Phá vỡ thế “độc đạo”
Cần Giờ đang được kỳ vọng “thay da đổi thịt” nhờ làn sóng đầu tư mạnh mẽ vào hạ tầng giao thông và các siêu dự án tỷ đô. Từ cầu, đường vượt biển, đường sắt đô thị, cho tới siêu đô thị lấn biển, bức tranh kết nối mới đang dần định vị Cần Giờ trở thành cực tăng trưởng hướng biển của TPHCM trong giai đoạn tới.
Là một trong những người gắn bó với Cần Giờ sau ngày thống nhất đất nước, thầy Nguyễn Ngọc Ánh, lãnh đạo phòng GD-ĐT Cần Giờ nhớ lại, ngày đó đường Rừng Sác đi lại rất khó khăn. Do đó mỗi khi muốn về thành phố họp phải đi phà qua Vũng Tàu, rồi đi ngược xe về thành phố. Do đó, chỉ có việc quan trọng lắm mọi người mới “đi thành phố”.
Sau khi đường Rừng Sác hoàn thành, mở rộng việc đi lại dễ dàng thuận lợi hơn rất nhiều. Tuy nhiên để “đánh thức” vùng đất đầy tiềm năng này chỉ con đường độc đạo vẫn chưa đủ.
Chính vì vậy, vừa qua hàng loạt dự án hạ tầng giao thông được khởi động. Mới đây, Tập đoàn Vingroup đề xuất được nghiên cứu xây dựng dự án đường vượt biển nối Cần Giờ - Vũng Tàu để tăng kết nối, phát triển kinh tế. Đây được xem là tuyến kết nối chiến lược, có thể làm thay đổi diện mạo khu vực ven biển TPHCM sau sáp nhập.
Theo tập đoàn này, sau khi sáp nhập tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu vào TPHCM, nhu cầu phát triển đường kết nối trực tiếp giữa vùng ven biển Cần Giờ và Vũng Tàu trở nên cấp thiết. Việc đầu tư một tuyến cầu hoặc đường vượt biển sẽ giúp rút ngắn đáng kể thời gian đi lại giữa hai khu vực, tạo hành lang giao thông mới kết nối các vùng chức năng trong thành phố. Dự án sẽ mở ra không gian phát triển kinh tế - xã hội, thương mại, du lịch và đô thị bền vững cho khu vực ven biển.
Song song đó, Cần Giờ đang được đầu tư thêm các công trình đường bộ để phá thế độc đạo. Mới đây, Sở Xây dựng đã trình UBND TPHCM quyết định chủ trương đầu tư nút giao kết nối cao tốc Bến Lức - Long Thành với đường Rừng Sác, tổng vốn hơn 2.969 tỷ đồng. Dự án được đề xuất khởi công đầu năm 2026 và hoàn thành năm 2028.
Khi nút giao này đưa vào khai thác, người dân từ miền Tây và Đông Nam bộ có thể đi thẳng đến Cần Giờ qua đường Vành đai 3 TPHCM - cao tốc Bến Lức - Long Thành - đường Rừng Sác để đến Cần Giờ nhanh hơn. Đây là bước đột phá quan trọng nhằm phá thế “đường độc đạo”, mở thêm trục phát triển kinh tế ven biển.
Cầu Cần Giờ, dự án hạ tầng được mong đợi nhất nhiều năm qua, cũng đang được TPHCM đẩy nhanh thủ tục triển khai. Công trình cầu Cần Giờ vượt sông Soài Rạp được đề xuất xây dựng với tổng chiều dài dự kiến toàn tuyến khoảng 7km, trong đó phần cầu chính dài khoảng 3km. Dự án có quy mô 6 làn xe, vận tốc thiết kế 60km/h, tổng mức đầu tư sơ bộ hơn 11.000 tỷ đồng.
Khi hoàn thành, cầu Cần Giờ sẽ thay thế hoàn toàn phà Bình Khánh, rút ngắn thời gian di chuyển từ trung tâm TPHCM xuống Cần Giờ còn chưa tới 40 phút, đồng thời tạo động lực mạnh mẽ để thu hút đầu tư, phát triển du lịch và đô thị biển.
Cùng với đó, dự án Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ cũng đã được Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư, và giao TPHCM chủ trì, phối hợp các bộ, ngành đấu thầu chọn nhà đầu tư thực hiện. Theo quy hoạch, dự án sử dụng khoảng 571ha đất, tổng kinh phí đầu tư theo đề xuất của nhà đầu tư, nhưng không thấp hơn 50.000 tỷ đồng. Dự án chia làm 7 giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 khai thác vào năm 2027 và hoàn thành đầu tư vào năm 2045.
Siêu cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ được đánh giá có nhiều lợi thế cạnh tranh, thu hút nguồn hàng quốc tế tới từ các quốc gia trong khu vực khi nằm tại cửa sông Cái Mép - Thị Vải, gần các tuyến hàng hải quốc tế trên Biển Đông. Trong tương lai, siêu cảng Cái Mép - Thị Vải - Cần Giờ quy mô hàng trăm ha khi hoàn thành sẽ mở kết nối khu vực ra biển lớn, khẳng định vị thế của Cần Giờ cũng như TPHCM là cửa ngõ thương mại Đông Nam Á.
Với đường hàng không, Cần Giờ cũng sẽ dễ dàng kết nối với sân bay quốc tế Long Thành thông qua Quốc lộ 51 và cao tốc Bến Lức - Long Thành.
Các dự án hạ tầng hiện nay không chỉ là công trình riêng lẻ, mà là chuỗi mắt xích đồng bộ, kết nối từ cảng - đô thị - đường sắt - cao tốc - khu du lịch. Từ cầu, đường, cảng đến metro và đô thị lấn biển, tất cả đang cùng nhau kiến tạo nên một diện mạo hoàn toàn mới cho TPHCM hướng biển.
Kỳ vọng một tương lai tốt đẹp
Chứng kiến dự án Vinhome Pradise Cần Giờ đang được thi công tấp nập, kiến trúc sư Khương Văn Mười, nguyên Phó Chủ tịch Hội Kiến trúc sư Việt Nam không khỏi xúc động.
Ông Khương Văn Mười kể, sau ngày đất nước thống nhất, ông cùng Thủ tướng Võ Văn Kiệt và "nhóm thứ 6" xuống khảo sát Cần Giờ. Khi đó, nơi đây chỉ là vùng biển mênh mông loe hoe vài cây cọ gai, không có gì ngoài di tích lịch sử đặc khu Rừng Sác và khu rừng ngập mặn nguyên sinh. Tự mình lội sình ra tắm biển, ông đi bộ tới vài km vẫn còn sình, còn cát. Cuộc sống người dân cực kỳ khó khăn, phải đi đào từng hố nước để lọc lấy nước ngọt, hoặc chở nước bằng sà lan từ Vũng Tàu qua.
Từ thời điểm đó, kiến trúc sư Khương Văn Mười đã có ý tưởng vẽ quy hoạch một khu vực lấn biển để làm bãi tắm cho người dân TPHCM. Thế nhưng vì nhiều lý do, qua bao năm ý tưởng đó chưa thực hiện được, và Cần Giờ vì thế cũng mãi không phát triển được.
"Hôm nay, đứng tại đây nhìn Vingroup đang cải tạo địa hình để làm nên khu đô thị hiện đại, thực sự tôi rất mừng. Các thành phố văn minh trên thế giới đều phát triển tiến ra bờ biển, hình thành nên những khu đô thị biển mà vẫn giữ được hệ sinh thái tự nhiên. Lắng nghe những hạng mục và chuẩn mực của khu đô thị theo mô hình ESG của Vingroup, tôi thấy rất yên tâm.
Đây là lựa chọn rất thông minh, không theo mô hình đô thị truyền thống cũ, mà theo đúng xu thế kiến trúc xanh, đô thị xanh, công trình xanh. Tổ chức một xã hội văn minh và có văn hóa rất quan trọng. Khu đô thị có đầy đủ môi trường sống, môi trường sạch, phát triển bền vững là xu hướng đang phát triển của thế giới. Nếu làm được đúng như vậy, Việt Nam sẽ có một đô thị ESG kiểu mẫu đầu tiên sánh ngang được với quốc tế. Từ đây, chuẩn mực sống của người dân cũng được xác lập mới và sẽ ngày càng tốt hơn" - kiến trúc sư Khương Văn Mười nhìn nhận.
Mô hình ESG mà kiến trúc sư Khương Văn Mười nhắc đến là một hệ sinh thái được quy hoạch bài bản để đạt được sự cân bằng giữa bảo vệ môi trường, tăng trưởng kinh tế và phát triển cộng đồng thông qua cơ chế quản trị minh bạch.
Là người đã "bám đất" Cần Giờ nhiều chục năm, bà Trần Thị Thể đã chứng kiến sự thay đổi của vùng đất này từ giai đoạn qua sông phải đi ghe đi tàu, qua những con đường lầy lội. Mỗi lần chờ phà qua sông, người dân nơi đây lại ao ước sớm có cây cầu để đi làm, con cái đi học đỡ vất vả. Đến nay, khi tận mắt chứng kiến công trường "khổng lồ" của khu đô thị đang thay da đổi thịt từng ngày, cùng thông tin sắp có cầu vượt biển, nối sông, có metro, có đường sá sạch đẹp, và sẽ có cả du khách trong và ngoài nước tới nghỉ dưỡng, vui chơi đông đúc, bà Thể vô cùng phấn khởi.
"Lúc đó, bà con có thể buôn bán, kinh doanh nhiều thứ, phát triển kinh tế. Làm ông, làm bà như mình giờ kêu con cháu đi học ngành nghề mà quê hương sắp phát triển như nhà hàng, khách sạn, hướng dẫn viên du lịch… sau này có thể ổn định an cư lập nghiệp ngay trên đất quê mình" - bà Trần Thị Thể hồ hởi.
Hàng loạt dự án hạ tầng giao thông được khởi động
Chung cảm xúc, bà Đỗ Ngọc Hường thật tình chia sẻ, ban đầu, khi Vingroup tổ chức thi công dự án, người dân chưa nắm thông tin nên khá hoang mang. Mọi người lo ngại bị xáo trộn đời sống, bị mất biển - mất nghề kiếm sống bao năm qua. Thế nhưng, chỉ qua một thời gian, dù chưa thành hình, nhưng dự án đã trở thành nơi "đổi đời" của rất nhiều người dân địa phương. Xung quanh công trường, các gia đình mở điểm ăn uống, cho thuê nhà nghỉ rất tốt. Ngư dân trước đây lao ra biển đánh bắt đêm trông con nước, ngày ngó nắng mưa, thu nhập bấp bênh, nay về làm cho dự án càng lúc càng đông.
Có người xưa làm phụ bếp, lương tháng chỉ 7-8 triệu đồng, giờ vào làm trong vườn ươm cây xanh cho dự án khu đô thị, lương tăng gấp rưỡi. Bản thân bà Hường có cháu học về kỹ thuật, sau thời gian về làm thử tại phòng dịch vụ data cho dự án cũng bảo: "Thôi, con sẽ ở nhà làm, không đi thành phố nữa".
Xây dựng Cần Giờ thành đô thị du lịch sinh thái và dịch vụ chất lượng cao
Cùng chia sẻ sự tin tưởng về những đổi thay của Cần Giờ trong thời gian tới, nhiều người dân ở đây kỳ vọng siêu đô thị sẽ hoàn thành thật nhanh, cầu đường, metro nối thật nhanh để ước mơ đổi đời bao năm được thành hiện thực.
Ngoài hạ tầng được đầu tư “khủng”, một động lực quan trọng làm thay đổi diện mạo Cần Giờ là dự án Khu đô thị du lịch lấn biển Cần Giờ do CTCP đô thị Du lịch Cần Giờ (thành viên Vingroup) làm chủ đầu tư, khởi công xây dựng vào ngày 19-4 vừa qua.
Cũng như những người dân nơi đây, bà Võ Thị Diễm Phượng, Phó Chủ tịch UBND xã Cần Giờ, cảm nhận mảnh đất đang ngày càng thay da đổi thịt. Bà Phượng kỳ vọng và tin tưởng trong những năm tới, người dân sẽ càng thấy rõ những lợi ích, hiệu quả mà dự án mang lại. Dự án đã, đang và sẽ tạo ra nhiều việc làm cho người dân, thúc đẩy phát triển thương mại dịch vụ, tăng thu ngân sách, cải thiện đời sống của người dân Cần Giờ.
Đại hội đại biểu Đảng bộ xã Cần Giờ lần I đã xác định xây dựng Cần Giờ trở thành đô thị du lịch sinh thái và dịch vụ chất lượng cao. Hiện có rất nhiều dự án đang và sẽ được đầu tư, trong đó có Khu đô thị lấn biển Cần Giờ của Vingroup.
Phó Chủ tịch UBND xã Cần Giờ Võ Thị Diễm Phượng