Thứ sáu tuần trước (8-3), Phó Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro (ảnh) đã tuyên thệ trở thành Tổng thống lâm thời của nước này, tạm thời thay thế vai trò của cố Tổng thống Hugo Chavez trong khi chờ bầu cử.
![]() |
Ông Maduro sinh ngày 23-11-1962 ở thủ đô Caracas. Không giống các lãnh đạo ở phương Tây thường là những người nắm giữ nhiều học vị cao, ông Maduro mới học xong trung học tại trường công lập Liceo Jose Avalos.
Sau đó, ông làm tài xế xe buýt và là đại biểu đoàn viên cho những người lao động của hệ thống xe buýt công cộng Caracas Metro.
Lúc đó, hoạt động công đoàn của Metro chưa được phép, nên hoạt động của ông Maduro được coi như khởi đầu cho Phong trào Công đoàn của Metro Caracas.
Về sự nghiệp chính trị, ông Maduro là một trong những người sáng lập của Phong trào Cộng hòa thứ năm. 2 thành tựu chính trị lớn nhất của ông đều liên quan đến Chavez.
Thứ nhất, hoạt động đấu tranh cứu Hugo Chavez ra khỏi nhà tù sau cuộc đảo chính bất thành Tổng thống Carlos Andrés Pérez từ năm 1992-1998.
Thứ hai, việc ông làm điều phối viên khu vực trong cuộc bầu cử tổng thống năm 1998 của ông Chavez. Có lẽ chính nhờ điều này, ông được Chavez đặc biệt ưu ái. Maduro trở thành đại biểu Thượng viện MVR Venezuela năm 1998, đại biểu lập hiến năm 1999, đại biểu Quốc hội năm 2000-2005.
Ông là Chủ tịch Hội đồng Cơ quan lập pháp từ năm 2005-2006, được bổ nhiệm làm Ngoại trưởng vào ngày 9-8-2006. Ngày 15-12-2011, Tổng thống Chavez chỉ định ông Maduro làm ứng cử viên Đảng Xã hội thống nhất Venezuela (PSUV) trong cuộc tranh cử thống đốc bang Carabobo, lúc đó đang do đảng đối lập Bàn tròn Thống nhất dân chủ (MUD) đảm nhiệm.
Ngày 10-10-2012, 3 ngày sau cuộc bầu cử tổng thống 2012, Tổng thống Chavez bổ nhiệm Maduro là Phó Tổng thống, một dấu hiệu cho thấy Maduro chính là người thừa kế của Chavez. Trước đó 2 ngày (8-12), Tổng thống Chavez thông báo bệnh ung thư tái phát và ông sẽ trở lại Cuba để điều trị.
Trước khi ra đi, ông Chavez dặn dò nếu tình trạng của ông tồi tệ hơn và một cuộc bầu cử tổng thống mới phải diễn ra, nên ủng hộ Maduro. Đó là lần đầu tiên Hugo Chavez chỉ định một ứng cử viên kế nhiệm của ông.
Tổng thống Chavez từ trần ngày 5-3, ông Maduro hiển nhiên trở thành Tổng thống lâm thời. Một cuộc bầu cử sẽ được tiến hành trong vòng 30 ngày để tìm tổng thống chính thức. Ông Maduro sẽ là ứng viên cho PSUV, nhưng Diosdado Cabello, Chủ tịch Quốc hội Venezuela, cũng đang chạy đua vào ghế tổng thống.
Điều này khiến mâu thuẫn phát sinh trong chính nội bộ đảng của ông Chavez. Theo giới quan sát, xuất thân nghèo khổ giúp Maduro nhận được nhiều sự ủng hộ từ dân chúng và ông vẫn là một trong những lãnh đạo được yêu mến nhất ở Venezuela, nên khả năng ông thắng cử khá cao.
Thế giới có thể mong đợi gì ở Maduro? Về ngoại giao, Maduro đứng sau những quan điểm của Venezuela, như việc ủng hộ Libya dưới chế độ của nhà độc tài Muammar Gaddafi, cũng như quyết định mang tính hòa giải, bao gồm các thỏa hiệp thay đổi hoàn toàn quan hệ với Colombia.
Đối với Hoa Kỳ, ông cũng có những lời lẽ báng bổ không thương tiếc. Khi còn ở cương vị Ngoại trưởng, một trong những sự kiện đáng nhớ nhất của Maduro là bài diễn văn năm 2007 cho rằng Hoa Kỳ “hoàn toàn điên rồ”.
Năm 2008, ông từng gọi Thứ trưởng ngoại giao Hoa Kỳ John Negroponte là “quan chức nhỏ mọn”, cáo buộc ông này cố kích động bạo lực ở khu vực. Trong bài phát biểu về cái chết của Tổng thống Chavez, Maduro cho rằng Hoa Kỳ đã cài gián điệp nhằm phá hoại ngầm Venezuela, thậm chí còn cho rằng có thể ông Chavez đã bị đầu độc. Ông cũng công bố việc trục xuất tùy viên không quân Hoa Kỳ.
Một số chuyên gia mô tả Maduro là người khá bình tĩnh. Nhưng vào đầu năm 2012, trong một bài diễn thuyết ông đã tuyên bố các chính trị gia đối lập là “những gã đồng tính”. Điều đó đã gây ra những cuộc phản đối lớn và Maduro phải lên tiếng xin lỗi cộng đồng người đồng tính.
Maduro kết hôn với bà Cilia Flores, một luật sư chủ chốt của Phong trào Cộng hòa thứ năm. Ông là người theo Ấn Độ giáo, trường phái Sathya Sai Baba. Trong văn phòng ông có treo bức ảnh lớn của Sathya Sai Baba, ông cũng thường xuyên sang Ấn Độ để nghe lời khuyên từ Sathya Sai Baba.