Cuốn sách khai phá bản ngã trong một xã hội cảm tính và thiên kiến qua góc nhìn tâm lý học. Tác giả chỉ ra rằng có nhiều trí thức đã phủ nhận sự tồn tại của bản chất con người bằng cách tin theo 3 giáo điều liên kết với nhau, đó là các học thuyết: Tờ giấy trắng (tâm trí không có những đặc điểm bẩm sinh), Người man di Cao quý (con người vốn tốt đẹp khi mới sinh ra nhưng bị xã hội làm cho hư hỏng), và Linh hồn trong Cỗ máy (mỗi chúng ta đều có một linh hồn đưa ra lựa chọn, không phụ thuộc vào sinh học).
Steven Pinker tiếp cận những cuộc tranh luận nhạy cảm bằng thái độ bình tĩnh và lý trí. Ông chỉ ra rằng: Sự bình đẳng, tiến bộ, trách nhiệm và ý nghĩa cuộc sống đều không bị tổn hại trước những khám phá về bản chất phong phú của con người. Nhiều người cho rằng, thừa nhận bản chất tự nhiên của con người là tán thành chủ nghĩa phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính, những cuộc chiến tranh, những vụ diệt chủng…
Nếu có bất kỳ tuyên bố nào cho rằng tâm trí có một đặc trưng bẩm sinh, thì mọi người không những cho rằng đó là một giả thuyết không chính xác, mà còn gọi là một suy nghĩ vô lương tâm.
Những thông tin thực tế từ khoa học và lịch sử đã được ông sử dụng một cách mạch lạc để gỡ bỏ những nỗi sợ hãi thường gặp khi ta chiêm nghiệm về nhân tính. Theo tác giả, việc thừa nhận bản chất con người dựa trên khoa học giúp chúng ta củng cố thêm những hiểu biết chuyên sâu về thân phận con người.
Cuốn sách này bàn về những yếu tố đạo đức, cảm xúc và chính trị của khái niệm bản chất con người trong cuộc sống hiện đại. Steven cho biết cuốn sách sẽ cung cấp những phân tích khoa học về bản chất con người nhằm củng cố sự hiểu biết của chúng ta về chính mình và các nền văn hóa.
Cuốn sách dành cho những ai tò mò về bức chân dung của loài người cũng như những người nghi ngại rằng, việc né tránh không bàn về bản chất con người khiến chúng ta không có đủ công cụ để đối mặt với các vấn đề cấp bách. Và cuốn sách này dành cho những ai nhận thức được khoa học về tâm trí, não bộ, gen và sự tiến hóa đang thay đổi vĩnh viễn quan điểm của chúng ta về chính mình.
Steven Pinker là nhà tâm lý học thực nghiệm, một trong những tác giả hàng đầu thế giới về ngôn ngữ, tâm trí và bản chất con người. Hiện tại ông làm việc tại Đại học Harvard, đồng thời tham gia giảng dạy tại Stanford và MIT.
Ông được vinh danh là Nhà Nghiên cứu Khoa học Nhân văn của năm, “Top 100 trí thức hàng đầu thế giới” (theo bình chọn của tờ Prospect), “Top 100 nhà tư tưởng toàn cầu” (theo tạp chí Foreign Policy) và “Top 100 người có ảnh hưởng nhất thế giới ngày nay” (theo tạp chí Time).