Tháo gỡ chính sách, vực dậy thị trường

Ngày 15-12, Bộ trưởng bộ Tài chính Vương Đình Huệ; Phó Chủ tịch UBND TPHCM Nguyễn Thị Hồng cùng đại diện Bộ Xây dựng, Bộ Tài nguyên - Môi trường đã có buổi làm việc với các doanh nghiệp BĐS TPHCM để tiếp tục tìm giải pháp khơi thông thị trường này. Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho biết theo dự kiến ngày mai 18-12, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng sẽ làm việc với TPHCM về vấn đề xử lý nợ xấu liên quan đến BĐS cũng như các giải pháp khơi thông thị trường. Điều này cho thấy quyết tâm vực dậy thị trường BĐS của Chính phủ cũng như TPHCM.

Xử lý điểm nghẽn hàng tồn, nợ xấu

Sau khi nghe Chủ tịch Hiệp hội BĐS TPHCM Lê Hoàng Châu cũng như nhiều doanh nghiệp phát biểu, phản ánh về những khó khăn của thị trường, bất cập của chính sách liên quan đến thị trường đầu tư, xây dựng BĐS, ông Vương Đình Huệ cho rằng về mặt số liệu hàng tồn kho và nợ xấu liên quan đến BĐS cần phải xem lại vì nhiều chỗ còn mâu thuẫn.

Tuy nhiên nhìn một cách tổng thể, thị trường BĐS đang đóng băng, doanh nghiệp rất khó khăn, ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách, người lao động bị thất nghiệp… Nhiệm vụ của năm 2013 đảm bảo tăng trưởng hợp lý, nhưng phải ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, đảm bảo an sinh xã hội. Tuy nhiên phải xử lý điểm nghẽn của nền kinh tế là hàng tồn kho, đặc biệt là BĐS và xử lý nợ xấu.

Chính phủ sẽ làm việc với các địa phương nhằm tháo gỡ khó khăn, sớm giải quyết nợ xấu và tồn kho BĐS. Ảnh: C. THĂNG

Ngay sau khi kết thúc kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XIII, Bộ Tài chính đã tổ chức tổ công tác đặc biệt làm việc với các địa phương, đặc biệt Hà Nội và TPHCM để nắm tình hình và đề xuất Chính phủ những giải pháp tài chính hỗ trợ thị trường, kích thích tăng trưởng, giải quyết tồn kho và nợ xấu. Theo ông Lê Hoàng Châu, giải quyết hàng tồn kho cũng chính là giải quyết tính thanh khoản và nợ xấu của thị trường BĐS.

Ông Châu đề nghị Ngân hàng Nhà nước (NHNN) có chính sách, cơ chế hỗ trợ tín dụng ưu đãi khoảng 8%/năm trong thời hạn 10-15 năm cho người mua căn nhà đầu tiên, người đang ở chật hẹp (dưới 8m2/người) để mua nhà; có cơ chế để chuyển mục đích sử dụng từ nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội đối với các dự án phù hợp. Thực hiện các cơ chế này sẽ giảm được giá thành (miễn tiền sử dụng đất, thuế VAT, thuế thu nhập doanh nghiệp, bù trừ lãi vay…) còn dưới 10 triệu đồng/m², phù hợp với sức mua của người thu nhập thấp và trung bình.

Điều này cũng cần có sự chia sẻ của doanh nghiệp khi tham gia. Nhiều chuyên gia cũng đề nghị Nhà nước có kế hoạch mua lại các dự án căn hộ có diện tích phù hợp để phục vụ chương trình tái định cư, nhà ở công vụ (như UBND TPHCM đã thực hiện mua lại một số dự án căn hộ làm quỹ nhà tái định cư).

Ông Phạm Đình Cường, Cục trưởng Cục Quản lý công sản, Bộ Tài chính, chỉ rõ việc khó khăn của thị trường, Bộ Tài chính và các bộ, ngành khác đã nhiều lần nghe ý kiến của các địa phương. Trong 16 vấn đề TPHCM kiến nghị, có 14 vấn đề được giải quyết. 2 vấn đề còn lại là tiền sử dụng đất theo Nghị định 69. Theo đó, trên thực tế có dự án phải mua đất 2 lần khi người dân bán đất nông nghiệp theo giá đất ở, nhưng doanh nghiệp vẫn nộp tiền sử dụng đất theo giá thị trường, như vậy quá cao.

Đại diện NHNN cho biết lãi suất liên quan đến BĐS có 2 loại, một loại có ưu đãi cho vay đối với hộ nghèo có sự hỗ trợ Nhà nước. Đối với lãi suất thương mại, NHNN chủ trương điều hành theo cơ chế thỏa thuận, khách hàng vay mua, sửa chữa nhà đều vay theo cơ chế thỏa thuận.

Nhưng hiện nay với lạm phát, tình hình kinh tế khó khăn nên lãi suất vẫn còn cao, chưa như kỳ vọng của doanh nghiệp. Điều này một mình NHNN chưa thể giải quyết được mà cần phải có sự điều hành chỉ đạo của các bộ, ngành và Chính phủ.

Bộ trưởng Vương Đình Huệ nói: “Qua ý kiến của doanh nghiệp toát lên vấn đề, tồn kho, nợ xấu… còn có số liệu khác nhau, chúng ta cần có thống kê đánh giá thêm. Dù số liệu nào cũng cho thấy thị trường ảm đạm, đóng băng, doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn, dư nợ tín dụng, nợ xấu rất lớn.

Không phải đến giờ Chính phủ mới đặt vấn đề mà Nghị quyết của Quốc hội đã nhấn mạnh phải sớm giải quyết nợ xấu và tồn kho BĐS. Trách nhiệm thuộc Chính phủ. Thủ tướng sẽ làm việc với các địa phương, nhất là Hà Nội và TPHCM về vấn đề cấp bách này.

Giảm thu để tăng thu

Bộ trưởng Vương Đình Huệ đồng tình với ý kiến của TS. Lê Chí Hiếu, Chủ tịch Thuduc House, rằng “giảm thu để tăng thu”. Theo đó trong tình hình hiện nay phải tháo gỡ nhiều chính sách để doanh nghiệp “sống”, sau đó mới có cái để mà thu. Ông Huệ dẫn chứng, vừa qua ngành than rất khó khăn, tồn kho 4 triệu tấn. Nếu giữ mức thuế xuất khẩu 20% doanh nghiệp sẽ không xuất được tấn than nào.

Do đó Chính phủ quyết định giảm xuống còn 10%, lập tức lượng than xuất đi 2 triệu tấn. Ông Huệ hứa lần  này chắc chắn sẽ có chính sách tài chính cụ thể để giải cứu thị trường BĐS và vật liệu xây dựng. Theo đó, nhiều địa phương đang nghiên cứu phát hành trái phiếu địa phương, như TPHCM được phát hành 30.000 tỷ đồng.

Đà Nẵng, Hà Nội cũng đang nghiên cứu. Đề xuất cơ chế huy động nhanh trái phiếu chính phủ bảo lãnh để xây dựng hạ tầng. Năm 2013 cần khoảng 6.000 tỷ đồng. Bộ Tài chính cũng đề nghị Thủ tướng Chính phủ sớm có gói hỗ trợ lãi suất 0% cho ngành vật liệu xây dựng; thuế thu nhập doanh nghiệp từ 25% xuống còn 20-23% cho tất cả các doanh nghiệp; đưa hoạt động kinh doanh bán, cho thuê nhà xã hội được hưởng thuế xuất thu nhập doanh nghiệp ưu đãi nhất là 10%; xem xét cho áp dụng sớm trong phạm vi khoảng 6 tháng.

Ngoài ra, thuế cho thuê đất giảm 50%; nghiên cứu cho phép doanh nghiệp được nộp tiền sử dụng đất theo tiến độ dự án. Bộ Tài chính đang nghiên cứu trình Thủ tướng Chính phủ giãn thuế giá trị gia tăng thời gian khoảng 6 tháng, BĐS có thể được giãn thời gian nhiều hơn. Nghiên cứu trình cho phép miễn một phần thuế thu nhập doanh nghiệp…

Bộ trưởng Vương Đình Huệ cho rằng với nhiều chính sách tổng hợp, doanh nghiệp phấn chấn, người dân phấn chấn, chắc chắn thị trường sẽ sớm phục hồi.