Miễn kiểm định lần đầu với xe mới có giảm gánh nặng quá tải?

Trong khi ngành chức năng đánh giá khá lạc quan về thông tư này thì người dân, doanh nghiệp vẫn còn băn khoăn.

Vẫn xếp hàng chờ

Sáng 22-3, ngày đầu tiên Thông tư 02 có hiệu lực, nhiều trung tâm đăng kiểm trên cả nước vẫn rất đông người đưa xe đến đăng kiểm. Tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 50-05V chi nhánh Hồng Hà (quận Tân Bình, TPHCM), nhiều phương tiện mới đã đăng ký biển số nhưng chưa dán tem đăng kiểm lần đầu tiên vẫn được đưa đến để đăng kiểm.

Theo Thông tư 02, xe mới không cần tới đăng kiểm nhưng trong buổi sáng 22-3, Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 50-05V chi nhánh Hồng Hà vẫn phát ra hơn 100 phiếu thứ tự cho các phương tiện đến đăng kiểm. Tương tự, tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 50-02S (quận 11, TPHCM), Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 50-04V (TP Thủ Đức, TPHCM) cũng có rất nhiều phương tiện xếp hàng chờ đến lượt đăng kiểm.

Cùng ngày, ghi nhận tại Trung tâm Đăng kiểm xe cơ giới 43-04D (đường số 1, KCN Hòa Cầm, phường Hòa Thọ Tây, quận Cẩm Lệ, TP Đà Nẵng), các phương tiện vẫn xếp thành hàng dài chờ đợi đến lượt đăng kiểm. Hiện trung tâm chỉ hoạt động 2 dây chuyền với 6 đăng kiểm viên, hiệu suất đạt khoảng 70-80 xe/ngày. Đại diện trung tâm cho hay, việc áp dụng Thông tư 02 khiến đơn vị có chút bất ngờ và đang làm quen với việc thay đổi biểu mẫu kê khai mới…

Ông Nguyễn Văn Thanh, nguyên Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam, cho rằng với khoảng 2 triệu ô tô kinh doanh vận tải trên cả nước, việc Thông tư 02 quy định miễn kiểm định lần đầu với xe mới và giãn chu kỳ kiểm định với một số loại xe sẽ tiết kiệm đáng kể thời gian, chi phí cho các chủ doanh nghiệp.

Doanh nghiệp, người dân chưa hết lo

Ông Nguyễn Tô An, Phó Cục trưởng Cục Đăng kiểm Việt Nam (ĐKVN), cho biết, trong năm 2023, có xấp xỉ 500.000 xe mới được miễn đăng kiểm lần đầu theo Thông tư 02. Đồng thời, sẽ có hơn 3,2 triệu trong số 5 triệu ô tô trong cả nước sẽ được kéo giãn chu kỳ kiểm định, mang lại nhiều lợi ích về tiền bạc, thời gian, công sức cho người dân và doanh nghiệp.

Phản hồi thắc mắc là các phương tiện sắp hết chu kỳ kiểm định có được tự động giãn chu kỳ hay không, ông Nguyễn Tô An cho biết, theo Thông tư 02, các xe đã kiểm định trước khi thông tư có hiệu lực đến hạn đăng kiểm vẫn phải mang xe đến trung tâm đăng kiểm để kiểm định. Sau khi xem xét hồ sơ, xác định phương tiện thuộc nhóm đối tượng nào, được áp dụng chu kỳ kiểm định tương ứng nào, trung tâm đăng kiểm sẽ cấp giấy chứng nhận đăng kiểm cho phương tiện theo quy định mới.

Ghi nhận tác động tích cực của Thông tư 02, tuy nhiên nhiều chủ doanh nghiệp vận tải, chủ phương tiện ô tô không khỏi băn khoăn khi số loại phương tiện giữ nguyên chu kỳ kiểm định, được giãn chu kỳ kiểm định rất ít.

Ví dụ, ô tô chở người trên 9 chỗ có thời gian sản xuất trên 5 năm vẫn giữ chu kỳ kiểm định 6 tháng; ô tô tải, ô tô đầu kéo đã cải tạo thành ô tô chuyên dùng có thời gian sản xuất trên 15 năm chỉ được kéo giãn chu kỳ từ 3 tháng lên 6 tháng.

Lý giải băn khoăn này, ông Nguyễn Tô An cho biết, đây là những nhóm phương tiện có tần suất sử dụng rất cao, tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn. Thực tế cho thấy đã xảy ra nhiều vụ tai nạn do xe chở khách, chở học sinh, công nhân… đã được sử dụng trên 15 năm, và hiện các nước trên thế giới vẫn siết chặt yêu cầu kiểm định với nhóm phương tiện này.

Theo đánh giá của nhiều doanh nghiệp vận tải, Thông tư 02 chỉ giúp giảm tải được một phần nhỏ do xe mới không cần đăng kiểm. Các phương tiện đã kiểm định theo chu kỳ cũ vẫn phải đăng ký lại và với số lượng phương tiện này cũng phải mất khoảng 1 năm mới kiểm định hết. Bên cạnh đó, chu kỳ đăng kiểm giãn nhưng thực tế lượng xe vẫn tăng, thời gian đăng kiểm hết hạn thường xảy ra cùng đợt nên vẫn rơi vào tình trạng quá tải. Để giải quyết căn cơ tình trạng này, Bộ GTVT và bộ ngành liên quan cần có phương án mở lại các trung tâm đăng kiểm.