Bởi thực tế, tình trạng ùn tắc kéo dài ở trạm thu phí trên các tuyến giao thông huyết mạch rất phổ biến vào mỗi dịp cao điểm vận tải.
Vì sao các đơn vị quản lý trạm thu phí không chấp hành chỉ đạo của Bộ GTVT về việc xả trạm khi ùn tắc kéo dài? Vì sao các hình thức xử lý đã quy định tại Nghị định số 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt (NĐ100) nhưng việc xử lý vi phạm vẫn khó khăn? Câu hỏi này nên được các cơ quan quản lý trả lời thấu đáo, nhưng trước hết, Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ cần xem lại các quy định hiện hành và cách thức thực thi.
Ở góc độ văn bản quy phạm, nếu căn cứ vào NĐ100, những quy định liên quan dường như chưa đủ lý lẽ buộc các đơn vị quản lý phải xả trạm khi xảy ra ùn tắc. Họ có thể viện dẫn điều 15, các khoản 6, 7, 8 hay khoản 9 của NĐ100, để cho rằng đơn vị quản lý, vận hành trạm đúng quy định, ùn tắc xảy ra do phương tiện quá đông và những yếu tố liên quan đến hạ tầng. Vì vậy, Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ Việt Nam cần bổ sung những quy định để có thể yêu cầu các trạm thu phí buộc xả trạm khi xảy ra tắc nghẽn giao thông với bất cứ nguyên nhân gì, nhằm đảm bảo đường sá được thông thoáng trong thời gian sớm nhất.
Ở góc độ căn cơ hơn, nhiều ý kiến cho rằng, Bộ GTVT, Tổng cục Đường bộ nên xem xét việc dừng thu phí đường bộ vào những ngày cao điểm trong các kỳ nghỉ lễ tết, nhất là trên các tuyến giao thông huyết mạch. Trung Quốc, Hàn Quốc cũng đã áp dụng giải pháp này để giảm ùn tắc giao thông dịp lễ tết. Dĩ nhiên, khi đó, các cơ quan quản lý nhà nước phải xây dựng cơ chế không tính doanh thu những ngày cao điểm vào phương án tài chính của dự án, cho phép chủ đầu tư kéo dài thêm một thời gian đủ bù doanh thu những ngày dừng thu phí.
Tình trạng ùn tắc tại các trạm thu phí vẫn còn khả năng tái diễn nhiều lần vào mỗi dịp cao điểm, gần nhất có thể là ngày cuối kỳ nghỉ lễ 30-4, 1-5 (hôm nay), khi dòng phương tiện quay về các thành phố lớn. Vì thế, việc xả trạm thu phí thế nào rất cần được Bộ GTVT quy định, có chỉ đạo cụ thể hơn và thực thi nghiêm túc hơn, tránh tình trạng bất tuân chỉ đạo như đã xảy ra.
