Nợ xấu tăng cao đang ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của hệ thống NHTM. Trong bối cảnh ấy, thay vì chạy đua với chỉ tiêu tăng trưởng, một số NHTM chủ động xây dựng kế hoạch năm 2013 phù hợp với diễn biến thị trường và chính sách tiền tệ, trong đó tập trung quản trị rủi ro và xử lý nợ xấu.
Tăng trưởng chiều sâu
Năm 2012, điểm chung của hầu hết NHTM là không hoàn thành chỉ tiêu kinh doanh, chưa đạt được kế hoạch ĐHCĐ đề ra. Năm nay điều này nếu có lặp lại cũng không quá bất ngờ, cổ đông và NĐT có thể thông cảm và hiểu được.
Tuy nhiên, vấn đề họ quan tâm là sau những đợt sàng lọc vừa qua, “sức khỏe” thực sự của các NHTM như thế nào. Bởi những NHTM biết thích ứng thị trường, xây dựng được nền tảng tài chính ổn định, vững chắc ở thời buổi khó khăn sẽ có cơ hội bứt phá trong dài hạn khi nền kinh tế hồi phục.
Và cổ phiếu của NH đó được giới chuyên gia tài chính khuyến nghị NĐT nên nắm giữ dài hạn. Điều này có thể chứng minh ở một số NHTMCP lớn có nền tảng quản trị rủi ro khá tốt hiện nay như Eximbank, VCB, Sacombank, MBB… Đơn cử tại Sacombank, năm 2012 có thay đổi về cổ đông lớn cùng khó khăn của nền kinh tế, đã ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động.
Tuy nhiên, kết quả kinh doanh của NH này tương đối phù hợp trong bối cảnh chung của hệ thống NHTM. Tổng tài sản của Sacombank đến cuối năm 2012 đạt 151.282 tỷ đồng, bằng 92% kế hoạch và tăng 8% so với cuối năm 2011; huy động từ tổ chức kinh tế và dân cư đạt 114.863 tỷ đồng, tăng 24% so với đầu năm, trong đó huy động bằng VNĐ tăng 32% so với 2011, đạt 105% kế hoạch; số lượng khách hàng tiền gửi đạt gần 1,8 triệu người, tăng 34% so với đầu năm; tổng dư nợ cho vay đạt 98.728 tỷ đồng, tăng 24% so với đầu năm, trong đó cho vay khách hàng đạt 94.080 tỷ đồng, tăng 20% so với năm 2011.
 |
Tư vấn khách hàng tại Sacombank. Ảnh: LONG THANH |
Điều đáng quan tâm, tổng thu nhập thuần từ các hoạt động lõi (thu từ lãi, dịch vụ, kinh doanh ngoại hối) của Sacombank năm qua có mức tăng trưởng khá tốt, đạt 7.151 tỷ đồng, tăng 9,1% so với năm 2011. Sở dĩ có được kết quả trên do NH đã duy trì lãi biên ở mức hợp lý, tiết kiệm tối đa chi phí điều hành.
Đặc biệt, Sacombank đã kịp thời trích lập dự phòng rủi ro tín dụng, dự phòng rủi ro giảm giá chứng khoán và dự phòng phải thu khó đòi. Tổng chi phí trích lập dự phòng năm 2012 của Sacombank lên đến 2.054 tỷ đồng, tăng 1.424 tỷ đồng (2,3 lần) so với 2011.
Trong đó, khoản trích lập dự phòng 1.042 tỷ đồng khó có khả năng hoàn nhập. Vì thế, lợi nhuận sau khi trích lập dự phòng đầy đủ của Sacombank là 1.315 tỷ đồng, đạt 39% kế hoạch năm (so với trước trích lập dự phòng rủi ro là 3.369 tỷ đồng). Tuy kết quả đạt được thấp hơn so với kỳ vọng, nhưng so với mặt bằng chung của ngành, lợi nhuận năm 2012 của Sacombank tương đối khả quan.
Một điểm đáng chú ý cho thấy sức mạnh nội tại của Sacombank là các chỉ số an toàn đều nằm trong giới hạn cho phép của NHNN. Trong đó, tỷ lệ an toàn vốn (CAR) đến cuối năm 2012 là 9,53%; tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn cho vay trung, dài hạn 23,93% và tỷ lệ nợ xấu kiểm soát ở mức 1,97%. Có được điều này do NH đã xây dựng được công tác quản lý rủi ro bài bản, vận hành thành công hệ thống xếp hạng tự động.
Theo đó, 100% khách hàng mới và trên 80% khách hàng cũ được xếp hạng tự động và cập nhật trên hệ thống. Ngoài ra, Sacombank còn có hệ thống tính toán tổn thất dự kiến, hỗ trợ cho việc phán quyết và cấp phát tín dụng giúp hạn chế thấp nhất rủi ro.
Vì thế, dù có thay đổi về cổ đông lớn, nhưng những giá trị Sacombank đã tạo dựng được là nhân tố để giữ chân khách hàng và đạt được kết quả khả quan. Trong bối cảnh khó khăn chung của nền kinh tế, Sacombank vẫn được S&P nâng bậc xếp hạng từ hạng B+ lên BB- và giữ xếp hạng ngắn hạn ở mức B.
Khai thác lợi thế sẵn có
Từ định hướng điều hành chính sách tiền tệ của NHNN và kết quả kinh doanh năm ngoái, nhiều NHTM tỏ ra khá thận trọng khi đưa ra chỉ tiêu kế hoạch kinh doanh năm 2013. Nhận thức được cơ hội thu lợi nhuận lớn và bất thường ở nhiều lĩnh vực phi tín dụng không còn, các NHTM chú trọng hơn vào hoạt động cốt lõi, phát huy lợi thế sẵn có từ những lĩnh vực hoạt động truyền thống để gia tăng lợi nhuận.
Theo đó, Sacombank kiên trì phương châm “An toàn - hiệu quả - bền vững”. Tại ĐHCĐ vào hôm nay 25-4, Sacombank dự kiến trình cổ đông kế hoạch kinh doanh năm 2013 như sau: tổng nguồn vốn huy động tăng 16%; tổng dư nợ tín dụng tăng 12%; tổng tài sản tăng 14% và đảm bảo tỷ lệ nợ xấu dưới 3%, tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu đạt trên 9%; dự kiến tăng 53% vốn điều lệ, lên mức 16.418 tỷ đồng; chỉ tiêu lợi nhuận trước thuế đạt 2.800 tỷ đồng, tăng 113% so với năm 2012 và tỷ lệ phân phối cổ tức 9-10% vốn cổ phần.
Quý I Sacombank đạt kết quả kinh doanh khá tốt, lợi nhuận trước thuế 850 tỷ đồng, đạt trên 30% kế hoạch năm; huy động từ tổ chức kinh tế và dân cư bằng VNĐ tăng 9,9% so với đầu năm; cho vay khách hàng bằng VNĐ tăng 4,4%; tổng tài sản tăng 4,1%; tỷ lệ nợ xấu chỉ chiếm 2,18% tổng dư nợ và tỷ lệ an toàn vốn tối thiểu đạt 10,1%. |
Để thực hiện được các chỉ tiêu trên, Sacombank sẽ đẩy mạnh huy động, nhất là đối với nguồn vốn trung, dài hạn từ dân cư và tổ chức kinh tế. Bên cạnh đó, tập trung tín dụng cho các lĩnh vực khuyến khích như nông nghiệp nông thôn, xuất khẩu hàng hóa và phòng ngừa nợ quá hạn.
Năm 2013 Sacombank cũng tập trung mọi nguồn lực để phát triển hệ thống khách hàng cá nhân, với kế hoạch tăng 35% lượng khách hàng mới, từng bước tăng cao tỷ trọng thu nhập ngoài lãi để tạo cơ cấu thu nhập bền vững.
Theo nhiều chuyên gia, Sacombank đang có nhiều lợi thế kinh doanh. Thứ nhất, có mạng lưới rộng khắp. Tính đến thời điểm 23-4, Sacombank có 421 điểm giao dịch trên toàn hệ thống, trong đó có 413 điểm giao dịch tại Việt Nam, 2 điểm tại Lào và 6 điểm tại Campuchia.
Dự kiến con số này sẽ đạt 500 điểm vào năm 2015. Các trụ sở của Sacombank được đầu tư xây dựng khang trang, khả năng tham gia thị phần trong thời gian tới còn lớn. Đây là tiền đề thuận lợi để Sacombank phát triển bán lẻ. Thứ hai, có sức mạnh tài chính lớn.
Đến cuối năm 2012 vốn điều lệ Sacombank đạt 10.740 tỷ đồng và dự kiến đạt 23.100 tỷ đồng vào năm 2015. Trong 5 năm trở lại đây, tổng tài sản của Sacombank tăng trưởng mạnh mẽ, hiện đạt trên 150.000 tỷ đồng và dự kiến đạt trên 280.000 tỷ đồng vào năm 2015. Vốn chủ sở hữu của Sacombank đạt gần 14.000 tỷ đồng và sẽ tăng lên trên 30.000 tỷ đồng vào năm 2015.
Thứ ba, được các tổ chức quốc tế như IFC, FMO, ADB, Proparco… đánh giá cao về khả năng phát triển bền vững, có chiến lược quản trị đạt chuẩn mực quốc tế, đã tín nhiệm cấp vốn ủy thác để Sacombank hỗ trợ các cá nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam.
Trong điều kiện các NHTM đang giảm lãi suất cho vay để tăng trưởng tín dụng, NH nào có lợi thế huy động được nguồn vốn rẻ, ổn định sẽ có cơ hội gia tăng tín dụng an toàn và bền vững. Với những lợi thế về nhân sự, hệ thống sản phẩm dịch vụ đa dạng được tích hợp công nghệ hiện đại và thế mạnh về thẻ, đầu tư NH điện tử… đã giúp Sacombank có nhiều cơ hội thu hút khách hàng bán lẻ và tăng thu dịch vụ trong thời gian tới.
Vấn đề là Sacombank sẽ phát huy những lợi thế ấy như thế nào để bứt phá trong kinh doanh, đem lại giá trị lợi ích tối đa cho các chủ thể của mình.
