Nguyên nhân chủ yếu do chủ đầu tư không chấp hành các quy định pháp luật về đất đai, xây dựng và kinh doanh BĐS, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến quyền lợi chính đáng và hợp pháp người mua nhà.
Thanh tra ra sai phạm
Tại kết luận thanh tra số 1661/KLTTr-BTNMT của Bộ Tài nguyên - Môi trường (TN-MT) về việc chấp hành các quy định của pháp luật về TN-MT tại TPHCM công bố mới đây, trong 27 dự án thanh tra tất cả đều có sai phạm. Đó là các công ty công ích quận 1, 2, 8, các doanh nghiệp như CTCP Đức Khải, CTCP phát triển BĐS Phát Đạt, Công ty TNHH BĐS Trần Thái, CTCP Đầu tư địa ốc Tiến Phát, Công ty TNHH MTV sân golf Củ Chi, CTCP đầu tư Việt Liên Á - Phú Gia Hưng, CTCP Vạn Phát Hưng...
Tại kết luận thanh tra, sai phạm nổi bật của các doanh nghiệp này là chây ì đóng tiền sử dụng đất; tiến độ dự án triển khai chậm; dự án không xây dựng các công trình công cộng (trường học, nhà trẻ mẫu giáo, công viên cây xanh), chưa thực hiện nghiệm thu cơ sở hạ tầng, chưa bàn giao đất xây dựng công trình công cộng cho Nhà nước quản lý; dự án đã đưa dân vào ở nhưng chưa làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà cho các hộ; dự án không có biên bản bàn giao đất tại thực địa...
Cụ thể, khối nhà chung cư 1A và 1B (352 căn hộ) của dự án khu dân cư phường Phú Thuận (quận 7) do CTCP Vạn Phát Hưng làm chủ đầu tư đã chuyển nhượng, bàn giao nhà cho người mua, nhưng chưa được nghiệm thu hạ tầng và chưa cấp sổ đỏ cho các hộ dân... Khu dân cư Bình Trưng Đông - Cát Lái (quận 2) của CTCP Eden giao đất cho các hộ nhận chuyển nhượng không có biên bản bàn giao; chưa cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, chưa có biên bản bàn giao đất xây dựng công trình công cộng cho Nhà nước quản lý...
Tương tự, khu dân cư căn hộ cao tầng tại phường 6 (quận Gò Vấp) của CTCP ĐTXD và Khai thác CTGT 584 chậm tiến độ thực hiện dự án 52 tháng. Trong đó, khu A đã thực hiện xong ép cọc ly tâm, khu B đã thi công 50% diện tích sàn tầng 1 từ năm 2012 và đã dừng thi công từ đó cho đến nay; các công trình hạ tầng kỹ thuật (cấp, thoát nước, đường, điện) và công viên cây xanh chưa xây dựng; chưa thực hiện nghĩa vụ nộp tiền sử dụng đất… Hiện công trình đã dừng thi công.
Dự án The Park Residences đang thi công dang dở vẫn đưa dân vào ở. Giơ cao đánh khẽ
Sai phạm trong xây dựng tăng, trong khi cơ quan chức năng lại chưa nghiêm trong xử lý, đã khiến tình trạng tranh chấp giữa khách hàng và chủ đầu tư thêm gay gắt. Thí dụ, dự án The Park Residences (phân khu số 12, đường Nguyễn Hữu Thọ, huyện Nhà Bè) do Công ty Phú Hoàng Anh làm chủ đầu tư, đến nay dù công trình đang thi công ngổn ngang, chưa được cơ quan có thẩm quyền nghiệm thu, nhưng vẫn tiến hành bàn giao căn hộ cho khách hàng.
Ông N., một khách hàng của The Park Residences, bức xúc: “Dự án chậm tiến độ, nên khi có thông báo nhận nhà tôi rất mừng. Nhưng đến nơi tôi mới biết khu căn hộ đang trong quá trình hoàn thiện, chưa nghiệm thu xây dựng, phòng cháy chữa cháy. Điều đáng nói, trong quá trình giải quyết, lãnh đạo của công ty luôn tìm cách né tránh, đá trách nhiệm từ chỗ này sang chỗ khác để câu giờ”.
Phản hồi với ĐTTC vể vụ việc này, một lãnh đạo Thanh tra Sở Xây dựng cho biết đã kiểm tra và xử phạt chủ đầu tư… 750.000 đồng vì “không báo cáo cơ quan quản lý Nhà nước để kiểm tra trước khi đưa công trình vào sử dụng”. Ngoài mức phạt tiền này, không có hình thức xử phạt bổ sung, tức buộc chủ đầu tư khắc phục hậu quả, chờ công trình nghiệm thu xong mới đưa dân vào ở.
Những ngày gần đây, hàng chục khách hàng mua dự án Đạt Gia Residence Thủ Đức (quận Thủ Đức, TPHCM) đã kéo đến trụ sở Công ty Đạt Gia để khiếu nại việc xây dựng công trình không đúng với cam kết trong hợp đồng. Ngoài việc chậm bàn giao nhà, khách hàng còn bức xúc vì phát hiện nhiều hạng mục của dự án chưa hoàn thiện, như điện nước chưa được kết nối; tường thấm, xuất hiện nhiều vết nứt, chỉ xây 10cm trong khi theo hợp đồng là 20cm...
Qua tìm hiểu, trước đây dự án này bị cơ quan chức năng yêu cầu ngưng thi công để điều tra về việc dự án có hành vi xây dựng sai thiết kế, xây trái phép 1.448m2, sai quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500. Trong quá trình bị đình chỉ, dự án vẫn thi công dẫn đến tai nạn lao động sập giàn giáo công trình làm 1 người tử vong và 1 người bị thương hồi tháng 4-2017.
Tại chung cư Bảy Hiền (đường Phạm Phú Thứ, phường 11, quận Tân Bình), tổng số 435 kiosque (từ tầng 1 đến tầng 5) sai công năng so với thiết kế được duyệt tại chung cư này, theo báo cáo của tổ công tác gồm các sở, ngành liên quan do Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM Trần Trọng Tuấn làm tổ trưởng.
Sai phạm hết sức nghiêm trọng nhưng cơ quan chuyên môn chỉ đề xuất buộc tháo dỡ các kiosque tại phòng giữ trẻ em, phòng sinh hoạt cộng đồng và ở tầng 5, còn lại giữ nguyên hiện trạng. Ngoài ra, đối với gần 1.000m2 xây ngoài giấy phép, thay vì tháo dỡ, tổ công tác kiến nghị TP chấp thuận cho phần công trình này được tồn tại phục vụ mục đích công cộng.
| Các vụ tranh chấp giữa khách hàng và chủ đầu tư thời gian qua có dấu hiệu leo thang. Trách nhiệm ở đây là các cơ quan có thẩm quyền đã buông lỏng quản lý, thiếu giám sát, xử lý sai phạm thiếu kiên quyết. Phát hiện sai phạm, thay vì cưỡng chế kịp thời lại giơ cao đánh khẽ, thậm chí bao che và hợp thức hóa sai phạm. Các sai phạm này đã phá vỡ quy hoạch, kiến trúc đô thị, gây áp lực lên hạ tầng và gây thiệt hại trực tiếp đến quyền lợi của người dân. LS. Thái Văn Chung, Giám đốc Hãng Luật Nguyên Giáp |
