Kinh tế số và xã hội số chính là đòn bẩy chiến lược
Phát biểu tổng kết Diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ nghiêm túc tiếp thu các ý kiến xác đáng tại Diễn đàn để bổ sung, hoàn thiện Chương trình Phát triển kinh tế số, xã hội số giai đoạn 2026-2030 để thống nhất triển khai thực hiện từ Trung ương đến cơ sở.
Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, thực tiễn đã chứng minh chuyển đổi số rất phù hợp phẩm chất, năng lực của con người Việt Nam - thông minh, có tư duy đổi mới sáng tạo, cần cù, ham học hỏi; cần tiếp tục lan tỏa giá trị văn hoá của người Việt Nam là đoàn kết, nhân văn, tư duy đổi mới sáng tạo, cần cù trong xã hội số.
Thẳng thắn chỉ rõ các tồn tại, hạn chế và điểm nghẽn về thể chế, cơ chế, chính sách, hạ tầng, nguồn nhân lực, năng lực đổi mới sáng tạo và nghiên cứu-phát triển, an ninh mạng; phân tích các nguyên nhân và bài học kinh nghiệm, Thủ tướng Chính phủ đánh giá, kinh tế số, xã hội số luôn là xu thế tất yếu, đòi hỏi khách quan, sự lựa chọn mang tính chiến lược và luôn là động lực phát triển kinh tế-xã hội nhanh, bền vững.
Đối với Việt Nam, đột phá phát triển kinh tế số và xã hội số chính là đòn bẩy chiến lược để cơ cấu lại nền kinh tế, bứt phá về năng suất và năng lực cạnh tranh quốc gia; đồng thời là động lực tăng trưởng mới mang tính quyết định để hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số trong giai đoạn tới.
Nhấn mạnh quan điểm: “Đảng lãnh đạo, Nhà nước kiến tạo, doanh nghiệp tiên phong, địa phương đi đầu, người dân hưởng ứng; xã hội số là nền tảng, kinh tế số là động lực, người dân là trung tâm”, Thủ tướng Chính phủ quán triệt và yêu cầu thực hiện theo tinh thần "5 tiên phong, 5 có và 5 không."
Trong số đó: Tiên phong trong xây dựng thể chế; tiên phong trong phát triển công nghệ; tiên phong trong phát triển hạ tầng số; tiên phong trong xây dựng cơ sở dữ liệu; tiên phong trong thực hiện trách nhiệm xã hội trên môi trường số.
Theo Thủ tướng, tinh thần "5 có" là: có hạ tầng số hiện đại, đồng bộ, thông suốt; có dữ liệu "Đúng - Đủ - Sạch - Sống - Thống nhất - Dùng chung"; có nguồn nhân lực số chất lượng cao và phổ cập kỹ năng số toàn dân; có nhiều doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam mạnh; có môi trường số an toàn, văn minh, nhân văn.
Bên cạnh đó, tinh thần "5 không" gồm: không giấy tờ, tiền mặt, địa giới hành chính trong giao dịch; không giới hạn, không có điểm dừng trong phát triển; không tiêu cực, lãng phí, tham nhũng, lợi ích nhóm trong hoạt động, phát triển; không manh mún, cát cứ, khép kín trong vận hành; không để ai bị bỏ lại phía sau trong quá trình phát triển.
Thời gian tới, Thủ tướng Chính phủ đề nghị đẩy mạnh chuyển đổi số ở tất cả các ngành, lĩnh vực của nền kinh tế và thúc đẩy phát triển xã hội số bao trùm, nhân văn. Trong số đó, về công nghiệp phải đẩy mạnh số hóa và tái cấu trúc các ngành công nghiệp, nhất là các ngành công nghiệp nền tảng, mũi nhọn bằng sức mạnh của khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Sớm hình thành các “Tổ hợp công nghiệp kỹ thuật số” quy mô lớn, tạo giá trị gia tăng và sức lan tỏa lớn.
Các đại biểu tham dự diễn đàn. (Ảnh: Hoàng Hiếu/TTXVN)
Xây dựng xã hội số, với việc đẩy mạnh chuyển đổi số để ''tối ưu hóa" các dịch vụ xã hội cơ bản như y tế, giáo dục…; xây dựng mạng lưới an sinh xã hội số minh bạch, hiệu quả trên tinh thần “không ai bị bỏ lại phía sau”; kiến tạo các không gian văn hóa số đa dạng, giữa gìn bản sắc, làm giàu thêm đời sống văn hóa, tinh thần và để người dân được hạnh phúc hơn trong kỷ nguyên số.
Phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số mãnh mẽ, hiệu quả
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu thúc đẩy phát triển hạ tầng số, nhân lực số quốc gia, nhất là xây dựng và kết nối cơ sở dữ liệu; nhanh chóng triển khai có hiệu quả Chương trình học từ làm việc thực tế; xây dựng Báo cáo tổng thể về các ngành, nghề bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi trí tuệ nhân tạo để xây dựng kế hoạch đào tạo lại, nâng cấp, chuyển đổi kỹ năng cho người lao động.
Để phát triển doanh nghiệp số Việt Nam, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu xây dựng, triển khai Chương trình hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa chuyển đổi số, trong đó có giải pháp xây dựng các nền tảng ứng dụng trí tuệ nhân tạo của Việt Nam với giá thành rẻ, dễ tiếp cận, dễ sử dụng; xây dựng các cơ chế, chính sách khuyến khích, ưu đãi đặc thù hình thành doanh nghiệp dữ liệu, trí tuệ nhân tạo, khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; chính sách về thuế, đất đai và cam kết năng lượng xanh.
Thủ tướng Chính phủ chỉ rõ các giải pháp đảm bảo an ninh mạng, chủ quyền số và thúc đẩy hợp tác quốc tế; phát triển xã hội số, bảo vệ các nhóm yếu thế; nghiên cứu, xây dựng và tổ chức triển khai hiệu quả các giải pháp giảm thiểu các tác động tiêu cực trên không gian mạng, nhất là cho các nhóm yếu thế; đẩy mạnh triển khai phong trào “Bình dân học vụ số”, các chương trình phổ cập kỹ năng số, kỹ năng an toàn thông tin cho người dân, doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh.
Thủ tướng Chính phủ tin tưởng, với nền tảng đã tạo dựng và khí thế mới, tâm thế mới, quyết tâm mới, tất cả các chủ thể sẽ cùng nhau hành động với tinh thần: “Phát triển kinh tế số, xã hội số, công dân số: mãnh mẽ, hiệu quả, bao trùm, bền vững, công bằng, bình đẳng, vì một Việt Nam hùng cường, thịnh vượng, văn minh, phồn vinh, hạnh phúc”.
Thủ tướng Phạm Minh Chính và các đại biểu phát động Chương trình “Học từ làm việc thực tế”. (Ảnh: Dương Giang/TTXVN)
Tại Diễn đàn, Thủ tướng Chính phủ đã thực hiện nghi thức phát động Chương trình “Học từ làm việc thực tế” - sáng kiến mang tính hệ thống, dựa trên mô hình hợp tác ba nhà: nhà nước - nhà trường - nhà doanh nghiệp; nhằm thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực kinh tế số cho 10 ngành, lĩnh vực trọng tâm, góp phần giải quyết bài toán nhân lực chất lượng cao trong tiến trình chuyển đổi số quốc gia.
