Điều chỉnh các văn bản quy phạm pháp luật để tạo thông thoáng về hành lang pháp lý cũng như có giải pháp hỗ trợ tài chính cho cả doanh nghiệp và người mua là các giải pháp nhằm tháo gỡ khó khăn cho thị trường nhà ở xã hội được lãnh đạo các bộ, ngành cho biết tại buổi họp báo Chính phủ chiều tối nay, ngày 3/1.
Điều chỉnh, sửa đổi quy định
Thời gian quan, nhiều địa phương và doanh nghiệp gặp khó khi triển khai các dự án xây dựng nhà ở xã hội khi phải chật vật với những thủ tục đầu tư xây dựng nhà ở xã hội do không được cấp phép hoặc phải chờ đợi rất lâu. Về vấn đề này, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho hay hiện Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có nhiều chỉ đạo để thúc đẩy đầu tư các dự án nhà ở nói chung, trong đó có các dự án nhà ở xã hội, qua đó nhiều giải pháp đã được đưa ra.
Thứ nhất, sửa đổi các quy định pháp luật, trong đó Chính phủ đã sửa đổi một số điều tại Nghị định 100 về đầu tư phát triển nhà ở xã hội; Nghị định 49 cũng đã sửa đổi theo hướng cải cách thủ tục hành chính, làm rõ các quy định theo hướng dễ thực hiện. Tại Nghị định 49 năm 2021, Chính phủ cũng đã quy định các trình tự thủ tục đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội. Theo đó, một dự án đầu tư nhà ở xã hội gồm 3 bước.
Bước một là chuẩn bị đầu tư gồm các thủ tục liên quan đến việc dành quỹ đất, giao đất, tính tiền sử dụng đất; các vấn đề các thủ tục trình tự đầu tư, lựa chọn chủ đầu tư cũng như các bước liên quan đến phê duyệt chủ trương đầu tư các dự án. Bước hai là thực hiện các dự án đầu tư và bước ba liên quan đến kết thúc nghiệm thu và đưa vào sử dụng.
Bên cạnh đó, thời gian qua, Chính phủ cũng tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc để thúc đẩy phát triển các dự án nhà ở xã hội, nhà ở công nhân. Tại thông báo Kết luận số 242 của Thủ tướng Chính phủ cũng đã nêu rõ các nhiệm vụ của các bộ, ngành, đặc biệt là các địa phương phải tích cực triển khai thực hiện các dự án nhà ở, bao gồm nhà ở xã hội, nhà ở cho người thu nhập thấp.
“Chúng ta đã biết, hiện nay theo các quy định pháp luật, việc thực hiện dự án đầu tư này đã được phân cấp và giao cho các địa phương toàn quyền quyết định thực hiện các thủ tục đầu tư các dự án nhà ở xã hội,” ông Sinh cho hay.
Chia sẻ thêm về vấn đề này, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết Chính phủ đã có Nghị định 100, Nghị định 49 tháo gỡ cho các địa phương cũng như các chủ đầu tư nhà ở xã hội, người mua và các tổ chức tín dụng.
Vừa qua, Chính phủ có chương trình một triệu căn nhà ở xã hội, đưa ra một số giải, có giải pháp then chốt, quyết định để chúng ta xây dựng đúng tiến độ.
Theo Bộ trưởng, trong xây dựng nhà ở xã hội, quỹ đất rất quan trọng, nhưng có phải gắn với hạ tầng xã hội như trường học, nhà trẻ… Các nghị định, quy hoạch nhà ở xã hội, nhà ở cho người có thu nhập thấp đã được sửa theo hướng quy hoạch phải đồng bộ, có hạ tầng kèm theo các giải pháp như vấn đề đền bù, vấn đề lãi suất cho cả nhà đầu tư và người mua.
Khuyến khích cho vay ưu đãi
Về vấn đề tài chính, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho hay có hai nguồn lực cho nhà ở xã hội. Nguồn đầu tiên từ ngân sách nhà nước thông qua Ngân hàng Chính sách xã hội. Đến nay, ngân sách đã cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội gần 3.163 tỷ đồng.
Nguồn thứ hai được xác định theo chương trình phục hồi kinh tế-xã hội theo Nghị quyết 43 và Nghị quyết 11 của Chính phủ, giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội huy động bằng nguồn trái phiếu Chính phủ, có bảo lãnh của Chính phủ với con số 15.000 tỷ đồng.
Từ hai nguồn này, đến nay, Ngân hàng Chính sách xã hội đã cho vay gần 10 tỷ đồng, với gần 27.900 khách hàng vay để mua nhà ở xã hội. Trong số này có 3.717 tỷ đồng thuộc chương trình phục hồi theo Nghị quyết 11 vừa qua, với số lượng khách hàng 9.527 khách hàng.
“Tiếp theo là sử dụng nguồn của các ngân hàng thương mại cho vay nhưng có cơ chế ưu đãi của Nhà nước. Phần này, các bộ ngành chức năng đang xem xét việc cấp bù phần ưu đãi cho các ngân hàng thương mại. Tuy nhiên, một là chưa có tiền, thứ hai là chưa hoàn thiện cơ chế nhưng các ngân hàng thương mại đang rất sẵn sàng,” ông Tú chia sẻ.
Cũng theo Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước, ngoài các nguồn tài chính trên còn có nguồn ngân hàng thương mại cho vay những lĩnh vực nhà ở xã hội, nhà ở phục vụ người dân mang tính chất thương mại nhưng giá rẻ, trực tiếp phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt của người dân. Ông Tú cho biết đây cũng là một trong những chủ trương nhiều năm qua, đặc biệt trong năm 2022 vừa qua và năm 2023 này.
“Ngân hàng Nhà nước vẫn xác định đây là đối tượng khuyến khích cũng như chỉ đạo các ngân hàng thương mại tập trung cho vay,” ông Tú nói.
