Mưa là ngập
Từ ngày 28-11 đến ngày 2-12, người dân khu phố 5, phường Trần Quang Diệu (TP Quy Nhơn, tỉnh Bình Định) hứng chịu trận lũ thứ 3 trong năm. Lũ gây ngập nặng đoạn đường khoảng 500m khiến giao thông ách tắc. Giữa khuya, lũ lên vây tứ phía, cả gia đình anh Nguyễn Văn Thịnh (49 tuổi) dắt díu nhau chạy lụt.
“Bất kể khi nào, cứ mưa lớn là lũ lên ngập quốc lộ, ồ ạt tràn vào nhà. Giữa đêm, cả nhà tôi lại sơ tán đồ đạc, đưa nhau chạy lũ. Gần 10 năm nay, chúng tôi phải sống khổ nhưng kêu trời không thấu!”, anh Nguyễn Văn Thịnh bức xúc.
Không chỉ nhà anh Thịnh, mà hàng trăm hộ dân khác ở phường Trần Quang Diệu sống ven QL1A đều chịu ảnh hưởng bởi ngập lụt, chia cắt. Nhà của cụ Lê Văn Kiêm (83 tuổi) và Phạm Thị Thân (77 tuổi) nằm sát bên họng cống thoát lũ từ Khu công nghiệp Phú Tài chảy qua QL1A.
“Đường thoát lũ qua QL1A quá nhỏ, nên khi về bên nhà tôi thì như một cái họng thoát lũ nước chảy như thác, rất nguy hiểm. Trước kia nhiều người dân không biết, đi qua, sụp xuống cống suýt bị cuốn trôi vào họng cống”, bà Thân lo lắng.
Trên tuyến QL1A qua địa bàn các phường Tam Quan Bắc, thị trấn Tam Quan, xã Hoài Châu Bắc (thị xã Hoài Nhơn), chúng tôi ghi nhận nhiều diện tích ruộng đồng ven quốc lộ đang bỏ hoang hóa. Tại vùng ruộng 2 thôn Quy Thuận, Gia An (xã Hoài Châu Bắc), trên 12.000m2 đang bị vây nhốt bởi tuyến QL1A mới và tuyến cũ.
Nhiều hộ dân vô cùng bức xúc về những trận mưa lũ bắt nguồn từ dự án nâng cấp, mở rộng QL1A tàn phá ruộng đồng họ. Bà Nguyễn Thị Liền (52 tuổi, thôn Quy Thuận) phản ánh, gia đình có 2 sào ruộng bên tuyến QL1A mới, bị sa bồi thủy phá bỏ hoang 5 năm qua.
“Từ khi làm QL1A mới đến nay đã 5 năm, 2 sào ruộng (mỗi sào 500m2) bị lũ tàn phá bỏ hoang, mỗi năm mất trắng 12 tạ lúa. Nhà có 5 miệng ăn, ruộng không canh tác được, mấy năm nay phải chạy gạo từng bữa”, bà Liền than thở.
Theo người dân thôn Quy Thuận, do QL1A làm quá cao, cống thoát lũ không phù hợp đấu thẳng vào ruộng dân, kênh mương thấp khiến lũ cao như thác cày nát ruộng đồng của bà con.
Cầu cứu Bộ GTVT
Ông Đặng Thành Hổ, Chủ tịch UBND phường Trần Quang Diệu, cho biết, tình trạng ngập lụt ở khu phố 5 diễn ra từ lâu, nhưng khoảng 3 năm trước, khi Khu công nghiệp Phú Tài mở rộng, san lấp mặt bằng phía thượng lưu, lũ dồn về gây ngập nặng hơn.
Nguyên nhân ngập lụt diện rộng cũng do đường cống thoát nước qua QL1A quá nhỏ, liên tục bị bồi lấp, nghẹt lũ. Đã nhiều năm qua, UBND tỉnh kiến nghị lên Bộ GTVT liên quan đến hệ thống thoát nước qua QL1A, song bộ chưa phản hồi.
Vừa qua, Bí thư Tỉnh ủy tỉnh Bình Định tiếp xúc cử tri và truyền đạt ý kiến sẽ tiếp tục kiến nghị Bộ GTVT, mặt khác sẽ chỉ đạo UBND tỉnh sớm đầu tư hệ thống thoát nước, giải bớt ngập cho người dân.
Trước đó, UBND tỉnh Bình Định đã kiến nghị Bộ GTVT bồi thường hỗ trợ ruộng đồng bị sa bồi thủy phá do ảnh hưởng dự án nâng cấp, mở rộng QL1A đoạn qua phường Tam Quan Bắc, thị trấn Tam Quan, xã Hoài Châu Bắc với số tiền 5,6 tỷ đồng.
Tuy nhiên, tháng 5-2021, Bộ GTVT có văn bản cho rằng, diện tích ruộng đất bị sa bồi thủy phá trên không xảy ra trong thời điểm thi công dự án mà xuất phát từ trận lũ lịch sử tháng 11, 12-2016.
Ngoài ra, toàn bộ chi phí giải phóng mặt bằng dự án đã được tỉnh Bình Định phê duyệt quyết toán và Bộ GTVT đã đồng ý thỏa thuận giá trị quyết toán từ tháng 12-2019, nên việc tiếp tục bồi thường là không đúng quy định. Bộ GTVT đề nghị cử tri Bình Định đề xuất UBND tỉnh kiến nghị Thủ tướng xem xét, quyết định chủ trương xử lý nội dung trên để có cơ quan chức năng có cơ sở thực hiện.
Ông Phạm Văn Chung, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thị xã Hoài Nhơn, cho biết, từ năm 2010 địa phương đã liên tục kiến nghị, yêu cầu quyền lợi cho người dân nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.
Trong khi đó, ông Phạm Trương, Bí thư Thị ủy, Chủ tịch UBND thị xã Hoài Nhơn, chưa thực sự đồng tình với phản hồi của Bộ GTVT. “Nguyện vọng của các hộ dân có ruộng đất sa bồi thủy phá bên các công trình thoát nước dự án nâng cấp, mở rộng QL1A là rất chính đáng. Hiện, chúng tôi đã làm việc lại với Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bình Định để tiếp tục kiến nghị, yêu cầu quyền lợi cho người dân”, ông Phạm Trương nhấn mạnh.
| Dự án nâng cấp, mở rộng QL1A qua Bình Định được đưa vào khai thác năm 2015, nhưng từ năm 2016 đến nay liên tục phát sinh hư hỏng, ổ gà, ổ trâu… vào mùa mưa lũ. Cuối năm 2019, Thanh tra Chính phủ từng có kết luận chỉ rõ các bất cập, sai phạm của dự án. Trong đó, quá trình thi công dự án đã sử dụng lại một số cầu, cống cũ, thiết kế mặt đường không phù hợp, thiếu đồng bộ tại một số vị trí hay bị ngập. Bất cập trên khiến nhiều đoạn đường thường xuyên bị ngập, có đoạn ngập sâu 30-60cm... |
