Theo Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ Xây dựng, tới hết tháng 7-2025, kết quả giải ngân cả Bộ ước khoảng hơn 28.380 tỷ đồng, đạt gần 33% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao.
Ghi nhận nhiều chủ đầu tư thuộc Bộ có kết quả giải ngân tương đối khả quan, riêng Ban Quản lý dự án 6 giải ngân vượt hơn 300 tỷ đồng kế hoạch đăng ký. Tuy vậy, theo Vụ Kế hoạch - Đầu tư, giá trị giải ngân trong các tháng còn lại của Bộ Xây dựng là tương đối lớn, hơn 58.800 tỷ đồng. Mức giải ngân bình quân mỗi tháng cần đạt khoảng 9.800 tỷ đồng là khối lượng công việc rất lớn, cần tập trung thực hiện.
Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh, nhìn nhận: “Đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, đảm bảo đúng tiến độ, chất lượng và đảm bảo tiến độ giải ngân các dự án đường bộ. Mạng lưới đường bộ cao tốc tới nay đã khai thác hơn 2.260 km. Trong đó khoảng 940 km đang tập trung thực hiện hoàn thành trong năm nay. Phấn đấu hoàn thành vượt 3.000 km đường bộ cao tốc vào cuối năm 2025”
Qua kết quả kiểm tra công tác giải ngân tại 16 dự án quan trọng, trọng điểm của 6 Ban QLDA thuộc Bộ, kết hợp theo dõi kết quả giải ngân hằng tháng do các chủ đầu tư báo cáo, Bộ đã nhận diện một số khó khăn cần khắc phục sớm. Đó là nhu cầu vốn của nhiều dự án giảm, phải điều chỉnh lại dự toán, giảm trừ thanh toán, điều chỉnh vốn, bố trí giải ngân sang năm tiếp theo cần được tập trung triển khai để đảm bảo hoàn thành các dự án trọng điểm của ngành.
Ông Trần Minh Phương, Vụ trưởng Vụ Kế hoạch – Tài chính, Bộ Xây dựng, phân tích: “Để đạt tăng trưởng hai con số (10%), thì ngành Xây dựng ước tính tăng trưởng 12%. Muốn vậy, ngành Xây dựng hình thành được 5.000 km cao tốc theo Nghị quyết của Đảng, cùng đó là xây dựng các DA đường sắt cao tốc, thu hút nguồn vốn để thúc đẩy tăng trưởng đầu tư. Vì đầu tư hạ tầng giao thông vừa là môi trường cho tăng trưởng, vừa là thị trường thúc đẩy tăng trưởng”.
Việc giải ngân các dự án của ngành Xây dựng đang gặp một số thách thức cần tập trung vượt qua. Bên cạnh các nguyên nhân khách quan, thì còn có nguyên nhân chủ quan như: các chủ đầu tư phải duyệt điều chỉnh lại dự toán, giảm trừ thanh toán theo kết luận của thanh tra kiểm toán; tiến độ triển khai một số dự án chậm so với yêu cầu dẫn tới không thể giải ngân hết kế hoạch đã giao.
Để khắc phục tình trạng này, Bộ Xây dựng đã chỉ đạo chủ đầu tư các dự án phải tiếp tục đẩy nhanh tiến độ để bù lại các khối lượng thi công bị chậm, bảo đảm hoàn thành các dự án theo đúng tiến độ chỉ đạo; Sớm triển khai ngay công tác GPMB, tái định cư của dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đường sắt tốc độ cao trên trục Bắc - Nam để giải ngân bù cho các dự án dư vốn. Đồng thời, đẩy mạnh đầu tư các dự án hạ tầng hàng hải và đường thuỷ nội địa mang tính kết nối, khai thác nguồn vốn đầu tư công trong giai đoạn tới đây.
Ông Lê Đỗ Mười, Cục trưởng Cục Hàng hải và Đường thuỷ Việt Nam, cho rằng: “Cần ưu tiên nguồn lực đầu tư công vào lĩnh vực hàng hải và đường thuỷ nội địa tại các khu vực kinh tế lớn, đặc biệt khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và Đồng bằng sông Hồng. Sử dụng nguồn lực đầu tư công để tiếp tục thúc đẩy phát triển hạ tầng hàng hải và đường thuỷ, tạo kết nối giữa hàng hải- đường thuỷ- đường bộ- đường sắt, thúc đẩy phát triển kinh tế”.
Tới nay, cơ bản các tuyến cao tốc trục dọc và trục ngang trên cả nước đã hình thành hoặc đang triển khai thi công, dự kiến hoàn thành trong năm 2025, 2026. Để phát huy tối đa hiệu quả đầu tư, thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội nơi các dự án đi qua, Bộ Xây dựng đang tiếp tục chỉ đạo các cơ quan, đơn vị toàn ngành, phối hợp cùng các địa phương tiếp tục rà soát hệ thống giao thông kết nối bảo đảm thuận lợi nhất trong việc kết nối các tuyến cao tốc với các trung tâm kinh tế, các ga đường sắt, cảng biển, sân bay.
Đồng thời, triển khai ngay yêu cầu của Chính phủ về việc tiếp tục tổ chức thu phí trên các tuyến cao tốc sau khi được đầu tư xây dựng để hoàn vốn cho ngân sách nhà nước.
