Sabelo Mnguni, phát ngôn viên của Nhóm cộng đồng bị ảnh hưởng bởi khai thác mỏ United in Action, nói rằng một chiếc điện thoại di động được gửi lên mặt đất cùng một số thợ mỏ được giải cứu vào thứ Sáu 10/1 có chứa 2 đoạn video cho thấy cảnh hàng chục thi thể dưới lòng đất được quấn trong nhựa.
Mnguni cho biết "ít nhất" 100 người đã chết trong mỏ ở tỉnh Tây Bắc, nơi cảnh sát lần đầu tiên tiến hành chiến dịch vào tháng 11 để buộc những người thợ mỏ phải ra ngoài. Họ bị nghi ngờ đã chết vì đói hoặc mất nước, Mnguni cho biết. Ông cho biết 18 thi thể đã được đưa ra ngoài kể từ thứ Sáu.
9 trong số những thi thể đó đã được tìm thấy trong một hoạt động do cộng đồng chỉ đạo vào thứ Sáu, ông cho biết. 9 người khác đã được đưa ra ngoài trong một hoạt động chính thức của chính quyền vào thứ Hai, khi 26 người sống sót cũng đã được giải cứu, Mnguni cho biết.
Người phát ngôn của cảnh sát Brig Sebata Mokgwabone cho biết họ vẫn đang xác minh thông tin về số lượng thi thể được tìm thấy và số lượng người sống sót được đưa ra sau khi bắt đầu chiến dịch giải cứu mới vào thứ Hai.
Khai thác mỏ bất hợp pháp diễn ra phổ biến ở một số vùng của Nam Phi, nơi các công ty đóng cửa các mỏ không còn lợi nhuận, khiến các nhóm thợ mỏ không chính thức xâm nhập trái phép vào đó để cố gắng tìm kiếm những thứ còn sót lại.
Các video được gửi lên mặt đất bằng điện thoại di động và được nhóm của Mnguni công khai cho thấy hàng chục xác chết được bọc trong nhựa nằm trong các đường hầm tối tăm dưới lòng đất. Người ta nhìn thấy những người đàn ông gầy gò ngồi gần họ.
Mỏ đã là nơi xảy ra cuộc đối đầu giữa cảnh sát và thợ mỏ kể từ khi chính quyền lần đầu tiên cố gắng ép thợ mỏ ra ngoài và niêm phong mỏ cách đây 2 tháng. Cảnh sát cho biết những người thợ mỏ từ chối ra ngoài vì sợ bị bắt, nhưng Mnguni cho biết họ đã bị mắc kẹt dưới lòng đất sau khi cảnh sát tháo dây thừng mà họ dùng để trèo ra khỏi mỏ.
Cảnh sát cũng cắt đứt nguồn cung cấp thực phẩm của thợ mỏ trong nỗ lực buộc họ phải rời đi. Các nhóm lớn thợ mỏ bất hợp pháp thường đi xuống lòng đất trong nhiều tháng để tối đa hóa lợi nhuận, mang theo thực phẩm, nước, máy phát điện và các thiết bị khác, nhưng cũng dựa vào những người khác trong nhóm của họ trên mặt đất để gửi thêm hàng tiếp tế xuống.
Cảnh sát cho biết họ không chắc chắn có bao nhiêu thợ mỏ bất hợp pháp vẫn còn dưới lòng đất tại Mỏ vàng Buffelsfontein gần thị trấn Stilfontein ở phía bắc nhưng có thể lên tới hàng trăm người.
Mnguni cho biết ít nhất 500 thợ mỏ vẫn còn ở dưới lòng đất tại nhiều nơi khác nhau trong mỏ, một trong những mỏ sâu nhất ở Nam Phi với độ sâu 2,5 km và có nhiều trục, nhiều tầng và là một mê cung đường hầm.
Ông cho biết báo cáo khám nghiệm tử thi sơ bộ trên một thi thể trước đó được đưa ra khỏi mỏ cho thấy người đàn ông này đã chết vì đói.
