NHNN: Khai thông điểm nghẽn hành chính

(ĐTTCO) - Với vai trò là cơ quan ngang bộ quản lý hoạt động tiền tệ, ngân hàng và ngoại hối, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã quyết liệt trong công tác cải cách hành chính (CCHC), phá bỏ nhiều điểm nghẽn chính sách, góp phần tích cực khai thông dòng chảy phát triển kinh tế - xã hội đất nước.

Những kết quả khả quan

CCHC là nội dung và nhiệm vụ quan trọng được NHNN hết sức quan tâm, triển khai mạnh mẽ trong toàn ngành. Với kế hoạch hành động chia thành 2 giai đoạn 2011-2015 và 2016-2020, ở mỗi thời kỳ NHNN đều có kế hoạch CCHC để cụ thể hóa các nhiệm vụ kèm theo các văn bản chỉ đạo, đôn đốc triển khai thực hiện. 

Trong đó tập trung vào các nhóm nhiệm vụ trọng tâm: cải cách thể chế về tiền tệ, NH; cải cách thủ tục hành chính (TTHC); nâng cao chất lượng sản phẩm dịch vụ NH; cải cách và kiện toàn tổ chức bộ máy của NHNN; xây dựng và nâng cao chất lượng đội ngũ công chức, viên chức; cải cách tài chính công; tăng cường chỉ đạo các tổ chức tín dụng (TCTD) cải cách, đổi mới các quy trình, thủ tục giao dịch, đa dạng hóa các loại hình dịch vụ trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin, nhằm tạo thuận lợi và cắt giảm chi phí cho người dân, doanh nghiệp; hiện đại hóa hành chính trên cơ sở ứng dụng công nghệ thông tin…

 Trên tinh thần chỉ đạo của NHNN, quán triệt chủ trương CCHC của Chính phủ, các TCTD đã chú trọng đổi mới, cải tiến các quy trình, thủ tục cung cấp sản phẩm dịch vụ NH, tạo thuận lợi cho khách hàng trong quá trình giao dịch với NH. Các TCTD cũng tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ truyền thống, phát triển nhanh các dịch vụ NH hiện đại trên cơ sở hiện đại hóa công nghệ gắn với quản lý rủi ro hoạt động; nâng cấp, xây dựng và vận hành có hiệu quả hệ thống cơ sở hạ tầng, cải tiến các quy trình nghiệp vụ, quy trình cung cấp sản phẩm, dịch vụ. Những kết quả trong công tác CCHC ở các TCTD đã giúp khách hàng thuận lợi hơn trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Nhiều doanh nghiệp khi được hỏi đều cho rằng tiết kiệm thời gian là lợi ích lớn nhất họ được hưởng nhờ việc CCHC của ngành NH, nhất là trong bối cảnh cạnh tranh toàn cầu.

2016 là năm đầu tiên NHNN tiếp tục triển khai kế hoạch CCHC giai đoạn 2016-2020, với nhiều giải pháp sáng tạo để gia tăng hiệu quả. Trong lĩnh vực cải cách thể chế, NHNN tiếp tục đề ra nhiệm vụ xây dựng và hoàn thiện hệ thống thể chế, cơ chế, chính sách tiền tệ, hoạt động NH, ngoại hối đảm bảo tính đồng bộ, trọng tâm là hoàn thành việc xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật; đẩy mạnh cải cách theo hướng thay thế dần các hình thức thủ tục văn bản chấp thuận, giấy tờ hành chính… bằng hình thức chỉ quy định các điều kiện chặt chẽ, bắt buộc phải thực hiện, tạo tính chủ động tuân thủ đối với các tổ chức, cá nhân...

Đột phá bằng các thông tư mới

Trong 6 tháng đầu năm, NHNN đã ban hành nhiều thông tư, đặc biệt chỉ trong ngày 30-6 đã có 9 thông tư được ban hành mới với nhiều thay đổi quan trọng. Thông tư 13/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 45/2011. Theo đó, bỏ các quy định liên quan đến điều kiện cho vay ra nước ngoài (bãi bỏ Điều 7 và sửa đổi Khoản 1 Điều 9), thay đổi Điều 10 và Điều 11 quy định về hồ sơ đăng ký theo hướng đơn giản hóa thủ tục hành chính khi cho vay ra nước ngoài.  

Cùng lúc, Thông tư 14/2016 sửa đổi, bổ sung, bãi bỏ một số nội dung về điều kiện thực hiện ủy thác, nhận ủy thác, thực hiện hoạt động bao thanh toán của TCTD, chi nhánh NH nước ngoài. Tiếp đến là Thông tư 15/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 30/2015 quy định việc cấp giấy phép, tổ chức và hoạt động của TCTD phi NH. Thông tư  này bãi bỏ một số nội dung về điều kiện cấp phép; điều kiện thực hiện hoạt động bao thanh toán, phát hành thẻ tín dụng, cho thuê tài chính; điều kiện cho thuê tài chính bằng ngoại tệ, mua và cho thuê lại bằng ngoại tệ để đảm bảo phù hợp với Luật Đầu tư về ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và Nghị quyết 19/2016 của Chính phủ.

Thông tư 16/2016 sửa đổi điều kiện phát hành trái phiếu của TCTD, chi nhánh NHNN theo Thông tư 34/2013 phải được sự chấp thuận của NHNN, theo hướng giao quyền chủ động quyết định hoạt động kinh doanh lớn hơn cho các TCTD, chi nhánh NHNN. Đặc biệt, nhằm chấn chỉnh, tạo điều kiện thuận lợi cho hoạt động môi giới tiền tệ của NHTM, chi nhánh NHNN, Thông tư 17/2016 (thay thế Quy chế môi giới tiền tệ ban hành kèm theo Quyết định 351/2004) đã quy định việc giới hạn đối tượng được thực hiện dịch vụ môi giới tiền tệ, nhưng quy định rộng các hoạt động được sử dụng dịch vụ môi giới tiền tệ; trao quyền chủ động cho đơn vị cung ứng dịch vụ về việc quyết định phí, quy định trình tự thực hiện tại đơn vị mình, đồng thời giảm thiểu thủ tục các tổ chức cung cấp dịch vụ phải thực hiện... Một điểm nổi bật thể hiện NHNN có sự CCHC rõ rệt tại Thông tư 17 là các tổ chức cung cấp dịch vụ đã được NHNN chấp thuận tại giấy thành lập và hoạt động, không quy định giấy phép riêng đối với hoạt động môi giới tiền tệ.

Ông Trần Bắc Hà phát biểu ý kiến tại Hội nghị Triển khai nhiệm vụ NH năm 2016, đề cập nhiều giải pháp đẩy mạnh công tác CCHC của ngành NH.

Đột phá nữa của NHNN trong công tác CCHC là việc ban hành Thông tư 18/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 21/2012. Theo đó bổ sung Ngân hàng Chính sách xã hội vào đối tượng được thực hiện các giao dịch cho vay/đi vay, đầu tư/nhận tiền gửi, mua bán kỳ hạn giấy tờ có giá với các TCTD, chi nhánh NHNN, và làm rõ về đối tượng có thể được NHNN chấp thuận cho thực hiện các giao dịch khi không đáp ứng điều kiện có nợ quá hạn 10 ngày trên thị trường liên NH. Hay như những hạn chế của Quyết định 20 về hoạt động thẻ ngân hàng, nổi bật là một số quy định ảnh hưởng lớn đến chủ thẻ cũng như tổ chức phát hành, đã được kịp thời khắc phục qua Thông tư 19/2016.

Theo đó, quy định rõ các đối tượng chịu sự điều chỉnh phù hợp với quy định của các tổ chức thẻ quốc tế và thực tiễn hoạt động thẻ tại Việt Nam; mở rộng đối tượng cá nhân được làm Chủ thẻ chính và Chủ thẻ phụ, phù hợp với quy định của Nhà nước về mở và sử dụng tài khoản. Thông tư 19 cũng quy định rõ ràng các loại giao dịch được thực hiện bằng đồng Việt Nam, hoặc ngoại tệ phù hợp với quy định của Nhà nước về quản lý ngoại hối.

NHNN cùng lúc ban hành Thông tư 21/2016 sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 04/2013. Theo đó, sẽ không cấp các giấy phép về việc thực hiện nghiệp vụ chiết khấu công cụ chuyển nhượng, giấy tờ có giá cho các TCTD, chi nhánh NHNN như quy định tại Thông tư 04. Thay vào đó, phạm vi hoạt động của các TCTD, chi nhánh NHNN được ghi nhận trực tiếp trên giấy phép thành lập và hoạt động của các TCTD, chi nhánh NHNN.

Quy định này nhằm giảm các giấy phép con phù hợp hơn với các quy định pháp luật quy định về giấy phép thành lập, hoạt động của các TCTD, chi nhánh NHNN. Cuối cùng là Thông tư 22/2016 quy định việc TCTD, chi nhánh NH nước ngoài mua trái phiếu doanh nghiệp (thay thế Thông tư 28/2011). Thông tư 22 quy định chi tiết hơn về các biện pháp kỹ thuật nhằm định hướng các TCTD, chi nhánh NHNN kiểm soát rủi ro phát sinh trong việc đầu tư trái phiếu doanh nghiệp.