PHÓNG VIÊN:- Thưa Đại sứ, cảm xúc của ngài như thế nào khi lần đầu tiên đến Hà Nội nhận công tác, nhất là vào giai đoạn đặc biệt Việt Nam và Anh chuẩn bị kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao vào năm 2023?
Ông IAIN FREW: - Thật tuyệt vời. Việt Nam một đất nước tràn đầy năng lượng, và tôi đã được chào đón nồng nhiệt bởi tất cả người tôi đã gặp ở Việt Nam. Nữ hoàng Anh đã qua đời trong vài tuần đầu tiên khi tôi đang ở Hà Nội, tôi đã rất xúc động trước những tình cảm của người dân Việt Nam khi chia sẻ về sự mất mát đó của nước Anh.
Thêm một khoảnh khắc rất ấn tượng đối với tôi, đó là sự nhiệt tình mà các bạn Việt Nam đã dành cho đội tuyển bóng đá Anh và xứ Wales khi chúng tôi tham gia World Cup 2022. Chúng tôi đã nhận được sự cổ vũ rất nhiệt tình từ các bạn Việt Nam cho đội tuyển bóng đá Anh.
Thật vinh dự khi đến Việt Nam đúng thời điểm tuyệt vời, nở rộ các sự kiện như 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao, Hiệp định mới về đối tác chiến lược được thông qua, Hiệp định thương mại tự do UKVFTA chính thức có hiệu lực, Vương quốc Anh trở thành đối tác đối thoại của ASEAN. Và Vương quốc Anh tiếp tục nhắm đến việc trở thành một phần của Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), trong đó Việt Nam một thành viên.
 |
Đến nay, quãng thời gian tôi ở Việt Nam đã được 3 tháng. Chứng kiến hợp tác chặt chẽ ở nhiều lĩnh vực giữa 2 nước, tôi có thể khẳng định mối quan hệ này còn nhiều tiềm năng để trở nên sâu sắc hơn. Năm nay là cơ hội để chúng ta kỷ niệm và thể hiện sức mạnh trong mối quan hệ của 2 nước, đồng thời khai thác tất cả cơ hội đó để làm sâu sắc hơn sự hợp tác trên mọi lĩnh vực của quan hệ đối tác chiến lược và cùng hướng về tương lai.
- Ngài đánh giá thế nào về tiềm năng phát triển kinh tế của Việt Nam hiện nay?
- Một trong những điều khiến tôi thực sự ấn tượng về Việt Nam, là được chứng kiến sự phục hồi của kinh tế Việt Nam sau khi mở cửa trở lại sau dịch Covid-19. Tôi cho rằng Việt Nam sẽ là một trong những nền kinh tế phát triển nhanh nhất trong khu vực, thậm chí là trên thế giới. Điều này càng nhiều ý nghĩa khi đặt trong bối cảnh thế giới đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức.
Có thể thấy sự phát triển kinh tế - xã hội của Việt Nam đang diễn ra rất nhanh, và Chính phủ Việt Nam đang hết sức tập trung để tiếp tục sự phát triển đó, tiếp tục thu hút đầu tư cũng như có những hành động cần thiết. Tôi nghĩ rằng Việt Nam hướng tới việc trở thành quốc gia có thu nhập cao tuy đang là thách thức, có thể nói đó là tham vọng to lớn, nhưng tôi tin có thể đạt được.
- Cho đến nay, hợp tác Việt Nam - Anh quốc ở cả phương diện song phương và đa phương đã có nhiều bước tiến tích cực trên các lĩnh vực. Vậy theo ngài thành tựu nổi bật và ấn tượng nhất trong quan hệ 2 nước đã đạt được là gì?
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ, Vương quốc Anh đang có kế hoạch sửa sang trụ sở Tổng lãnh sự ở TPHCM, xây dựng theo hướng trở thành trung tâm tài chính hiện đại.
- Năm nay là cơ hội để chúng ta kỷ niệm và thể hiện sức mạnh trong mối quan hệ này, đồng thời khai thác những cơ hội đó để làm sâu sắc hơn nữa sự hợp tác trên mọi lĩnh vực của quan hệ đối tác chiến lược, cùng hướng về tương lai. Vương quốc Anh và Việt Nam có thể hợp tác để giải quyết một số thách thức lớn của thế giới, khi chúng ta hỗ trợ lẫn nhau trong suốt đại dịch Covid-19.
Bây giờ chúng ta tiếp tục hợp tác chặt chẽ trong các vấn đề toàn cầu như biến đổi khí hậu, sau khi Thủ tướng Phạm Minh Chính tới Hội nghị Thượng đỉnh về Biến đổi khí hậu của Liên hiệp quốc - COP26 tại Glasgow vào năm ngoái, nơi Thủ tướng đã đưa ra cam kết lịch sử đạt mức phát thải ròng bằng “0”. Chúng ta cũng đang hợp tác để hướng tới Chương trình Chuyển dịch Năng lượng Công bằng (JETP).
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm quan hệ, Vương quốc Anh đang có kế hoạch sửa sang trụ sở Tổng lãnh sự ở TPHCM, xây dựng theo hướng trở thành trung tâm tài chính hiện đại.
Thương mại song phương tiến triển chưa từng có, với tổng thương mại hàng hóa và dịch vụ giữa Vương quốc Anh và Việt Nam hiện 5,9 tỷ bảng Anh, tăng 12,4% so với cùng kỳ năm ngoái. Có khoảng 15.000 sinh viên Việt Nam đang ở Vương quốc Anh với số lượng sinh viên đăng ký du học tại Anh đang ngày một tăng.
Ngoại giao Nhân dân giữa 2 nước cũng được đẩy mạnh trong nhiều lĩnh vực. Và với chuyến thăm gần đây của Quốc vụ khanh Lực lượng Vũ trang của Bộ Quốc phòng Vương quốc Anh tới tham dự Triển lãm Quốc phòng Quốc tế 2022 của Việt Nam tổ chức, cũng như hợp tác giữa 2 quốc gia trong công tác gìn giữ hòa bình của Liên hiệp quốc, chúng tôi cam kết trở thành đối tác đáng tin cậy và lâu dài của Việt Nam.
Vương quốc Anh và Việt Nam cùng nhau xây dựng cho tương lai, và đó là chủ đề chính trong năm kỷ niệm này của chúng tôi. Chúng tôi sẽ thực hiện điều này thông qua việc tập trung vào thế hệ trẻ, thương mại, sự bền vững - chìa khóa cho tương lai chung của chúng ta.
- Lĩnh vực nào sẽ được Vương quốc Anh chú trọng trong hợp tác giữa 2 nước trong thời gian tới, thưa ngài?
- Như tôi đã nói, có rất nhiều vấn đề chúng ta hợp tác, như về thương mại, giáo dục, phát triển bền vững. Chúng tôi muốn đẩy mạnh xây dựng những mối quan hệ với các trường đại học, trường phổ thông, và thấy mối quan hệ của chúng ta hướng đến phát triển bền vững.
2 nước đã làm việc cùng nhau rất chặt chẽ, chúng tôi đã và đang hỗ trợ để giúp Việt Nam đạt được cam kết phát thải ròng bằng “0”. Năng lượng tái tạo là lĩnh vực trung tâm cho hợp tác Việt Nam - Anh. Các nhà đầu tư Anh cũng như các nhà đầu tư quốc tế khác sẵn sàng hỗ trợ sự phát triển của ngành này tại Việt Nam.
Việt Nam có tiềm năng to lớn để thực hiện tham vọng này, như năng lượng ngoài khơi, năng lượng gió, năng lượng mặt trời. Điều đó sẽ giúp hỗ trợ nền kinh tế đang phát triển trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy nhanh công nghiệp hóa.
- Xin cảm ơn ngài về cuộc trò chuyện này.
