Vì vậy, rất cần các giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về thể chế, chính sách cho lĩnh vực đầu tư xây dựng.
Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành, địa phương sớm đề xuất sửa đổi, khắc phục những tồn tại, vướng mắc về thể chế chính sách liên quan đến hoạt động đầu tư xây dựng, đặc biệt là những cơ chế, chính sách thuộc phạm vi điều chỉnh, giải quyết của Chính phủ, để Chính phủ đưa ra giải pháp xử lý, đảm bảo vốn đầu tư công, vốn đầu tư xã hội được thúc đẩy mạnh mẽ hơn trong năm 2018 và những năm tiếp theo.
Theo Bộ trưởng Bộ Xây dựng Phạm Hồng Hà, hoạt động đầu tư xây dựng có phạm vi rộng, phức tạp, có đặc thù riêng và cần có sự kiểm soát chặt chẽ để đảm bảo an toàn cho công trình, tính mạng và tài sản của người dân, đảm bảo hiệu quả quản lý, sử dụng vốn, chống thất thoát, lãng phí.
Hiện nay, hoạt động đầu tư xây dựng đang chịu sự điều chỉnh của khoảng 12 luật khác nhau và rất nhiều nghị định, nghị quyết của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, thông tư hướng dẫn của các bộ, ngành và hơn 20.000 tiêu chuẩn, quy chuẩn, định mức kinh tế kỹ thuật từ khâu xác định chủ trương đầu tư, chuẩn bị đầu tư, thực hiện đầu tư xây dựng và kết thúc dự án đầu tư xây dựng, đưa dự án vào vận hành, khai thác.
Đối với Luật Đầu tư, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Nhà ở, Luật Đất đai, Luật Xây dựng, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà đề xuất rà soát, sửa đổi, bổ sung Luật Kinh doanh BĐS liên quan đến nội dung mua bán, chuyển nhượng căn hộ - du lịch (condotel), căn hộ - văn phòng (officetel), shop-house, biệt thự du lịch; rà soát, sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai theo hướng cho phép loại đất thương mại, dịch vụ, du lịch được sử dụng ổn định lâu dài, nộp tiền sử dụng đất tương tự như đất ở; rà soát, sửa đổi, bổ sung quy định về nội dung, thành phần hồ sơ trong công tác lập, thẩm định, phê duyệt chủ trương đầu tư, quyết định đầu tư, thực hiện dự án đầu tư phát triển khu đô thị, dự án kinh doanh BĐS, dự án nhà ở trong Luật Đầu tư, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Nhà ở, Luật Xây dựng.
Trong khi đó, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM (HoREA), cho biết cơ chế, chính sách liên quan đến lĩnh vực đầu tư, xây dựng cơ bản là điều kiện tiên quyết để tạo dựng môi trường đầu tư kinh doanh minh bạch, thông thoáng, lành mạnh thu hút các nhà đầu tư yên tâm bỏ vốn làm ăn.
Đến nay, HoREA đã có nhiều văn bản gửi Chính phủ và các bộ, ngành liên quan trong việc góp ý sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS, Luật Xây dựng, Luật Quy hoạch đô thị để đảm bảo sự thống nhất của hệ thống pháp luật, trước hết với Luật Đất đai, Luật Quy hoạch, tạo môi trường đầu tư, kinh doanh minh bạch, thông thoáng, khắc phục tình trạng xin-cho, nhũng nhiễu, tiêu cực.
Các luật trên hiện đã bộc lộ một số bất cập, không phù hợp với thực tiễn, như việc thực hiện thủ tục cấp giấy phép xây dựng còn dài; điều kiện cấp giấy phép xây dựng đối với một số đối tượng công trình chưa phù hợp với thực tiễn; chưa thống nhất quy trình cấp giấy phép xây dựng, thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định thiết kế kỹ thuật; chưa có hành lang pháp lý hoàn chỉnh cho loại hình sản phẩm BĐS condotel; một số quy định về đất ở, quyết định chủ trương đầu tư chưa bảo đảm tính thống nhất của hệ thống pháp luật.
Đối với Luật Xây dựng, HoREA kiến nghị sửa đổi, bổ sung khoản 5 Điều 78 theo hướng phân cấp và giao quyền cho UBND cấp tỉnh thẩm định, phê duyệt thiết kế xây dựng công trình (thiết kế cơ sở, thiết kế kỹ thuật) và cấp giấy phép xây dựng các công trình xây dựng trên địa bàn có chiều cao tối đa không quá 120m (khoảng 35 tầng), trừ trường hợp UBND cấp tỉnh có yêu cầu Bộ Xây dựng thực hiện thẩm định, phê duyệt thiết kế xây dựng và cấp giấy phép xây dựng đối với công trình này.
Đối với Luật Nhà ở, HoREA kiến nghị bổ sung khoản (1.d mới) tại Điều 114 là UBND cấp tỉnh được áp dụng hình thức chỉ định nhà đầu tư đối với các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư cũ đang trong tình trạng hư hỏng nặng có nguy cơ sụp đổ. HoREA còn kiến nghị sửa đổi, bổ sung Luật Kinh doanh BĐS, Luật Đất đai để điều chỉnh loại hình sản phẩm mới như căn hộ condotel, officetel, nhằm đảm bảo không thất thu ngân sách nhà nước, thị trường condotel phát triển minh bạch, lành mạnh, bền vững, bảo vệ lợi ích chính đáng của nhà đầu tư thứ cấp.
