Tờ South China Morning Post ngày 26-5 dẫn một nguồn tin nội bộ cho hay lãnh đạo Mỹ và Trung Quốc thời gian qua liên tục xảy ra mâu thuẫn về các vấn đề liên lạc và quy tắc ngoại giao, làm gia tăng không đáng có giữa hai nước.
Cụ thể, người này cho biết Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Lloyd Austin gần đây có gọi điện cho Trung Quốc và yêu cầu được điện đàm với Phó chủ tịch Quân ủy Trung ương Trung Quốc Hứa Kỳ Lượng thay vì Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Ngụy Phụng Hòa - vốn mới đúng là người đồng cấp của ông Austin.
Bộ trưởng Quốc phòng Trung Quốc Nguỵ Phượng Hoà trong lễ tuyên thệ nhậm chức ở thủ đô Bắc Kinh hồi tháng 3-2018. Ảnh: AP
"Dù cả ông Hứa và ông Ngụy đều là những lãnh đạo báo cáo trực tiếp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thì theo quy tắc ngoại giao, người đồng cấp của ông Austin phải là ông Ngụy. Lầu Năm Góc đã ý thức điều này dưới thời cựu Bộ trưởng Mark Esper và James Mattis nhưng đến đời ông Austin lại mắc sai lầm" - nguồn tin của South China Morning Post cho hay.
Giới lãnh đạo Bộ Quốc phòng Trung Quốc lúc đó được cho là đã rất phẫn nộ trước hành động của ông Austin và lập tức từ chối đề nghị điện đàm. Tờ Hoàn cầu thời báo hồi ngày 24-5 có đưa tin vắn tắt về vụ việc, chỉ đề cập là quan chức Bộ Quốc phòng Mỹ vừa có hành động "sai quy tắc ngoại giao" khi làm việc với Trung Quốc.
Đáng chú ý, theo tờ The Financial Times dẫn nguồn tin nội bộ khác thì trước vụ việc nói trên, ông Lloyd Austin từng có ba lần khác bị từ chối cũng vì yêu cầu được điện đàm với ông Hứa Kỳ Lượng.
Một số chuyên gia cho rằng việc quan chức Washington và Bắc Kinh gặp trục trặc về vấn đề liên lạc phản ánh quan hệ Mỹ-Trung vẫn đang ngày càng chia rẽ và hai nước cần ngồi lại với nhau để xuống thang căng thẳng, đồng thời thiết lập các kênh liên lạc chủ động và thường xuyên hơn.