô thị Nam TP được quy hoạch từ năm 1996, dự kiến xây dựng khu Phú Mỹ Hưng 2 với diện tích 81ha, nhưng cũng “treo” suốt 23 năm qua. Hiện nay, người dân có nhu cầu xây dựng rất chính đáng nhưng vì đất đai thuộc diện quy hoạch nên không được giải quyết, từ đó người dân dễ vi phạm về trật tự xây dựng. UBND TPHCM cần rà soát lại tất cả các quy hoạch “treo” trên địa bàn TP, dự án nào duy trì được thì thực hiện chặt chẽ, dự án nào không khả quan thì phải xóa bỏ để người dân không rơi vào cảnh muốn xây dựng lại phải vi phạm.
