Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh trên thế giới và các nước trong khu vực, cần tăng cường kiểm soát việc nhập cảnh tại các tỉnh biên giới; đồng thời khẩn trương thực hiện đề nghị của Bộ Ngoại giao, có giải pháp hỗ trợ, hợp tác với các tỉnh biên giới, động viên người Việt Nam ở nước ngoài tuân thủ các biện pháp phòng, chống dịch của nước sở tại.
Trong trường hợp cần thiết phải về nước, hai bên tạo điều kiện thuận lợi để bà con nhập cảnh hợp pháp.
Nội dung trên được các thành viên Thường trực Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19 nêu ra tại cuộc họp Thường trực Ban Chỉ đạo vào chiều 26/3, tại Trụ sở Chính phủ. Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, Trưởng ban Chỉ đạo chủ trì cuộc họp.
Triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch
Báo cáo tình hình dịch bệnh trên thế giới, đại diện Bộ Y tế cho biết, tính đến 12 giờ ngày 26/3, thế giới ghi nhận hơn 126 triệu ca mắc COVID-19.
Hiện hơn 500 triệu liều vaccine ngừa COVID-19 đã được sử dụng trên khắp thế giới sau chưa đầy 4 tháng kể từ khi triển khai tiêm chủng. Đến nay, vaccine đã được tiêm tại 140 nước, trong đó 39% số liều vaccine được tiêm ở Mỹ và châu Âu.
Ở trong nước, sau 6 ngày liên tiếp (tính từ ngày 19/3) không ghi nhận ca mắc mới trong nước, đến ngày 25/3, Việt Nam ghi nhận 2 công dân mắc COVID-19: 1 trường hợp ở Hải Phòng, 1 trường hợp ở Thành phố Hồ Chí Minh (bệnh nhân 2.580), nhập cảnh trái phép từ Campuchia vào Phú Quốc lúc 5 giờ ngày 22/3 trên tàu cá (có khoảng 10 người).
Để tiếp tục triển khai quyết liệt các biện pháp phòng, chống dịch COVID-19, không để dịch lây lan ra cộng đồng, Bộ Y tế đề nghị các địa phương có trường hợp liên quan đến ca nhiễm mới tiếp tục mở rộng điều tra dịch tễ, thực hiện thần tốc truy vết, cách ly y tế người nhập cảnh cùng hai trường hợp nói trên; lập danh sách người tiếp xúc gần và có liên quan, xét nghiệm theo quy định.
Về công tác truy vết liên quan đến các trường hợp nhập cảnh trái phép, Thành phố Hồ Chí Minh đã có kết quả xét nghiệm âm tính đối với 8/8 trường hợp F1 của bệnh nhân 2.580; 23/28 trường hợp F2 và đang chờ kết quả xét nghiệm của 5 trường hợp còn lại.
Đến 6 giờ ngày 26/3, Hải Phòng thông báo kết quả xét nghiệm âm tính của 21 trường hợp F1. Quảng Ninh truy vết 6 người, gồm 5 người trên cùng chuyến bay và 1 nhân viên Bệnh viện đa khoa quốc tế Vinmec Hải Phòng có tiếp xúc, đang chờ kết quả xét nghiệm.
Thành phố Hà Nội có 76 người trên cùng chuyến bay với trường hợp mắc COVID-19 ở Hải Phòng, trong đó có 4 trường hợp F1 (1 tiếp viên có biểu hiện đau rát họng, đã được cách ly điều trị tại Bệnh viện Đa khoa Thanh Nhàn; 3 trường hợp còn lại đã được lấy mẫu và chuyển cách ly tập trung); 72 trường hợp còn lại đang tiếp tục được các quận, huyện, thị xã điều tra xác minh, lấy mẫu bệnh phẩm và cách ly tại nhà.
Tỉnh Bình Dương có 8 trường hợp F1 được lấy mẫu xét nghiệm vào ngày 25/3, được cách ly tập trung và đang chờ kết quả xét nghiệm. Cùng với đó, 12 địa phương trên cả nước có hành khách cùng chuyến bay về các địa phương đang được tiếp tục rà soát.
Liên quan đến các ca nhập cảnh trái phép dương tính với SARS-CoV-2, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết, tình hình biên giới Tây Nam khá phức tạp bởi có cả đường bộ và đường biển; do đó vấn đề nhập cảnh trái phép ở khu vực này đáng quan ngại.
“Nguy cơ có thể xảy ra đợt dịch thứ 4 tại Việt Nam rất lớn,” Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh; đồng thời đề nghị các địa phương chủ động tăng cường giám sát sàng lọc, giám sát trọng điểm, để phát hiện càng nhanh càng tốt các ca bệnh. Bên cạnh đó, các địa phương phải chuẩn bị kịch bản về xét nghiệm, cách ly và điều trị.
Bộ trưởng nêu rõ: “Hầu như các địa phương khi xảy ra dịch vẫn còn luống cuống. Ngay trong thời gian ngắn phải nâng công suất xét nghiệm; phải có trao đổi, hiệp đồng trước, trong trường hợp cần thiết, ngay lập tức dồn quân về làm nhanh. Xét nghiệm càng nhanh trên diện rộng, phong tỏa hẹp lại, sẽ ít tác động tới kinh tế-xã hội và người dân.”
Kiểm soát việc nhập cảnh tại các tỉnh biên giới
Tại cuộc họp, thành viên Thường trực Ban Chỉ đạo nhận định diễn biến của dịch bệnh trên thế giới và các nước trong khu vực còn phức tạp. Các ý kiến cho rằng cần tăng cường kiểm soát việc nhập cảnh tại các tỉnh biên giới.
Cùng với việc xử lý nghiêm các trường hợp nhập cảnh trái phép, Bộ Công an chỉ đạo công an các địa phương tham mưu chính quyền cơ sở, thực hiện nghiêm túc công tác nắm thông tin, tuyên truyền, vận động gia đình có người thân ở nước ngoài, trong trường hợp có nguyện vọng, cam kết trở về nước hợp pháp.
Đồng thời, người dân chủ động thông báo cho các cơ quan chức năng khi phát hiện người về từ vùng dịch hoặc từ nước ngoài về không khai báo theo quy định.
Các thành viên Thường trực Ban Chỉ đạo yêu cầu những người đi cùng thuyền với 2 ca nhập cảnh trái phép mắc COVID-19 ngày 25/3 ngay lập tức trình diện với lực lượng chức năng; đề nghị xử lý nghiêm minh nếu không chủ động khai báo.
“Chúng ta phải xử lý nghiêm. Không thể vì một vài cá nhân mà gây thiệt hại lớn cho toàn xã hội nếu dịch bệnh lan ra,” Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam nêu rõ.
Nhấn mạnh tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Ban Chỉ đạo Quốc gia phòng, chống dịch COVID-19, các chuyên gia đề nghị các bộ, ngành, địa phương tiếp tục kiểm tra, đôn đốc thực hiện các giải pháp phòng, chống dịch COVID-19.
Mọi người dân tiếp tục thực hiện nghiêm thông điệp 5K của Bộ Y tế; các cơ sở y tế, trường học, cơ sở lưu trú, nhà máy, chợ, siêu thị, cơ sở lưu trú, bến xe… nâng cao cảnh giác, thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch, tự cập nhật thông tin lên Bản đồ chung sống an toàn với COVID-19.
Trong bối cảnh hiện nay, các địa phương cần có giải pháp để hạn chế tối đa những sự kiện tập trung đông người, đặc biệt là đám cưới, đám hiếu..., nhằm giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm nếu xuất hiện dịch bệnh.
Thúc đẩy nghiên cứu, thử nghiệm vaccine ngừa COVID-19 ở trong nước
Tại cuộc họp, Thường trực Ban Chỉ đạo đề nghị các bộ, ngành sẵn sàng tạo điều kiện cho các đối tượng có nhu cầu nhập cảnh vào Việt Nam sau khi đã được tiêm vaccine ngừa COVID-19.
Thường trực Ban Chỉ đạo yêu cầu Bộ Y tế có phương án báo cáo về cơ chế, địa điểm, thời gian cách ly, xét nghiệm, theo dõi y tế đối với: Các chuyên gia, thương nhân đã tiêm đầy đủ 2 mũi vaccine ngừa COVID-19 (loại vaccine do hệ thống của Việt Nam xác nhận được cấp phép hợp pháp, được tiêm đảm bảo quy định y tế); người Việt Nam, người có quốc tịch Việt Nam đã được tiêm đầy đủ vaccine, có nhu cầu về nước; đồng thời chuẩn bị cho việc đón người nước ngoài có nhu cầu vào Việt Nam với mục đích giao lưu, du lịch…, trên tinh thần tạo điều kiện thuận lợi nhưng đảm bảo an toàn, “chắc chắn từng bước một.”
Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết, hiện nay có tình trạng thiếu hụt nguồn cung vaccine; thậm chí ngay khi vaccine đang nghiên cứu, chưa phát triển, nhiều nước đã đặt mua trước.
Thời gian qua, Việt Nam cố gắng đàm phán với các hãng, nhà sản xuất vaccine, nỗ lực tiếp cận nguồn vaccine khác nhau trên toàn thế giới, thảo luận đề nghị cung ứng cho Việt Nam.
Theo Bộ trưởng Bộ Y tế, lô vaccine COVID-19 của AstraZececa được cung cấp qua COVAX Ficility (gần 1,4 triệu liều) sẽ bị chậm lại khoảng ba tuần, có nghĩa là không có liều vaccine nào về Việt Nam trong ba tuần đầu tháng 4/2021.
Việc khan hiếm vaccine đang là thách thức với các nước, nhất là nước đang phát triển như Việt Nam - không phải là nước ưu tiên vaccine do đang kiểm soát tốt dịch bệnh.
Trước thông tin trên, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam lưu ý, những vaccine ngừa COVID-19 nhập khẩu về Việt Nam phải là vaccine được Bộ Y tế cấp phép sử dụng; chỉ những doanh nghiệp có chức năng nhập khẩu vaccine mới được thực hiện nhập khẩu các loại vaccine này.
Việc tiêm vaccine phải được thực hiện tại các cơ sở y tế thuộc ngành Y tế. Bộ Y tế đã có phương án tiêm vaccine ngừa COVID-19 đúng với tinh thần Nghị quyết 21/NQ-CP, ưu tiên cho các lực lượng tiên phong phòng, chống dịch bệnh như y tế, quân đội, công an...
Thường trực Ban Chỉ đạo yêu cầu thúc đẩy việc nghiên cứu, thử nghiệm vaccine ngừa COVID-19 trong nước theo tinh thần "tiến hành các bước thử nghiệm khẩn trương nhưng tuân thủ nghiêm ngặt quy định về thử nghiệm và thực hành quốc tế."
Đến giờ phút này, 3 loại vaccine đang được nghiên cứu đều cho kết quả đánh giá khả quan, triển vọng.
Nhấn mạnh việc chúng ta chống dịch tốt từ trước khi có vaccine, Thường trực Ban Chỉ đạo cho rằng, trước khi đạt được tỷ lệ miễn dịch cộng đồng trên thế giới cũng như ở trong nước, Việt Nam phải tiếp tục thực hiện quyết liệt, ở mức cao nhất các biện pháp phòng, chống dịch hiệu quả như đã thực hiện từ trước đến nay, để đảm bảo an toàn cho mọi người dân, kiên định thực hiện "mục tiêu kép".