Được chính quyền và doanh nghiệp (DN) thực hiện, từng bước đang mang tới những kết quả khích lệ, góp phần hình thành thói quen tiêu dùng xanh cho người dân. Trước những báo động về nạn rác thải nhựa gây hại cho môi trường, các DN sản xuất tại Việt Nam đã chủ động giảm thiểu rác thải nhựa trong việc sản xuất những vật dụng đưa ra thị trường.
Đầu tháng 3 năm nay, nhãn hàng Nestlé MILO thuộc Công ty Nestlé Việt Nam đã bắt đầu sử dụng ống hút giấy thay cho ống hút nhựa thông thường đối với dòng MILO Bữa Sáng. Theo ước tính, DN này sẽ đưa vào sử dụng hơn 16 triệu ống hút giấy, tương đương với việc sẽ giảm thiểu 6,7 tấn rác thải nhựa (khi thay thế ống hút nhựa) trong năm nay.
Chọn mua ống hút giấy tại Co.opmart.
Trong khi đó, với Vinamilk trước đây, khi có chương trình khuyến mại cho khách hàng mua 2 hoặc 3 lốc sữa, DN này thường dùng băng dính có nguồn gốc polyester thì nay đã thay thế bằng chất liệu giấy. Đồng thời các đại lý và cửa hàng giới thiệu sản phẩm của Vinamilk không cung cấp ống hút hoặc thìa nhựa dùng một lần cho khách hàng nữa (ngoại trừ khách du lịch sử dụng sản phẩm tại chỗ).
Với DN sản xuất nước uống, hồi đầu tháng 1-2020, LaVie đã ra mắt sản phẩm nước khoáng thiên nhiên chai thủy tinh và đầu tư nguồn lực để đảm bảo vỏ chai sẽ được thu gom, tái chế hoàn toàn, tiếp tục trở lại quy trình sản xuất. Trước đó, DN này cũng ngưng sử dụng màng co nắp chai cho các sản phẩm nước khoáng thiên nhiên, vì đây là phần khó thu gom và tái chế.
Cùng với các nhà sản xuất, nhiều hệ thống siêu thị lớn như Co.opmart, Big C, Lotte Mart, thời gian qua đã nỗ lực giảm thiểu việc sử dụng túi ni lông, rác thải nhựa bằng cách sử dụng lá chuối gói rau củ, thực phẩm; sử dụng, phân phối các sản phẩm bao bì thân thiện môi trường… Không chỉ chủ động sử dụng nguồn vật liệu bao gói tự nhiên, thân thiện với môi trường, một số siêu thị còn có kế hoạch thúc đẩy sản xuất, tiêu dùng sản phẩm tự nhiên.
Thậm chí, nhà bán lẻ Saigon Co.op đã gửi văn bản khuyến cáo các nhà sản xuất nghiên cứu ứng dụng nguyên vật liệu, bao bì thân thiện với môi trường; tiết giảm tối đa bao bì nhựa và đưa hẳn nội dung này vào tiêu chí ưu tiên để tiếp nhận sản phẩm mới trong năm nay.
Theo quan sát, xu hướng tiêu dùng xanh kéo theo sự nở rộ của các chuỗi cửa hàng thực phẩm sạch như Home Food, Hano Farm… nhằm đáp ứng nhu cầu mua sản phẩm sạch, rõ nguồn gốc của người dân. Hưởng ứng phong trào này, ở TPHCM rất nhiều cửa hàng cà phê, quán nước, quán ăn cũng bắt nhịp chuyển sang kinh doanh theo xu hướng xanh, bằng cách sử dụng ống hút tre hoặc inox thay cho ống hút nhựa; hạn chế sử dụng các loại nước đóng chai có bao bì khó phân hủy; chỉ sử dụng túi giấy thay vì sử dụng túi ni lông… Tất cả nhằm chung tay thay đổi thói quen sử dụng đồ nhựa, để góp phần vào mục tiêu của Chính phủ là đến năm 2030 Việt Nam sẽ giảm thiểu 75% rác thải nhựa trên biển và đại dương.
Có thể thấy, các hoạt động tuyên truyền, thúc đẩy tiêu dùng xanh thời gian qua đã góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng trong việc sử dụng các sản phẩm sinh thái, túi giấy, ống hút giấy, ống hút tre... Tuy nhiên, để các sản phẩm xanh có thể thay thế hoàn toàn các sản phẩm tiêu dùng thông thường gây ô nhiễm, rất cần có sự chung tay của toàn xã hội.