Sau khi giải ngân vào CP điện và than, thời gian gần đây CTCP Cơ diện lạnh (REE) đã bắt đầu chuyển sang thu gom CP nước. Hoạt động đầu tư tài chính này đã mang lại cho REE nhiều khoản lợi nhuận, thậm chí còn nhiều hơn cả lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh cốt lõi.
Đầu tư chiến lược
 |
Năm 2012, dù đạt mức tăng trưởng lợi nhuận xấp xỉ 28%, nhưng đóng góp lớn nhất trong cơ cấu lợi nhuận lại không đến từ các hoạt động cốt lõi như: cho thuê văn phòng (tăng 6,7%) và kinh doanh sản phẩm Reetech (giảm 3,1%). Thay vào đó, đóng góp đáng kể nhất vào lợi nhuận của REE lại đến từ các hoạt động góp vốn tại các doanh nghiệp ngoài ngành với tỷ lệ 51%.
Nếu như các doanh nghiệp khác gọi đây là hoạt động đầu tư tài chính thì tại REE đây được gọi là “Hoạt động đầu tư chiến lược”. Trong năm 2012, REE nâng tỷ lệ sở hữu tại CTCP Than Núi Béo - Vinacomin (NBC) lên 18,61% và CTCP Than Đèo Nai - Vinacomin (TDN) lên 18,13%.
Trước đó, REE đã trở thành cổ đông lớn của hàng loạt doanh nghiệp trong lĩnh vực điện như: CTCP Thủy điện Thác Bà (TBC) nắm 23,97% cổ phần, CTCP Thủy điện Thác Mơ (TMP) nắm 35,48% cổ phần và CTCP Nhiệt điện Ninh Bình nắm giữ 29,45% cổ phần.
Hoạt động đầu tư chiến lược tiếp tục được REE đẩy mạnh trong năm 2013 với mục tiêu lợi nhuận sau thuế đạt 300 tỷ đồng. Ngay đầu năm, REE đã mạnh tay bỏ vốn để sở hữu 22,26% cổ phần tại CTCP Nhiệt điện Phả Lại (PPC).
Theo thống kê, tính đến thời điểm ngày 30-6, REE đã góp vốn vào 13 công ty liên kết với tổng vốn đầu tư 2.478 tỷ đồng. Mới đây, REE lại công bố giấy phép thành lập công ty con với tên gọi CTCP Nước sạch Việt Nam (Viwic) có vốn điều lệ 650 tỷ đồng, trong đó REE sở hữu 99,97% vốn điều lệ.
Mở rộng hoạt động sang ngành nước, REE đồng thời quyết định chào mua công khai thêm hơn 1,3 triệu CP của CTCP Cấp nước Thủ Đức (TDW), tương đương 17% tổng số CP đang lưu hành của TDW.
Dự kiến, số lượng CP TDW mà REE nắm giữ nếu chào mua thành công lên hơn 3,5 triệu cổ phần, tương đương 42% tổng số CP đang lưu hành của TDW. Giá chào mua dự kiến được đưa ra 18.000 đồng/CP, cao hơn 4.000 đồng so với giá mở cửa của TDW phiên giao dịch 8-10 là 14.000 đồng/CP.
Vẫn có rủi ro
Do hoạt động kinh doanh cốt lõi đã bước vào giai đoạn bão hòa, nên lợi nhuận từ các công ty liên kết sẽ là yếu tố tăng trưởng lợi nhuận chính của REE trong thời điểm hiện tại cũng như tương lai. Theo BCTC quý II-2013, mức lợi nhuận từ các công ty liên kết của REE trong 6 tháng đầu năm đạt 382 tỷ đồng, gấp gần 2,4 lần lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh chủ đạo.
Nguồn thu từ các công ty liên kết đã giúp REE có lợi nhuận ròng đạt 529 tỷ đồng (tăng 256% so với cùng kỳ) và hoàn thành 98% mục tiêu cả năm 2013. Điểm dễ dàng nhận thấy là các công ty liên kết REE đầu tư có mức chi trả cổ tức rất cao.
Cụ thể, tỷ lệ chi trả cổ tức năm 2012 REE được nhận từ các công ty liên kết như: TDN 72%, TBC 47%, NBC 42%, TMP 39%. Nhờ vậy, lợi suất từ cổ tức REE nhận được rất lớn. Theo thống kê, thu nhập từ cổ tức của các công ty liên kết rất lớn, năm 2010 đạt 102 tỷ đồng, năm 2011 đạt 212 tỷ đồng, năm 2012 đạt 186 tỷ đồng và 140 tỷ đồng trong 6 tháng đầu năm 2013. Nguồn thu từ cổ tức giúp REE có nguồn tiền mặt dồi dào và càng thuận lợi hơn trong các hoạt động đầu tư chiến lược.
Hiện nay, nếu xem xét độ phát triển và bền vững của hoạt động kinh doanh cốt lõi, rủi ro từ hoạt động này khá ít và nếu có cũng không ảnh hưởng nhiều đến lợi nhuận ròng của REE. Trong khi đó, rủi ro của REE phần lớn liên quan đến danh mục đầu tư vào các công ty liên kết. Lấy dẫn chứng từ khoản đầu tư vào PPC. Đây là doanh nghiệp đóng góp đáng kể vào lợi nhuận của REE trong năm 2013.
Tuy nhiên, lợi nhuận của PPC lại phụ thuộc vào yếu tố tỷ giá giữa đồng Yên Nhật và tiền đồng (PPC đã ghi nhận lỗ tỷ giá trong quý III-2013). Ngoài ra, REE hiện có danh mục đầu tư CK ngắn hạn với giá trị đạt gần 270 tỷ đồng.
Do vậy, một phần lợi nhuận của REE cũng sẽ phụ thuộc vào diễn biến của những mã CP đang nằm trong danh mục đầu tư. Trước đó, REE đã phát hành 577,8 tỷ đồng trái phiếu cho Platinum Victory và dự kiến được chuyển đổi thành 26,3 triệu CP vào cuối năm 2013 và đầu năm 2014. Nếu số CP này được đưa vào lưu hành sẽ tạo ra hiện tượng pha loãng lợi ích của các cổ đông hiện hữu.
