Theo nghiên cứu của Intel vào năm 2012, chỉ trong một phút nhân loại gửi đi 204 triệu email, xem 20 triệu bức ảnh trên Facebook, truy cập 1,3 triệu lượt video trên Youtube và lưu chuyển khoảng 640.000 gibabyte thông tin, tức bằng dung lượng của khoảng 4.000 chiếc laptop đời mới. Trong vòng 2 năm trở lại đây, con người đã tạo ra đến 90% số dung lượng dữ liệu trong toàn bộ lịch sử của máy tính và internet. Các chuyên gia của IBM dự đoán số dung lượng hiện tại sẽ tăng tới 44 lần trong năm 2020.
Sử dụng thông tin-dữ liệu hợp lý
Trong kỷ nguyên internet, các DN cũng không thể đứng ngoài vòng xoáy này. Với một môi trường kinh doanh được kết nối trên toàn cầu, sở hữu dữ liệu và biết cách xử lý thông tin phù hợp đóng một vai trò tối quan trọng thành bại các kế hoạch kinh doanh của DN. Một thí dụ điển hình là hoạt động của hệ thống siêu thị Walmart ở châu Á.
Sự kiện Hoàng Anh Gia Lai được “nổi tiếng” trên báo chí quốc tế sau tranh cãi với một tổ chức NGO về việc phá rừng cho thấy minh bạch hóa quan trọng như thế nào. Với thị trường toàn cầu, nhà đầu tư toàn cầu và chính sách toàn cầu chỉ có minh bạch là con đường duy nhất để các DN phát triển bền vững, có được niềm tin từ đối tác và khách hàng trong dài hạn. |
Khi biết mình đang hoạt động ở một môi trường văn hóa, lịch sử, đặc điểm khách hàng, mùa bán hàng (sales) hoàn toàn khác so với thị trường truyền thống Bắc Mỹ.
Do vậy việc thu thập dữ liệu là tối quan trọng để cho Walmart “địa phương hóa” hoạt động kinh doanh của mình, đó là thu thập tất cả thông tin bán hàng vào hệ thống máy chủ, sau đó xử lý thông tin và cung cấp các kết quả phân tích trở lại cho bộ phận marketing, từ đó đưa ra những giải pháp nâng cao hiệu suất bán hàng một cách liên tục.
Theo Davenport và nhóm nghiên cứu của Trường Kinh doanh Sloan - Học viện Công nghệ Massachusetts (2012), thông tin-dữ liệu trong thời đại internet trở thành một “dòng chảy” (flow) chứ không còn là “khối” (stock) cố định như các giai đoạn trước đây. Điều này giúp cho các DN có khả năng tự hoàn thiện không ngừng và đáp ứng liên tục nhu cầu của khách hàng, nếu có được một mô hình phân tích dữ liệu hiệu quả như trường hợp của Walmart.
Còn theo báo cáo của McKinsey (2011), một chuỗi siêu thị bán lẻ có thể tăng lợi nhuận lên đến hơn 60% nếu biết cách khai thác dữ liệu khách hàng; ước đoán ngành y tế của Hoa Kỳ sẽ làm ra thêm được 300 tỷ USD; Hội đồng châu Âu (EC) có thể tiết kiệm được 149 tỷ USD và ngành dịch vụ nói chung có thể kích cầu được thêm 600 tỷ USD nếu thông tin-dữ liệu được sử dụng hợp lý.
Giá trị và thách thức nào?
Vấn đề được đặt ra cho các DN là làm thế nào để tận dụng hiệu quả nhất khối lượng thông tin-dữ liệu khổng lồ như hiện nay? Theo như đề xuất của Viện Nghiên cứu Toàn cầu của McKinsey (McKinsey Global Institute), có 4 cách để tạo ra giá trị từ dữ liệu.
Thứ nhất, dữ liệu có thể giúp cho thông tin được minh bạch và dễ sử dụng với tần suất lớn hơn nhiều so với trước. Từ những dữ liệu vĩ mô (chỉ số lạm phát, thông tin về thị trường chứng khoán, tăng trưởng GDP) cho đến vi mô (hoạt động kinh doanh của các công ty, nhu cầu tìm việc của người lao động), DN thời nay có thể tìm kiếm được hầu hết các dữ liệu cần thiết trên mạng.
Thứ hai, khi DN tạo ra và lưu trữ dữ liệu ở dạng số (digital), tất cả thông tin hoạt động sẽ được truy cập một cách chính xác và chi tiết nhất, từ đó giúp họ phân tích những điểm mạnh, điểm yếu dễ dàng hơn và qua đó cải thiện khả năng hoạt động.
Thứ ba, dữ liệu từ thói quen mua sắm/sử dụng dịch vụ của khách hàng, giúp DN có thể tạo ra, cải tiến, hoặc thay đổi sản phẩm/dịch vụ để đáp ứng thị hiếu đa dạng của người tiêu dùng. Theo đó sản phẩm sẽ được thiết kế sao cho phù hợp nhất với yêu cầu của khách hàng dựa trên các dữ liệu đã có về họ, vừa đảm bảo dịch vụ hậu mãi rất tốt cho khách hàng, vừa kích thích họ tiêu dùng nhiều hơn.
Thứ tư, kết quả phân tích dữ liệu có thể giúp các nhà quản trị đưa ra những quyết định đúng đắn hơn. Kinh doanh vốn là một ngành dựa vào lý tính nhiều hơn cảm tính. Với thông tin định lượng có được từ dữ liệu, rõ ràng các quyết định sẽ trở nên bớt khó khăn hơn cho các công ty khi dựa trên các tiêu chí đánh giá cụ thể.
![]() |
Website và tên tuổi công ty trên mạng đóng vai trò quyết định trong việc |
Tuy vậy, việc sử dụng dữ liệu số cũng có một số vấn đề mà các DN cần phải giải quyết. Đầu tiên là vấn đề quyền riêng tư, an ninh và sở hữu trí tuệ. Báo New York Times từng đề cập đến một câu chuyện rằng một chuỗi bán lẻ biết được một cô gái có thai trước khi cả bố mẹ cô ấy biết, bằng cách phân tích các sản phẩm cô này mua sắm ở siêu thị. Điều này từng khiến nhiều người tiêu dùng lo sợ về một thế giới nơi những con số kiểm soát con người bằng những siêu máy tính và thuật toán phân tích hành vi.
Ở thời đại “cuộc sống số”, các DN cũng cần trở nên minh bạch hơn. Hiện nay, việc đầu tiên các công ty sẽ thực hiện trước khi lựa chọn đối tác ở một thị trường mới là tìm kiếm tin tức trên mạng. Thật khó hình dung một đối tác sẽ được tin tưởng nếu họ “vô hình” trên internet.
Nếu như trước đây website và tên tuổi của công ty trên mạng chỉ là giá trị tăng thêm, thì hiện nay nó đóng vai trò quyết định trong việc bảo vệ và phát triển hình ảnh của công ty.
Nói như Erik Qualman, chuyên gia internet marketing và là giáo sư của trường Kinh doanh Hult: “Các công ty phải xây dựng được một “cuộc sống số” trên internet song hành với “cuộc sống thực”. Những thách thức trên thực chất là những đòi hỏi các DN phải tự hoàn thiện mình hơn nữa. Môi trường internet cũng như sự đa dạng của thông tin-dữ liệu tạo ra nhiều cơ hội. Nhưng cũng giống như mọi giai đoạn khác, cơ hội chỉ đến với những ai đủ khả năng để nắm bắt nó”.