Ngoài việc đầu tư phát triển đội tàu biển và tiếp tục duy trì thế "kiềng ba chân" là cảng biển, vận tải biển và dịch vụ vận tải, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng yêu cầu Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) chủ động đưa ra các giải pháp linh hoạt để kịp thời nắm bắt nguồn lực, triển khai các dự án đầu tư phù hợp nhằm tăng năng lực cạnh tranh, đảm bảo tính hiệu quả, bền vững trong hoạt động kinh doanh.
Còn nhiều dư địa để phát triển
Tại buổi làm việc giữa Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng với VIMC vào chiều 9/2, ông Nguyễn Cảnh Tĩnh-Tổng giám đốc VIMC, cho biết giai đoạn 2016-2022 là khoảng thời gian Tổng công ty từng bước phục hồi, phát triển. Các hoạt động kinh doanh chính như cảng biển, vận tải biển dần mang lại hiệu quả, giúp doanh nghiệp ngăn được đà thua lỗ triền miên, thoát khỏi nguy cơ phá sản của giai đoạn trước.
Dẫn chứng, giai đoạn 2011-2015, VIMC gánh khoản lỗ lên tới 18.000 tỷ đồng thì đến năm 2015 doanh nghiệp đã bắt đầu có lãi. Riêng năm 2022, lợi nhuận toàn VIMC ước đạt 9.800 tỷ đồng. Vốn chủ sở hữu hiện tại đã tăng lên 13.800 tỷ đồng, tăng 2,1 lần so với năm 2015.
Tuy nhiên, ông Tĩnh cũng chỉ ra VIMC đang gặp khó khăn vướng mắc trong đầu tư, phát triển đội tàu khi Nghị định 171/NĐ-CP và Nghị định 86/NĐ-CP quy định việc đầu tư mua tàu phải thông qua hình thức đấu thầu, trong khi đó quy định này không theo thông lệ quốc tế. Do vậy, VIMC đề xuất Bộ Giao thông Vận tải nghiên cứu, sửa đổi quy định về mua, bán tàu biển, tạo điều kiện hơn nữa cho doanh nghiệp.
Về đầu tư cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ, báo cáo của VIMC cho thấy dự án có tổng mức đầu tư sơ bộ (7 giai đoạn) là hơn 112.000 tỷ đồng. Đến năm 2030, dự án sẽ được đầu tư giai đoạn 1 và 2 với tổng vốn đầu tư khoảng 33.692 tỷ đồng (1,39 tỷ USD). Dự án dự kiến sử dụng 70% vốn vay và 30% vốn tự có. Khi hoàn thành dự án, Cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ có quy mô tiếp nhận tàu mẹ trọng tải lên đến 250.000 DWT và tàu feeder (tàu gom hàng) trọng tải từ 10.000-65.000 DWT với tổng chiều dài bến cầu chính khoảng 7,2km.
Ông Phạm Anh Tuấn, Phó Tổng giám đốc VIMC kiến nghị Bộ Giao thông Vận tải xem xét, báo cáo Thủ tướng Chính phủ điều chỉnh quy hoạch tổng thể phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam cũng như cập nhật nội dung điều chỉnh quy hoạch khu bến cảng Cần Giờ trong quy hoạch các nhóm cảng biển và trong quy hoạch chi tiết phát triển vùng đất, vùng nước cảng biển thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.
Ông Tuấn cũng đề nghị Bộ Giao thông Vận tải có ý kiến với các bộ, ngành liên quan, báo cáo Chính phủ để Tổng công ty và Cảng Sài Gòn được làm chủ đầu tư dự án đồng thời 2 đơn vị sẽ khẩn trương hoàn thiện các thủ tục theo quy định để trình Bộ Kế hoạch và Đầu tư hồ sơ đề xuất đầu tư dự án cảng này.
Khẳng định lĩnh vực hàng hải còn nhiều dư địa để phát triển, Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Nguyễn Văn Thắng bày tỏ sự ủng hộ đối với dự án cảng trung chuyển quốc tế tại Cần Giờ mà VIMC đang đề xuất đầu tư xây dựng đồng thời yêu cầu Tổng công ty làm việc với các đơn vị liên quan, khẩn trương thực hiện các thủ tục, làm nhanh nhất có thể để sớm hiện thực hóa cảng trung chuyển quốc tế Cần Giờ.
Phát triển đội tàu cả về lượng và chất
Nhận định thời gian tới lĩnh vực hàng hải còn đối diện với nhiều khó khăn, đặc biệt là khối vận tải biển, Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng đề nghị VIMC chủ động đưa ra các giải pháp linh hoạt để kịp thời nắm bắt nguồn lực, triển khai các dự án đầu tư phù hợp nhằm tăng năng lực cạnh tranh, đảm bảo tính hiệu quả, bền vững trong hoạt động kinh doanh.
Tháo gỡ những vướng mắc trong quy định hiện hành về đăng ký, xóa đăng ký, mua, bán, đóng mới tàu biển, người đứng đầu ngành giao thông giao Cục Hàng hải Việt Nam, Vụ Vận tải ghi nhận đề xuất của doanh nghiệp để có đánh giá, báo cáo cụ thể khi tổng kết Bộ luật Hàng hải Việt Nam, trình cấp có thẩm quyền xem xét.
“Những trường hợp đặc thù phải xem xét tạo hành lang thông thoáng cho doanh nghiệp hoạt động theo thông lệ quốc tế và cần có ràng buộc để không xảy ra tham nhũng,” Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng gợi mở.
Nhấn mạnh vận tải biển là lĩnh vực kinh doanh quan trọng, Tư lệnh ngành giao thông yêu cầu VIMC phải tập trung phát triển đội tàu cả về số lượng và chất lượng để nâng cao hơn nữa năng lực vận tải hàng hóa; việc đầu tư phải làm từng bước, chắc chắn, tính toán thận trọng để giảm rủi ro đồng thời đề nghị tổng công ty tăng cường chuyển đổi số.