 |
Việc CTCP Xếp hạng tín nhiệm doanh nghiệp (CRV) công bố xếp hạng năng lực cạnh tranh từ 32 NHTM cuối tuần trước đã bị phản ứng khá mạnh mẽ của một số nhà băng được xếp hạng.
Lãnh đạo CRV đã phải lên tiếng nhận thiếu sót khi thực hiện báo cáo này và nói “đây là phân tích độc lập, chỉ mang tính tham khảo”.
Tuy nhiên, những lời giải thích trên cho dù mang tính cầu thị, cũng khó có thể chấp nhận được. Chưa bàn tới việc bản xếp hạng có phản ánh đúng thực tế hay không, nhưng việc một công ty tư nhân chỉ dựa vào báo cáo tài chính, không lấy thông tin từ nguồn chính thống hay trực tiếp tiếp xúc, phỏng vấn các NHTM thuộc diện xếp hạng, mà lại ngang nhiên đưa ra xếp hạng về năng lực cạnh tranh của các NH này, thì quả là liều lĩnh.
Thực tế, trên thị trường tài chính quốc tế, các hãng đánh giá xếp hạng tín nhiệm có thể đưa ra các kết quả nghiên cứu mang tính độc lập của mình để đánh giá năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp (điều này cũng không có quy định cấm ở Việt Nam), nhưng chỉ đáng tin cậy khi tổ chức đánh giá là một đơn vị có uy tín, đủ nghiệp vụ và chức năng, đủ thông tin và đưa ra được các tiêu chí toàn diện và phù hợp.
Nếu không hội tụ đủ các yếu tố này, chỉ số được đưa ra có thể sai lệch, không trung thực, làm nhiễu loạn thông tin, ảnh hưởng tới tâm lý của khách hàng cũng như quyền lợi của những doanh nghiệp được đánh giá.
Trong nền kinh tế, NH là một loại DN đặc biệt, rất nhạy cảm với thông tin và có tác động lớn tới nhiều mặt của nền kinh tế. Bởi vậy, xếp hạng năng lực cạnh tranh của NH, nếu chỉ dựa trên một nguồn thông tin một cách phiến diện, sẽ mang lại hậu quả xấu cho nền kinh tế. Tại Việt Nam, hiện nay khả năng tiếp cận thông tin từ khu vực NH của các nhà đầu tư đã được cải thiện đáng kể, tuy nhiên các thông tin thường chậm và chưa bao giờ được coi là đủ.
Năm 2009, từng có một công ty tư nhân công bố một báo cáo xếp hạng NH - “Vietnam Bank Rating 2009”, đánh giá về chỉ số tín nhiệm của 47 NHTM, nhưng cũng không nhận được sự hưởng ứng của thị trường. Theo lời ông Nguyễn Văn Giàu, Thống đốc NHNN khi đó, đánh giá xếp hạng hoạt động của NHTM là một công việc nhạy cảm. Và ở Việt Nam, chỉ có cơ quan thanh tra, giám sát của NHNN mới có đủ thẩm quyền và số liệu để thực hiện công việc này.
Hồi đầu năm nay, dựa trên dữ liệu thanh tra, giám sát, NHNN đã phân nhóm NH để giao chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng trong năm 2012. Nhưng khác với "bảng xếp hạng" của CRV, danh tính các NHTM trong 4 nhóm tín dụng của NHNN không được công bố chính thức. Điều này thể hiện sự thận trọng trong xếp hạng NH, ngay cả với cơ quan quản lý, bởi sự nhạy cảm của nó.
