Thời gian gần đây hàng loạt NHTM tung ra những gói tín dụng lãi suất cực sốc. Theo đó lãi suất cho vay thậm chí thấp hơn trần lãi suất huy động. Cạnh tranh trong cho vay giữa các NHTM vì thế trở nên khốc liệt hơn. Tuy nhiên, nhiều NHTM lớn thừa nhận tín dụng vẫn tăng ì ạch.
Lãi suất siêu rẻ
Trong tháng 8, khi NHNN “cơi nới” hạn mức tăng trưởng tín dụng lên 25-30%, đồng loạt các NHTM đưa ra các chương trình tín dụng lãi suất cực rẻ. Cụ thể, từ tháng 9, HDBank triển khai chương trình cho vay khách hàng cá nhân lãi suất thấp nhất 8,6%/năm và doanh nghiệp 9%/năm với tổng hạn mức hơn 2.000 tỷ đồng, giải ngân đến hết năm 2012.
Cụ thể, đối với khách hàng cá nhân sẽ được vay với lãi suất ưu đãi 8,6%/năm trong 3 tháng đầu tiên để mua nhà để ở và bổ sung vốn kinh doanh.
![]() |
Khách hàng vay tiền tại OCB. Ảnh: LÃ ANH |
Các đối tượng khách hàng còn lại, HDBank áp dụng mức giảm lãi suất lên đến 4%/năm nếu đáp ứng đủ các điều kiện để vay sản xuất - kinh doanh, mua/sửa nhà, mua ô tô và vay tiêu dùng có tài sản đảm bảo. Trước đó, Vietcombank, VIB cũng ưu đãi lãi suất vay vốn 9%/năm cho 3 tháng đầu.
OCB đang triển khai dòng sản phẩm hỗ trợ tài chính cho doanh nghiệp do phụ nữ quản lý với nguồn vốn ưu đãi lãi suất thấp hơn 1-1,5%/năm (đối với VNĐ) và 0,5-1%/năm (đối với USD) so với mức cho vay thông thường 15%/năm. VPBank cũng triển khai gói sản phẩm với lãi suất cho vay ưu đãi SME Success trên phạm vi toàn quốc.
Theo đó, khách hàng sẽ được hưởng mức lãi suất cho vay ưu đãi giảm tối đa 2%/năm so với mức lãi suất thông thường trong 6 tháng…
Theo một phó tổng giám đốc NH, các NHTM đang nỗ lực tìm khách hàng tốt, dự án hiệu quả để giải ngân thay vì ngồi chờ khách tìm đến mình như trước đây. Mục tiêu triển khai gói tín dụng lãi suất thấp này của các NHTM là nhằm chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp, nhằm lôi kéo các khách hàng tốt về mình và cũng là cách để giải quyết lượng vốn tồn đọng khó giải ngân thời gian qua.
Lãnh đạo HDBank cho biết HDBank vừa được NHNN cho phép nâng hạn mức tăng trưởng tín dụng từ mức 10% lên 30% trong năm 2012. 7 tháng đầu năm, tăng trưởng tín dụng của HDBank là 8%. Vì thế, tăng thêm “room” tín dụng, HDBank sẽ có nhiều cơ hội hơn để tăng cho vay, kể cả với phân khúc khách hàng cá nhân.
Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Hoàng Minh, Phó Giám đốc NHNN chi nhánh TPHCM, trong xu thế cạnh tranh, các gói tín dụng lãi suất thấp sẽ tùy thuộc năng lực tài chính của mỗi NH.
Thực tế, hiện nay mức lãi suất này chỉ có ở các NH quốc doanh và NH mà Nhà nước chiếm cổ phần chi phối. Các NH nhỏ khó có điều kiện thực hiện và nếu triển khai không phải đối tượng khách hàng nào cũng được hưởng mức lãi suất thấp này.
Tăng dư nợ, thu nợ
Có thể thấy việc nâng thêm hạn mức tín dụng ở một số NHTM có vẻ chưa đẩy tín dụng của hệ thống tăng mạnh trở lại. Hiện tại các NHTM lớn đang chiếm giữ thị phần lớn vẫn tăng trưởng tín dụng ì ạch.
Ông Trương Văn Phước, Tổng giám đốc Eximbank, cho biết tín dụng của Eximbank vẫn tăng trưởng rất chậm, trong đó dư nợ tăng thêm 18.000 tỷ đồng, nên dù thu nợ được 19.500 tỷ đồng nhưng đến nay tín dụng vẫn tăng trưởng âm 2,3%. Theo ông Phước, từ nay đến cuối năm tín dụng của NH có thể tăng nhiều, nhưng trước áp lực giảm lãi suất, lãi biên trong cho vay giảm, mức dư nợ tối ưu không chỉ phụ thuộc vào số dư nợ mà còn phụ thuộc vào giá lãi suất.
Các NHTM hiện nay đang đứng ở thế khó dư nợ vừa giảm vừa bị sức ép giảm lãi suất. Một “ông lớn” khác là Vietcombank cũng sốt ruột khi tín dụng tăng trưởng chậm, buộc phải đưa ra các mức lãi suất cực thấp để mời doanh nghiệp vay.
Nhiều dự báo tăng trưởng tín dụng cả năm của Vietcombank sẽ thấp hơn so với kế hoạch lợi nhuận 15% và tín dụng 17%, dự kiến tăng 10% là tối đa. Vì thế NH này đang cho vay theo kiểu giảm bớt lỗ thay vì huy động với lãi suất 9%/năm.
Tuy nhiên, vấn đề khó nhất hiện nay của nhiều NHTM là tìm doanh nghiệp đáp ứng được chuẩn để cho vay. Bởi các NH được nới rộng tăng trưởng tín dụng vừa qua đều có quy mô tín dụng không lớn, nên số tiền cho vay ra dù được mở rộng hạn mức cũng chỉ tăng thêm được vài ngàn tỷ đồng.
Theo một chuyên gia NH, nhiều NHTM đưa ra những gói lãi suất khuyến mại hấp dẫn, nhưng khách hàng cần cẩn trọng tính toán xem phương án nào có lợi nhất. Bởi các NH chỉ áp dụng lãi suất thấp trong 1 hoặc vài tháng đầu, sau đó lại áp dụng lãi suất bình thường như khi không có khuyến mại.
Thực tế hiện nay các doanh nghiệp có dòng tiền lành mạnh mà NH muốn cho vay lại đang muốn giảm vay nợ. Ngược lại, những doanh nghiệp yếu, NH từ chối cho vay lại muốn vay thêm. Đó là nghịch lý trong tăng trưởng tín dụng hiện nay.