Để giảm nghèo từ 1,2-1,4% hộ gia đình

(ĐTTCO)-Ngay từ đầu năm 2017, UBND TPHCM đã bàn nhiều giải pháp đẩy nhanh việc thực hiện giảm nghèo đa chiều, với mục tiêu giảm từ 1,2% - 1,4% số hộ nghèo. Không chạy theo thành tích hay nặng về hình thức, TPHCM làm mọi cách để giảm nghèo nhanh, bền vững và không để tái nghèo, phấn đấu đến cuối năm 2018, toàn TP cơ bản không còn hộ nghèo.

Chỉ 12,5% hộ nghèo có khả năng thuê mua nhà ở xã hội

TPHCM là một trong những địa phương đầu tiên của cả nước thực hiện phương pháp đo lường nghèo đa chiều. Qua đó đã cho thấy một bức tranh hoàn chỉnh hơn về nghèo khó, nhận dạng đối tượng nghèo chính xác hơn.

Chia sẻ về “bức tranh hoàn chỉnh hơn về nghèo khó” ở TPHCM, Tiến sĩ Lê Thị Thanh Loan, Quản đốc Dự án giảm nghèo đa chiều khu vực đô thị TPHCM - UNDP, cho biết TP có khoảng 65.000 hộ nghèo (chiếm 3,3% tổng hộ dân) và 47.000 hộ cận nghèo. Hơn phân nửa số hộ nghèo thiếu hụt về chiều giáo dục - đào tạo, bảo hiểm xã hội; hơn 39% hộ nghèo thiếu hụt về nhà ở; 1/3 hộ nghèo thiếu hụt về y tế và 15% thiếu hụt thông tin.

“Trình độ nghề, bảo hiểm xã hội và nhà ở là 3 thiếu hụt cao nhất, cần được ưu tiên cải thiện với cả người nghèo, người cận nghèo”, Tiến sĩ Lê Thị Thanh Loan chỉ rõ.

Trong đo lường nghèo đa chiều, chuẩn nghèo về nhà ở là diện tích nhà ở bình quân nhỏ hơn 6m2/người ở nội thành và 10m2/người ở ngoại thành. Giảm nghèo về nhà ở là một thách thức không nhỏ với TP. Tiến sĩ Dư Phước Tân, Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, cho biết qua khảo sát gần 1.300 hộ nghèo, thì thấy gần 93% có nhu cầu về nhà ở. Như vậy, có thể ước lượng TPHCM có gần 38.300 hộ nghèo, cận nghèo có nhu cầu nhà ở xã hội trong vòng 5 năm tới.

Do thu nhập khá thấp nên đa số có nhu cầu thuê mua (10 - 15 năm) nhà ở xã hội, chiếm gần 72%. Mặc dù vậy, so với mức giá trung bình của nhà ở xã hội như hiện nay, ước chỉ khoảng 12,5% số hộ nghèo và cận nghèo có khả năng thuê mua, nhờ có tích lũy thu nhập bình quân từ 3 - 6 triệu đồng/người/tháng trở lên.

Một trở ngại, theo Tiến sĩ Dư Phước Tân, hơn 90% người nghèo hiện nay ở nhà liên kế chật chội (chỉ khoảng 7,6m2/người), số hộ cư ngụ trong chung cư chiếm tỷ lệ rất nhỏ. Do vậy, chủ trương xây dựng nhà ở xã hội theo loại hình chung cư sẽ là một trong những thách thức về thay đổi lối sống của những hộ nghèo khi đăng ký các dự án nhà ở xã hội trên địa bàn TP.

Sở hữu nhà ở là một trong những chiều kích phản ánh sự chênh lệch giữa các nhóm dân cư. Nhằm giảm khoảng cách giàu nghèo về nhà ở, Thạc sĩ Lê Văn Thành, Viện Nghiên cứu phát triển TPHCM, khuyến nghị TP khi lập và duyệt quy hoạch đô thị chi tiết phải đảm bảo quỹ đất để xây dựng nhà ở xã hội, trong đó có người nghèo ở đô thị và ở khu công nghiệp. Hiện nay, loại nhà ở xã hội hiện có thường dành cho người có thu nhập trung bình, thu nhập khá, chứ chưa đến với người nghèo khó.

Theo Thạc sĩ Lê Văn Thành, rất cần tập trung phát triển mô hình nhà ở thương mại giá rẻ (có diện tích nhỏ) để cho thuê mua, mua trả góp, bằng các giải pháp cụ thể, Nhà nước chỉ quản lý quy hoạch, để thị trường cạnh tranh giá cả.

5 nhóm chính sách hỗ trợ người nghèo

Về chương trình giảm nghèo của TPHCM, Phó Giám đốc Sở LĐTB-XH TPHCM Nguyễn Văn Xê cho biết, năm 2017, TP sẽ giảm từ 1,2% - 1,4% hộ nghèo. TP phấn đấu đến cuối năm 2018, cơ bản không còn hộ nghèo (dưới1%). Chuyển từ giảm nghèo đơn chiều (thu nhập) sang giảm nghèo đa chiều (gồm thu nhập và 5 chiều xã hội là giáo dục - đào tạo, y tế, việc làm - bảo hiểm xã hội, nhà ở - nước sạch, tiếp cận thông tin), TPHCM cũng đổi mới cơ chế quản lý và giảm nghèo.

TP lồng ghép chương trình, kế hoạch giảm nghèo vào các chương trình kinh tế - xã hội thường xuyên của các ngành, các cấp hàng năm và cả giai đoạn. Ở từng chiều thiếu hụt của người nghèo, các sở, ngành được giao nhiệm vụ theo chức năng, chịu trách nhiệm chủ trì xây dựng các chỉ tiêu, giải pháp hỗ trợ phù hợp. Kế hoạch giảm nghèo được xây dựng từ dưới lên, có sự tham gia của từng hộ nghèo, cận nghèo.

Song song đó, TP cũng xây dựng và thực hiện các chính sách hỗ trợ giảm nghèo theo hướng bền vững hơn, tác động trực diện giúp cho hộ nghèo, cận nghèo không chỉ vượt chuẩn nghèo về thu nhập mà còn giảm nghèo về con người và nghèo về xã hội; tạo điều kiện và môi trường tác động để người nghèo an tâm, tổ chức sản xuất kinh doanh, đồng thời tăng cường khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản, đảm bảo cải thiện được cuộc sống tự vươn lên giảm nghèo và làm ăn phát đạt.

Ông Nguyễn Văn Xê cho hay, TP đưa ra 11 chính sách hỗ trợ chủ yếu, tập trung vào 5 nhóm: Hỗ trợ tăng thu nhập (tín dụng ưu đãi, đào tạo nghề, giải quyết việc làm trong và ngoài nước); hỗ trợ tăng cường các khả năng tiếp cận dịch vụ xã hội cơ bản cho người nghèo (hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện, chăm sóc sức khỏe, nhà ở, nước sạch, thông tin, thể dục thể thao…); hỗ trợ trực tiếp giảm thiểu rủi ro và những nguy cơ dễ làm tổn thương người nghèo (trợ cấp bảo trợ xã hội, trợ cấp khó khăn đột xuất, miễn giảm thuế); nhóm chính sách tác động tạo cơ hội nâng cao vị thế, tiếng nói người nghèo; nhóm chính sách về đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, về quy hoạch phát triển sản xuất, nâng cấp đô thị, quy hoạch phát triển khu dân cư và các chính sách phát triển kinh tế - xã hội nhằm tạo hành lang pháp lý cho hộ nghèo an tâm sản xuất làm ăn, ổn định cuộc sống.