 |
Quang cảnh phiên thảo luận sáng 3-11 |
Dự thảo luật cũng được lấy ý kiến rộng rãi cử tri và nhân dân trên cả nước, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) cũng đã nhiều lần cho ý kiến về dự án luật, tổ chức hội nghị đại biểu Quốc hội (ĐB) chuyên trách để thảo luận về dự án luật này.
Dự thảo luật cũng đã được gửi xin ý kiến Chính phủ, các đoàn đại biểu Quốc hội, dự kiến nếu đủ điều kiện và đảm bảo chất lượng, luật sẽ được thông qua tại kỳ họp này. Mặc dù đã quyết tâm, nỗ lực, nhưng tài liệu gửi tới Quốc hội vẫn chưa được kịp thời theo quy định. UBTVQH sẽ chỉ đạo các cơ quan liên quan nghiêm túc rút kinh nghiệm.
Đảm bảo không để xảy ra mâu thuẫn, xung đột
Phó Chủ tịch Quốc hội nêu rõ, dự án luật Đất đai (sửa đổi) là dự án luật đồ sộ, khó, phức tạp, là nhiệm vụ lập pháp quan trọng của cả nhiệm kỳ. Việc sửa đổi luật huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, mọi tầng lớp nhân dân. Quy định của luật ảnh hưởng sâu rộng đến mọi mặt đời sống kinh tế - xã hội, quyền và lợi ích của người dân. Chất lượng của dự án luật phải được đặt lên hàng đầu, đòi hỏi phải nghiên cứu kỹ lưỡng, thận trọng trên cơ sở khoa học, thực tiễn.
Qua 2 kỳ họp, Chính phủ và các cơ quan của Quốc hội đã rất cố gắng, nỗ lực, dự thảo luật từng bước được hoàn thiện, nhiều nội dung quan trọng đã được thể chế hóa. Tuy nhiên, còn nhiều chính sách quan trọng chưa thiết kế được phương án tối ưu, nhiều nội dung còn có ý kiến khác nhau, chưa có điều kiện rà soát kỹ các nội dung cần có điều kiện chuyển tiếp, việc rà soát, hoàn thiện cần có thời gian, thận trọng và kỹ lưỡng.
 |
Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải điều hành nội dung thảo luận |
Thảo luận về dự thảo luật, một số ĐB cũng đề nghị phải rà soát thận trọng về dự thảo luật. ĐB Đỗ Thị Việt Hà (Bắc Giang) cho rằng, tính chất của Luật Đất đai có phạm vi điều chỉnh rộng, nội dung khó, phức tạp, tác động lớn đến đời sống người dân và các hoạt động phát triển kinh tế - xã hội, nội dung có liên quan chặt chẽ với nhiều luật khác trình thông qua tại kỳ họp này như: Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh bất động sản. Do đó, dự thảo luật cần chuẩn bị kỹ lưỡng, thận trọng, đảm bảo chất lượng tốt nhất.
Song theo ĐB Việt Hà, dự án luật cũng cần được xem xét, thông qua kịp thời để đảm bảo hoàn thiện thể chế pháp luật về đất đai cũng như các lĩnh vực liên quan, nhất là đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
ĐB Nguyễn Duy Minh (Đà Nẵng) cho biết, nhiều nội dung còn có các phương án khác nhau, chưa thống nhất như trong báo cáo của UBTVQH. ĐB kiến nghị Quốc hội cần thận trọng xem xét, nghiên cứu kỹ lưỡng trước khi thông qua dự án luật. Kỳ họp lần này dự kiến thông qua Luật Đất đai (sửa đổi), Luật Nhà ở (sửa đổi), Luật Kinh doanh bất động sản (sửa đổi), nên cần rà soát để đảm bảo không mâu thuẫn, xung đột.
 |
Đại biểu Hà Sỹ Đồng - Đoàn ĐBQH tỉnh Quảng Trị |
Góp ý về điều kiện khu tái định cư, ĐB Nguyễn Hữu Chính (Hà Nội) cho rằng, dự thảo luật quy định khu tái định cư phải đảm bảo các điều kiện về hạ tầng kỹ thuật, đường giao thông bảo đảm kết nối, hạ tầng xã hội bảo đảm khả năng tiếp cận dịch vụ y tế giáo dục, phù hợp với điều kiện phong tục tập quán của từng vùng miền… Nhưng với những quỹ đất hiện nay thì khó có khu tái định cư nào đủ 3 điều kiện trên.
“Nếu quy định cứng trong luật thì vấn đề bồi thường tái định cư trở nên khó khả thi, nhất là các thành phố lớn”, ĐB Nguyễn Hữu Chính băn khoăn.
Liên quan đến điều kiện với cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp khi nhận chuyển nhượng đất trồng lúa, dự thảo đang thiết kế 3 phương án. ĐB Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) cho rằng, phương án 3 "phải thành lập tổ chức kinh tế và có phương án sử dụng đất trồng lúa khi cá nhân không trực tiếp sản xuất nông nghiệp nhận chuyển nhượng đất trồng lúa quá hạn mức" đảm bảo hài hòa hơn. Việc không giới hạn về điều kiện sẽ rất khó quản lý, dễ phát sinh những vấn đề không mong muốn.
Cần quán triệt nguyên tắc nhất quán bồi thường giá đất
ĐB Lê Thanh Vân (Cà Mau) cho rằng cần quán triệt nguyên tắc nhất quán bồi thường giá đất theo nguyên tắc chỉ bồi thường giá trị đất theo mục đích ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tất cả thành viên trong xã hội đều được hưởng lợi từ giá trị gia tăng từ đất do Nhà nước đầu tư.
Nhà nước bên cạnh thực hiện quy hoạch đối với dự án đất ở, đất thương mại, đất khu đô thị phải đứng ra giải phóng mặt bằng. Nhà nước định ra không gian gần như 1 sản phẩm quy hoạch để tiến hành đấu giá đất, đấu giá dự án.
Tiền thu được phục vụ chi phí nhà nước đầu tư cho quy hoạch chi tiết, kết nối hạ tầng (thực chất đây là đầu tư công dẫn dắt đầu tư tư), chi phí bồi thường tái định cư, đầu tư phát triển hạ tầng phục vụ lợi ích chung. Đồng thời, không phân biệt dự án công, dự án tư, tránh tình trạng 2 giá, bất bình đẳng dễ nảy sinh mâu thuẫn.
 |
ĐB Lê Thanh Vân (Cà Mau) |
Đại biểu Lê Thanh Vân cũng đề nghị xác định phương pháp bồi thường, vấn đề lựa chọn phương án phù hợp với từng loại đất và có nguyên tắc trong luật. Theo đó đất ở gắn với quyền tài sản, tài sản trên đất cần áp dụng phương pháp so sánh thị trường, thậm chí là phương pháp thặng dư... Nếu xác định được trong luật những nguyên tắc đó thì Chính phủ có cơ sở hướng dẫn thực hiện.
Mặt khác, ĐB Lê Thanh Vân cho rằng, đối với chế độ pháp lý đối với lấn biển nên quy định nguyên tắc trong Luật Đất đai thay vì ủy thác cho Chính phủ. Nhấn mạnh đây là dự án luật hết sức quan trọng, ĐB Lê Thanh Vân cũng đề nghị cần hết sức cẩn trọng khi xem xét thông qua.
