Hoàn thiện pháp lý để tăng giá trị sử dụng đất
Nói về trường hợp đấu giá đất ở Thủ Thiêm, ông Phan Đức Hiếu, Ủy viên thường trực Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, lưu ý cần thận trọng, khách quan khi nhận định về cuộc đấu giá đất này. Giá đất trúng đấu giá rất cao so với suy nghĩ nhiều người, nhưng thực tế cao hay thấp so với giá thị trường?
Bài học rút ra từ đây là giá đất không phải là quan trọng, mà mảnh đất đó phải được sử dụng như thế nào để đóng góp cho kinh tế, xã hội.
“Hoàn thiện pháp lý phải trên định hướng xây dựng khung pháp lý thuận lợi, tìm ra công cụ đấu giá QSDĐ hợp lý để tăng giá trị QSDĐ, không chỉ tập trung vào giá đất. Trong đó cân nhắc tính khả thi của các biện pháp.
Thí dụ, kiểm tra năng lực tài chính của doanh nghiệp (DN) phải xem tính khả thi của việc kiểm tra này như thế nào. Nếu càng đặt rào cản càng làm giảm năng lực cạnh tranh, mất nhà đầu tư tốt. Đồng thời phải có cơ chế chính sách thuế hợp lý” - ông Hiếu phân tích.
TS. Đoàn Ngọc Phương, Giám đốc Trung tâm định giá đất và kiểm định địa chính, Bộ Tài nguyên - Môi trường, cho biết bộ này đang sửa đổi bổ sung Luật Đất đai. Đấu giá QSDĐ là chủ trương đúng đắn, quy định đấu giá đã có song vẫn có kẽ hở, có những quy định chưa chặt, chưa có biện pháp chế tài mạnh.
Ngoài TPHCM, ở nhiều địa phương cũng có tình trạng cá nhân, tổ chức bỏ cọc sau khi trúng đấu giá.
Vì vậy, trong đề án sửa đổi, bổ sung Luật Đất đai sẽ theo hướng có nhiều biện pháp chế tài tăng nặng hơn. Song quan trọng không kém là vấn đề sử dụng đất sau đấu giá. Nếu người trúng đấu giá đất được cấp QSDĐ và chuyển nhượng QSDĐ ngay, thì Luật Đất đai sửa đổi sẽ xem xét sử dụng công cụ tài chính về thuế, đánh thuế cao nếu chuyển nhượng trong thời gian ngắn.
Đại biểu Quốc hội Vũ Tiến Lộc cho rằng: “Để đáp ứng nhu cầu phát triển cần tiếp tục đấu giá QSDĐ trong cả nước, vì vậy cần hoàn thiện pháp lý cho phương thức này. Đấu giá nói chung và đấu giá QSDĐ mục tiêu cuối cùng không phải thu càng nhiều tiền càng tốt, mà phát triển như thế nào để có cơ chế chính sách được lợi cho Nhà nước và nhà đầu tư. Thất bại của DN cũng là thất bại của Nhà nước trong trường hợp tại Thủ Thiêm”.
Phát huy tiềm năng “đất vàng”
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM, góp ý đấu giá QSDĐ và đấu thầu dự án có sử dụng đất là 2 phương thức góp phần kiến tạo môi trường đầu tư lành mạnh, công khai.
“Nhà nước không đặt mục tiêu thu tiền sử dụng đất nhiều, mà là nhà đầu tư có năng lực thực hiện dự án. Vấn đề quan trọng không phải là đất vàng, mà đất vàng có dự án. Đất vàng không có đầu tư, suất đầu tư thấp cũng không có giá trị. Tôi ủng hộ đấu giá QSDĐ công khai minh bạch nhưng đừng quên đấu thầu dự án có sử dụng đất” - ông Châu nhấn mạnh và cho rằng TPHCM đã thực hiện đúng pháp luật về đấu giá.
Theo ông Châu, hiện Luật Đấu giá tài sản áp dụng chung cho các loại tài sản, nhưng khi tổ chức đấu giá QSDĐ là đất công cần có quy định riêng. Điểm vướng mắc là giá khởi điểm đấu giá, cần sửa Luật Đấu giá, sửa thời gian nộp hồ sơ, xử lý vi phạm hợp đồng đấu giá.
“Quy định này hiện chưa chặt chẽ, việc thu hồi hay cho phép nộp tiền tài sản trúng đấu giá thành nhiều lần cũng chưa quy định, nên DN có quyền đề nghị. Vì thế, phải luật hóa để kiến tạo môi trường kinh doanh lành mạnh” - ông Châu nói.
Ông Ngụy Cao Thắng, Giám đốc Trung tâm dịch vụ đấu giá tài sản TPHCM, nhận định đấu giá QSDĐ phải công khai minh bạch, bảo vệ quyền lợi cho người trúng đấu giá. Đấu giá tạo sân chơi lành mạnh, giá cao nhất có thể nhằm tăng nguồn thu cho TP, lựa chọn DN có đủ năng lực tham gia đấu giá.
Phương án đấu giá phải tạo điều kiện hơn nữa cho người tham gia đấu giá. Theo ông Thắng, hiện đấu giá QSDĐ cung không đủ cầu, DN quan tâm rất nhiều vì có quỹ đất sạch. Ông Thắng kiến nghị nhà đầu tư có năng lực tài chính mới được tham gia đấu giá. Bởi DN không đủ tài chính lại bỏ cọc, xin gia hạn sẽ làm ảnh hưởng đến thu ngân sách, lãng phí tài nguyên đất đai.
Ở góc nhìn DN, bà Trang Bùi, Tổng giám đốc Cushman & Wakefield Việt Nam, cho rằng với dòng vốn FDI đang đầu tư vào Việt Nam còn rất nhiều cơ hội cho các khu đất ở Thủ Thiêm. Do vậy luật phải chặt chẽ.
“Hiện giá đất ở Thủ Đức rất cao, nhưng TP nên tập trung đầu tư hạ tầng và BĐS dịch vụ, không nên tập trung BĐS nhà ở. Nhưng vướng mắc có thể chỉ ra là khi nguồn cung hạn chế, đấu giá QSDĐ là giải pháp duy nhất để thúc đẩy đầu tư. Mục tiêu Thủ Đức trong tương lai là TP của công nghệ, tài chính. Giá đất TP Thủ Đức so với các đô thị thế giới vẫn còn thấp, chúng ta đẩy nhanh để giao đất tốt hơn. Càng lấp đầy hoàn chỉnh quy hoạch càng nhanh BĐS sẽ càng tăng trưởng tốt" - bà Trang Bùi kiến nghị.
| Đấu giá QSDĐ không đơn thuần chỉ thu ngân sách cho Nhà nước, còn hướng đến việc chọn được nhà đầu tư có năng lực để khai thác, sử dụng đất hiệu quả phục vụ phát triển kinh tế- xã hội. |
