Hay đơn giản là nhân viên, khách hàng của Uber không còn chấp nhận cung cách làm ăn của Kalanick?
Uber được lập ra năm 2009. Tất cả xuất phát từ một năm trước đó khi Travis Kalanick và Garrett Camp khổ sở để gọi được một chiếc taxi ở thủ đô Paris, Pháp. Cả hai quyết tâm thực hiện giấc mơ: gọi taxi bằng cú click trên điện thoại di động. Thành phố San Francisco là thí điểm đầu tiên và bộ đôi Kalanick-Camp đã mời thêm Oscar Salazar cố vấn về mặt kỹ thuật.
8 năm sau, Uber hiện diện tại 626 thành phố trên thế giới của 70 quốc gia và vùng lãnh thổ. Giá trị ước tính của Uber lên tới gần 70 tỷ USD. Doanh thu trong năm 2016 vượt ngưỡng 6,5 tỷ USD.
Tuy nhiên, cùng với doanh thu bạc tỷ, mức lỗ của hãng môi giới taxi này cũng được tính bằng tiền tỷ. Năm 2016, Uber lỗ gần 3 tỷ USD và con số này trong 3 tháng đầu năm nay 708 triệu USD. Từ ngày hoạt động, Uber chưa bao giờ có lời. Chiến lược của công ty khởi nghiệp này được các nhà đầu tư đánh giá cao với bằng chứng là Uber luôn rất dễ dàng huy động vốn.
Nhưng mùa thu 2016, 2 ngân hàng lớn trên thế giới JP Morgan (Hoa Kỳ) và Deutsche Bank (Đức) lần đầu tiên khuyên các thân chủ giàu có nhất nên thận trọng, tạm quên ý định bỏ vốn đầu tư vào Uber.
Thành công cũng lắm, nhưng tai tiếng và thất bại cũng không ít. Uber không loại bỏ được các hãng taxi ở Trung Quốc và Ấn Độ. Tại châu Âu, Uber đang ngồi trên một quả bom nổ chậm khi tháng 5 vừa qua, một luật sư thuộc Tòa án châu Âu đòi Uber phải có giấy phép hành nghề taxi mới được tiếp tục hoạt động.
Nếu thua kiện, Uber phải bồi thường tiền tỷ. Ngay trên sân nhà Hoa Kỳ, Uber đang bị 20 nhân viên kiện về tội sách nhiễu và phân biệt đối xử; kiện vì nhầm lẫn sổ sách để nhân viên chịu thiệt hàng chục triệu USD. Google đối thủ của Uber trong lĩnh vực chế tạo xe hơi không người lái, đang kiện hãng của Kalanick đánh cắp thông tin mật. Uber cũng đang trong tầm ngắm của tư pháp Hoa Kỳ vì sử dụng phần mềm greyball tại những thành phố công ty này không được phép hoạt động…
Phải chăng chính sách của Uber đã bộc lộ những giới hạn? Nói về vấn đề này, GS. Benjamin Coriat, thuộc Đại học Paris 13, Pháp, cho hay Uber đang trong giai đoạn phát triển, mở địa bàn ở rất nhiều nơi trên thế giới. Uber chấp nhận lỗ hàng tỷ USD mỗi năm để theo đuổi mục đích lâu dài: như một con cá mập muốn nuốt dần hết các đối thủ, để trong tương lai chiếm thế độc quyền.
Phải chăng chính sách của Uber đã bộc lộ những giới hạn? Nói về vấn đề này, GS. Benjamin Coriat, thuộc Đại học Paris 13, Pháp, cho hay Uber đang trong giai đoạn phát triển, mở địa bàn ở rất nhiều nơi trên thế giới. Uber chấp nhận lỗ hàng tỷ USD mỗi năm để theo đuổi mục đích lâu dài: như một con cá mập muốn nuốt dần hết các đối thủ, để trong tương lai chiếm thế độc quyền.
Khi đó, Uber sẽ một mình một chợ và áp đặt luật chơi, với cả người tiêu dùng, và cả nhân viên. Ngoài chuyện mô hình phát triển của Uber bị chỉ trích về phương diện xã hội, về quan hệ giữa chủ và nhân viên, ngay cả về mặt đạo đức hãng này cũng chịu nhiều tai tiếng.
Trước mắt, một số nước vẫn để cho mô hình này phát triển vì họ tin vào phép lạ của một nền kinh tế hoạt động như Uber. Có điều, cái giá phải trả về mặt xã hội khá đắt nếu như chẳng hạn lấy mất khách, không đóng góp cho quỹ an sinh xã hội, trốn thuế và tạo ra những công việc bấp bênh cho những cộng tác viên với các trung tâm kết nối dịch vụ đa nguồn theo kiểu này.
Trước mắt, một số nước vẫn để cho mô hình này phát triển vì họ tin vào phép lạ của một nền kinh tế hoạt động như Uber. Có điều, cái giá phải trả về mặt xã hội khá đắt nếu như chẳng hạn lấy mất khách, không đóng góp cho quỹ an sinh xã hội, trốn thuế và tạo ra những công việc bấp bênh cho những cộng tác viên với các trung tâm kết nối dịch vụ đa nguồn theo kiểu này.
